Toxicoloog Jan Tytgat over nieuwe designerdrug ‘Monkey Dust’: “Zeer verslavend als je het snuift of spuit”

Wat is Monkey Dust?

Monkey Dust is een synthetische stimulerende drug die behoort tot de cathinonen. “Dat wil zeggen dat het een amfetamine-variant is die afgeleid is van een stof in de Khat-plant uit Oost-Afrika, waar lokale nomaden op de bladeren kauwen om hun psychoactieve werking”, legt toxicoloog Jan Tytgat (KU Leuven) uit. De chemische substantie behoort tot dezelfde familie als de zogenaamde ‘zombiedrug’ Flakka. “Het is een designerdrug, dus een volledig door de mens gemaakte synthetische drug, ook wel gekend als MDPHP.”

Hoe herken je het?

Dergelijke designerdrugs kunnen in verschillende vormen voorkomen, meldt het Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie (NICC). “De ene keer als een wit poeder, een andere keer bijvoorbeeld als gele kristallen”, zegt Nathalie Meert van het NICC. “Synthetische drugs kunnen niet allen verschillen van kleur, maar ook de verpakkingen kunnen variëren: ze worden onder meer verkocht in een plastic gripzakje, maar het komt ook voor in een paxon of een ‘bommetje’ (poeder in sigarettenblaadje, red.).”

LEES OOK. Parket waarschuwt voor designerdrug ‘monkey dust’ nadat vrouw (28) op intensieve belandt en kind (2) positief test op harddrugs

“Ik heb zelf ook al in beslag genomen Monkey Dust gezien en vindt het bijzonder cynisch dat de verkopers zich proberen in te dekken voor een geval van overdosis door te vermelden dat het enkel voor onderzoeksdoeleinden dient, en dus niet voor menselijk gebruik”, zegt Tytgat. “Dat is natuurlijk zever. De producenten weten heel goed dat mensen die drugs kopen met de bedoeling om ze zelf te gebruiken.”

Is Monkey Dust verboden?

In België is de designerdrug verboden. Ons land heeft in 2017 dankzij een Koninklijk Besluit in één klap een hele groep amfetamines illegaal gemaakt, waaronder deze. Maar dat is niet overal zo, in sommige landen is het product nog legaal.

Wat zijn de effecten?

De drug veroorzaakt effecten die gelijkaardig zijn aan xtc: het middel geeft milde hallucinaties en werkt oppeppend. Na inname kan een gebruiker agressief worden en spasmen krijgen. Zo troffen agenten begin april in Oudenaarde een 28-jarige vrouw met zware spasmen aan. “De vrouw werd overgebracht naar het ziekenhuis, waar bleek dat zij onder invloed was van Monkey Dust. De vrouw verbleef enkele dagen op intensive care. Ze was er erg aan toe”, meldt het parket van oost-Vlaanderen. “Zelfs bij beperkt gebruik kunnen deze drugs op korte termijn heel wat schade aanrichten aan de mentale en fysieke gezondheid”, waarschuwt justitie.

Is het gevaarlijk?

“Ja, je kan een overdosis krijgen en sterven”, zegt toxicoloog Tytgat. “Het is effectief gevaarlijk, net zoals xtc en speed.” Wanneer je zo’n poedertje koopt weet je immers niet wat er precies in zit en hoe zuiver het is. Je kunt op het internet denken dat je Monkey Dust koopt, maar iets anders krijgen. “Er kan allerlei rommel in verwerkt zijn, daar heb je het raden naar. Een pil kan ook een veel te hoge dosering bevatten. Mensen moeten weten dat dit een reëel risico is: het kan leiden tot de dood.”

Is het gebruik van Monkey Dust verslavend?

Dat hangt er volgens de toxicoloog af van de manier waarop je het gebruikt. “Als je een kleine dosis neemt via de mond, met een beetje cola bijvoorbeeld, dan is het risico op lichamelijke afhankelijkheid beperkt. Je gaat wel geestelijk die ervaring beleven en er mogelijk mentaal op ingesteld zijn om dat nog eens te gebruiken.”

LEES OOK. Lydia waarschuwt voor ‘research chemicals’ die het leven kostten aan haar zoon (26): “Mijn enige troost is dat hij niets heeft gevoeld van de aanrijding”

Het grote gevaar schuilt er volgens Tytgat in wanneer je Monkey Dust snuift, inspuit of vernevelt. “Als je die kristallen bijvoorbeeld in een lepeltje opbrandt, dan wordt het bijzonder gevaarlijk op vlak van lichamelijke afhankelijkheid. En dat heeft alles te maken met de concentratie in het bloed, die plots veel hoger is in vergelijking met opname via de mond.”

Hoe verklaart u de stijgende populariteit van designerdrugs?

“Dergelijke drugs zijn tegenwoordig helaas erg makkelijk te verkrijgen via het internet. Ze worden vaak in China en India geproduceerd en worden in enkele klikken aan huis geleverd door een pakjesdienst”, stelt Tytgat vast. Bovendien kosten designerdrugs soms minder dan xtc of speed. “Monkey Dust is een relatief nieuw fenomeen, maar je kan niet zeggen dat die drug nu de markt aan het overheersen is. De ‘klassiekers’ blijven nog altijd xtc, speed en cocaïne, en ook wat heroïne en ketamine. Het gebruik van Monkey Dust stijgt onmiskenbaar, maar ik geloof niet dat de designerdrug op korte termijn die andere drugs van de markt verdringt.”

LEES OOK. De Vlaamse stad die wordt geteisterd door nieuwe drug: “Denk niet dat dit een lokaal fenomeen blijft”