Nu zelfs samenscholingsverbod in Gent na geweld tussen Koerden en Turken: ‘Het verbaast me niet dat dit in Limburg begon’

Na rellen zondagavond in Limburg zijn er nu ook opstoten van geweld tussen Koerden en Turken geweest in Brussel en Gent. De Gentse politie stelt nu zelfs een samenscholingsverbod in. Wat is er aan de hand?

“Eén heldere verklaring hebben we nog niet. Ik schrik hard van het geweld op meerdere plaatsen. Maar wat me niet verbaast is hoe dit vanuit Limburg naar Brussel en Gent overwaait. Dat heeft zeker te maken met het feit dat de immigratie van Koerden naar Limburg fundamenteel anders is verlopen.”

Hoezo?

“In Limburg was er in de jaren zestig een gastarbeidersysteem waarbij er uit alle Turkse provincies mensen naar hier kwamen. Zo zijn er sinds die periode al redelijk wat Koerden uit diverse plekken in Limburg komen wonen. In Brussel en Gent was er kettingmigratie, waarbij bedrijven gezinnen één voor één rekruteerden uit kleine dorpen. Als daar al Koerden bij zaten, waren dat vaak mensen die goed in de Turkse gemeenschap geïntegreerd waren. En toen er eind jaren tachtig en begin jaren negentig Koerden op de vlucht naar België kwamen, vestigden zij zich niet waar er al veel Turken waren, zoals in Gent en Brussel.

“Door die geschiedenis waren spanningen in die steden nooit een issue geweest. De weinige Koerden in Gent zijn geïntegreerd in de Turkse gemeenschap en maskeren vaak net dat ze Koerdisch zijn. Een Koerdische bakker zal bijvoorbeeld een Turkse naam aan zijn zaak geven om geen klanten weg te jagen. Koerden op de vlucht vestigden zich wel in steden als Mechelen, Leuven, en Kessel-Lo. Dat blijken nu ook de plekken van waaruit de kolonnes zondagavond naar Limburg trokken.”

De oorzaak van de Turkse woede in Limburg is volgens sommige bronnen daar een provocatie door de Koerden die zondagavond het Newroz-feest hadden gevierd. Op filmpjes is te zien hoe ze luid toeterend rondreden met Koerdische vlaggen en foto’s van PKK-leider Abdullah Öcalan op hun auto’s.

“Dat zou goed kunnen. Het Newroz-feest is een zeer oud, traditioneel Perzisch feest dat ook veel Iraniërs, Irakezen, Syriërs vieren. Het is een soort lentefeest. Maar heel veel Koerden beschouwen het als een onafhankelijkheidsfeest. Het is ook in die zin geen verrassing dat deze keten van geweld rond deze tijd ontstaat.”

De Raad van Koerdische gemeenschap in ons land wijst dan weer naar de Turkse Grijze Wolven, een extreemrechtse Turkse organisatie, die volgens hen achter ‘de aanval op een onschuldige Koerdische familie’ zou zitten?

“Volgens mij is er sprake van provocatie langs beide kanten, gevoed vanuit nationalisme. 22 jongeren vallen niet zomaar spontaan een café aan. Dat is georganiseerd. In Gent is dat van buitenaf gekomen, wellicht aangevuurd door politieke motieven. Maar ik sta sceptisch tegenover het idee dat de Grijze Wolven één grote machtige beweging vormen die dit allemaal orchestreren. Dat idee leeft al sinds de jaren tachtig maar de realiteit is minder eenduidig. Zo gebeurt het vaak dat mensen bepaalde symbolen van de Grijze Wolven achterlaten of gebruiken, zonder dat zij iets met die beweging te maken hebben. Aannemelijker lijkt me dat enkelen jongeren oppoken.”

Ondertussen sprak Erdogan een Turkse jongen die in Gent gewond raakte toe, wat olie op het vuur zou kunnen zijn. Wat nu?

“Ik kan me niet voorstellen dat Erdogan oproept tot geweld. Wat wel rondgaat, zijn oproepen om niet te winkelen in zaken waarvan men vermoedt dat ze PKK-gezind zijn. In Gent zijn de moskeeën al gevraagd om op te roepen tot rust en wordt ingezet op sleutelfiguren in de wijken. We weten dat dat zeer goed en snel kan werken omdat dat gerespecteerde mensen met gezag zijn. In Limburg ligt het wellicht lastiger omdat de diversiteit daar zo groot is, wat het minder evident maakt om iedereen te kalmeren.”