Minister Schouten dreigt met inkrimping veestapel
Den Haag
Landbouworganisatie LTO begrijpt niet dat de minister op basis van voorlopige cijfers schermt met een ‘generieke korting’, waarbij boeren een deel van hun vee naar de slacht moeten brengen. De SGP heeft Schouten om opheldering gevraagd, over wat de oppositiepartij ziet als dreigement. Het ministerie werkt nu aan de antwoorden op de Kamervragen over de stikstofcijfers en wil in de tussentijd niet reageren.
Vorige week maakte het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) de voorlopige mestcijfers bekend. Europa houdt die scherp in de gaten, omdat Nederlandse boeren door een uitzonderingspositie meer mest mogen uitrijden dan Europese collega’s. Daarvoor geldt wel de voorwaarde dat ze onder het afgesproken plafond blijven. Voor het tweede jaar op rij lijkt Nederland nu te voldoen aan de fosfaatnormen, maar uit de voorlopige cijfers blijkt dat de vrijgekomen stikstof uit dierlijke mest niet hard genoeg daalde om onder het Europese plafond te blijven.
Het CBS bevestigt dat zij op basis van de definitieve cijfers het gemiddelde van vijf jaar naar Europa stuurt. Dit gebeurt na aftrek van het beste en slechtste jaar. Een rekensom leert dat Nederland door deze formule niet door het stikstofplafond kan gaan op basis van de afgelopen vijf jaar. Ook als in juni bij de definitieve cijfers blijkt dat Nederland het toch veel slechter heeft gedaan in 2018, wordt dit jaar weggestreept.
Dat neemt niet weg dat minister Schouten reden heeft tot zorg in het komende jaar. Door de hete zomer zit in de grasvoorraden uit 2018, die de komende maanden worden gevoerd aan de dieren, veel stikstof. Dit is riskant, want als Nederland in 2019 weer niet onder het plafond blijft, ziet de CBS-berekening voor Europa er heel anders uit: het goede jaar 2014 telt dan niet meer mee.
Er hangt veel van af. Valt de uitzonderingspositie in Europa weg, dan zal de veestapel rigoureus kleiner moeten. Om dit voor te zijn, kan de minister zelf preventief besluiten tot de generieke korting waarmee ze dreigt.
De waarschuwing is, zonder dit expliciet te benoemen, gericht aan de melkveehouderij. In tegenstelling tot de varkens-, pluimvee- en overige sectoren, overschrijdt de melkveesector als enige het afgesproken sectorplafond voor stikstof. Een korting is desondanks een no-go, laat een woordvoerder van LTO weten. ‘De melkveehouderij heeft genoeg generieke maatregelen gehad die ze nu nog aan het verstouwen zijn’, zegt ze. ‘Dit betekent niet dat we achterover leunen; we blijven alert op de stikstofproductie.’
Met de invoering van het fosfaatrechtenstelsel, begin vorig jaar, moesten veel melkveehouders ruim 8 procent van hun dieren naar de slacht brengen. Deze maatregel was een reactie op de explosieve groei sinds het afschaffen van de Europese melkquota in april 2015. Door de nieuwe wetgeving daalde de melkveestapel de afgelopen twee jaar al met ruim 11 procent (192.000 koeien). <
