Rusland maakt einde aan VN-commissie die sancties tegen atoomprogramma Noord-Korea monitort
Rusland heeft zijn veto gebruikt tegen een verlenging van het mandaat van de VN-commissie die toezicht houdt op de sancties tegen het kernwapenprogramma van Noord-Korea. De Verenigde Staten noemen het veto een beslissing die de "bedorven ruilhandel" tussen Moskou en Pyongyang moet bevorderen.
In de VN-Veiligheidsraad moesten de 15 leden beslissen over de toekomst van een VN-commissie die de internationale sancties tegen het nucleaire programma van Noord-Korea in de gaten houdt.
De Verenigde Naties begonnen in 2006 met sancties tegen Noord-Korea. In dat jaar vond de eerste nucleaire test van het land plaats. De jaren daarop nam de VN-Veiligheidsraad steeds meer resoluties aan om de sancties te verscherpen. De laatste resolutie werd in 2017 goedgekeurd. Het heeft Noord-Korea echter niet tegengehouden om zijn testen verder te zetten.
De commissie om de sancties te monitoren, bestaat al 14 jaar. In een recent rapport onderzochten VN-experten nog 58 Noord-Koreaanse cyberaanvallen die mogelijk 2,7 miljard euro hadden opgebracht. Met dat geld kon onder meer ingezet worden in de ontwikkeling van massavernietigingswapens.
De verlenging van het mandaat is nooit een probleem geweest, tot nu. Tijdens de stemming om het mandaat van de commissie te verlengen, besloot Rusland echter zijn veto te gebruiken. De andere 13 leden stemden voor, China besloot zich te onthouden.
Het veto betekent niet dat de sancties tegen Noord-Korea tot een einde komen, maar wel dat de toezichtscommissie verdwijnt. Het mandaat verloopt eind april.
Rusland: "Westen wurgt Noord-Korea"
Volgens de Russische VN-ambassadeur Vasily Nebenzya probeert het Westen Noord-Korea te wurgen. Daarnaast vindt Rusland dat de sancties hun relevantie verliezen, omdat ze niet in staat zijn om de verspreiding van kernwapens in het land te voorkomen.
Nebenzya stelt zich ook vragen bij de competentie van de commissie. "De deskundigen spelen alleen in op de westerse benaderingen", zegt de ambassadeur. "Ze herdrukken bevooroordeelde informatie en ze analyseren krantenkoppen en foto's van slechte kwaliteit." Daarom zou de commissie niet in staat zijn om "nuchtere beoordelingen" te formuleren.
Ook China stemde niet voor, maar besloot zich te onthouden. In een reactie zegt het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken dat "willekeurige sancties de gespannen situatie op het Koreaanse eiland niet zullen oplossen". "Een politieke oplossing is de beste manier om vooruitgang te maken."
VS: "Bedorven ruilhandel"
De andere landen van de VN-Veiligheidsraad reageren kritisch op het Russische veto. "Wat Rusland vandaag gedaan heeft, ondermijnt de vrede en de veiligheid van de hele wereld", liet de Amerikaanse woordvoerder Matthew Miller weten. "De beslissing moet een bedorven ruilhandel tussen Moskou en Pyongyang bevorderen."
Sinds de start van de oorlog in Oekraïne bleek op verschillende manieren dat Rusland en Noord-Korea de banden steeds meer aanhalen. Rusland zou ook Noord-Koreaanse wapens gebruiken aan het Oekraïense front.
Daarnaast zijn er ook persoonlijke contacten tussen de Russische president Vladimir Poetin en de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un. In september 2023 hebben Poetin en Kim elkaar nog ontmoet voor een bilaterale top, in het verre oosten van Rusland. Uit blijk van goede wil gaf Rusland Kim in februari ook een luxewagen cadeau, iets wat ingaat tegen de sancties van de Verenigde Naties.
Ook de Britse VN-ambassadeur Barbara Woodward verwees in haar eerste reactie naar de militaire banden tussen Rusland en Noord-Korea.
"Deze commissie is blijkbaar niet in het belang van Rusland", zei Woodward. "Dit veto is geen teken van bezorgdheid over het Noord-Koreaanse volk of de doeltreffendheid van sancties. Rusland wil de vrijheid om sancties te omzeilen en te overtreden in de jacht naar wapens om tegen Oekraïne te gebruiken."
