Lieven Viaene, de topman van de onderwijsinspectie, haalde in een interview met De Standaard bijzonder hard uit naar de manier waarop onderwijsminister Weyts en zijn kabinet de afgelopen jaren omgingen met de Vlaamse onderwijsinspectie. Viaene, die opstapt als inspecteur-generaal, zag de afgelopen jaren hoe de minister de onafhankelijkheid van de inspectie probeerde in te perken. Persberichten werden herschreven, verschillende rapporten - over de luchtkwaliteit in scholen of de uitwerking van de proeftuinen - werden niet verspreid en vanuit het kabinet werd druk gezet om in dossiers over specifieke scholen tussen te komen.

“Een onderwijsminister die ingrijpt in de beslissingen van de onderwijsinspectie, dat is griezelig en vooral erg schadelijk”, reageert Hannelore Goeman van oppositiepartij Vooruit. “Weyts is echt een gevaar voor de onderwijskwaliteit. Wie zijn ballonnetjes niet ondersteunt, maakt hij monddood. Dat hij zich zelfs mengt in individuele inspecties is ongezien.”

“Het primaat van de politiek is in Vlaanderen compleet doorgeslagen. Het is nefast voor degelijk bestuur”, reageert Elisabeth Meuleman van Groen. “Weyts degradeert een inspectiedienst louter tot uitvoerder van zijn ideologisch beleid. Als het klopt dat minister Weyts op onbehoorlijke wijze is tussengekomen in cruciale dossiers dan zal hij daar verantwoording over moeten afleggen in het parlement.”

Lees ook

Lees ook

Topman onderwijsinspectie klaagt politieke druk Weyts aan: “We zijn monddood gemaakt” 

Ook Vlaams Belang wil uitleg van Weyts. “Dit is oneigenlijke inmenging en een ernstige bedreiging voor de onafhankelijkheid en de werking van de inspectie”, zegt Roosmarijn Beckers. “We willen zo snel mogelijk tekst en uitleg. Indien de beweringen kloppen en de minister effectief aan censuur doet, dan kan hij niet anders dan ontslag nemen.”

Ook binnen de meerderheid is er luide kritiek. Open VLD en CD&V zijn erg kritisch voor de houding van de minister. Jean-Jacques De Gucht (Open VLD) wil dat de commissie Onderwijs dringend samenkomt. “De commissie van Onderwijs moet samengeroepen worden om meer duidelijkheid te scheppen. De onafhankelijkheid van de onderwijsinspectie is cruciaal. Een objectieve evaluatie is dus noodzakelijk. Alleen zo kunnen we grondig onderzoeken in welke mate er inmenging is geweest en ongeoorloofde politieke druk is uitgeoefend”.

Ook de reactie van Weyts wordt door CD&V niet gesmaakt. De minister zei onder meer “als Viaene zelfstandig wil worden, dan kan hij een winkel of een kapperszaak beginnen. Tot dan zal hij uitvoeren wat de Vlaamse democratie van hem vraagt.” Voor Loes Vandromme (CD&V) mist de minister de essentie. “Ongeoorloofde politieke druk kan nooit de bedoeling zijn. Als er gevraagd wordt dat de inspectie doet wat de democratie vraagt, dan rapporteert de inspectie beter aan het parlement dan aan de minister van onderwijs.”

‘Gedegradeerd tot loopjongens’

Ook in het onderwijsveld is er verontwaardiging. “We zijn enorm verbaasd dat de minister in zijn reactie de autonomie van de Onderwijsinspectie ontkent”, zegt Lieven Boeve, topman van Katholiek Onderwijs Vlaanderen. “Als onze scholen er niet op kunnen rekenen dat de inspectie in alle objectiviteit haar onderzoek kan doen en daar transparant over kan communiceren, dan heeft het onderwijs een majeur probleem.”

“Als inspecteurs worden gedegradeerd tot loopjongens van de individuele politieke wensen van de bevoegde minister, dan is politieke beïnvloeding tot op de klasvloer het resultaat”, zegt hij. “Dat staat haaks op de vrijheid van onderwijs. Ook al hebben ook wij nu en dan inhoudelijke meningsverschillen met de Onderwijsinspectie, dan nog moet elke actor haar rol – die door wetgeving is vastgelegd – kunnen blijven spelen.”

Lees ook

 Topman onderwijsinspectie Lieven Viaene: “Het onderwijs blijft overeind door leraars, niet door de politiek”