“In de huidige stand van zaken hebben we de lekenrechters nochtans nodig”, waarschuwt Antoon Boyen, de voorzitter van het college van de hoven en rechtbanken. “Over heel België hebben we zo’n 170 beroepsmagistraten te weinig.”

Plaatsvervangende rechters zijn vaak advocaten, notarissen of professoren die als rechter inspringen. Ze werken zowel in de vredegerechten, de politierechtbanken, de arbeids- en handelsrechtbanken, de rechtbanken van eerste aanleg als in de hoven van beroep. Ons land telt bijna evenveel lekenrechters (1.532) als beroepsrechters (1.557).

Het systeem met plaatsvervangende rechters is een pak goedkoper voor de staatskas. Justitie spendeerde vorig jaar bijna 299 miljoen euro aan personeelsuitgaven voor de beroepsmagistraten, een luttele 1,8 miljoen euro daarvan ging naar de lekenrechters. Die krijgen doorgaans geen vergoeding. Boyen vermoedt dat steeds minder mensen nog ‘gratis’ rechter willen zijn.