Dr. Livia De Picker (UZA) onderzocht als doctoraatsstudente aan de Universiteit Antwerpen vier jaar lang acuut zieke patiënten tijdens en na een psychose. Hun psychische klachten, zoals waanideeën en hallucinaties, werden gedurende minstens twee maanden in kaart gebracht. “Via een innovatieve beeldvormingstechniek die gebruik maakt van radioactieve stoffen konden we voor het eerst bij levende patiënten de activiteit van immuuncellen in de hersenen tijdens het verloop van de ziekte bestuderen”, legt De Picker uit.

“Uit de resultaten van het onderzoek blijkt dat de meest acute fase van psychose gepaard gaat met een overmatige activiteit van het immuunsysteem. Dergelijke ‘misplaatste’ immuunactiviteit zou schade kunnen toebrengen aan de normale hersenprocessen. Na behandeling met medicatie bleek de immuunreactie niet meer aanwezig.”

Versnelde veroudering

Een andere belangrijke bevinding was dat de abnormale immuunreactie bij patiënten jonger dan dertig jaar nog niet aanwezig is, maar vervolgens sterk toeneemt met de leeftijd. “Voor het eerst legden we hiermee een verband tussen overactiviteit in het immuunsysteem en versnelde veroudering van de hersenen bij patiënten met een psychotische stoornis. Dit benadrukt het belang van vroegtijdige detectie en behandeling.”

De onderzoeksgroepen Psychiatrie (CAPRI, onder leiding van dr. Manuel Morrens) en Moleculaire Beeldvorming (MICA, onder leiding van prof. Steven Staelens en dr. Sigrid Stroobants) van de Universiteit Antwerpen leidden het project. De studie verliep in samenwerking met de ziekenhuizen van Emmaus, Broeders van Liefde en het UZA, en werd mede gefinancierd door Janssen-Cilag en IWT. De bevindingen werden gepubliceerd in de wetenschappelijke tijdschriften Brain, behavior and Immunity en Journal of Nuclear Medicine.