U had meer opslag kunnen krijgen: loonmarge strandt op 0,8%, vakbonden teleurgesteld

De Centrale Raad voor het Bedrijfsleven (CRB) komt om de twee jaar met een rapport dat de loonmarge vastlegt. Daarvoor kijkt de Raad naar de loonstijgingen in de buurlanden, zodat de concurrentiekracht van de Belgische bedrijven niet wordt aangetast.

De komende jaren zouden de lonen met maximaal 0,8% kunnen stijgen, bovenop de indexering, berekende de CRB. Op basis van het rapport gaan vanaf volgende week onderhandelingen van start tussen vakbonden en werkgevers. Zij moeten beslissen of het effectief 0,8% zal worden en op welke manier de bedrijfssectoren de marge mogen toekennen.

Maar zonder aanpassing van de wet door de regering-Michel hadden de lonen sterker kunnen stijgen, met wel 1,8%. Vroeger waren alleen de geschatte loonstijgingen in de buurlanden van tel, waarvan men dan de indexering aftrok. Deze keer zouden de loonstijgingen in Frankrijk, Duitsland en Nederland leiden tot een gemiddelde van 5,6%. Min een indexering van 3,8% zou de loonmarge dus 1,8% zijn geweest.

(Lees verder onder de foto.)

Veiligheidsmarge

Maar in 2016 besliste de regering dat ook de loonkostenhandicap sinds 1996 in rekening gebracht moet worden. Daarvoor kijkt men naar het verschil tussen de loonstijgingen in ons land sinds dat jaar en die in de buurlanden. Die loonkostenhandicap ligt voor dit jaar op 0,9%, berekende de Raad. Daarbij wordt nog een veiligheidsmarge van 0,5% ingebouwd. Omdat de marge van de vorige ronde niet helemaal opgebruikt was (er bleef 0,4% over), belandt het uiteindelijke resultaat op 0,8%.

Sp.a wil daarom terug naar de oude manier van berekenen en dient daarvoor in de Kamer een wetsvoorstel in. “Als er ruimte is om de managerslonen en de dividenden van de aandeelhouders te laten stijgen, moeten ook de werknemers hun deel van de koek krijgen”, zegt sp.a-voorzitter John Crombez. Het voorstel bepaalt ook dat de overheid – gespreid over zes jaar – bijkomend 1,5 miljard euro beschikbaar maakt voor de verlaging van de werkgeversbijdragen op de lage lonen.

Sociaal overleg

Ook de vakbonden vinden die 0,8% alvast te weinig. Zij hadden op voorhand gemikt op 1,4 of 1,5% en voelden zich gesterkt door de goeddraaiende economie en de krappe arbeidsmarkt. ABVV-voorzitter Robert Verteneuil is het duidelijkst. “De economie doet het beter, de lonen van de CEO’s stijgen, 0,8% is dus niet voldoende”, zegt hij.

Voorzitter Mario Coppens van de liberale vakbond zegt dat 0,8% “niet het cijfer is waarvan we gedroomd hebben”. ACV-voorzitter Marc Leemans wilde nog geen commentaar geven. De drie bonden willen het sociaal overleg alle kansen geven, zeggen ze.

Bij de werkgeversorganisatie VBO willen ze alvast niet boven die 0,8% gaan. “We kunnen ons toch niet buiten de wet stellen?”, laat gedelegeerd bestuurder Pieter Timmermans weten.