Gisteravond besliste de Gentse lijsttrekker voor N-VA, Elke Sleurs, dat Kamervoorzitter Siegfried Bracke nog welkom is op de lijst voor de gemeenteraadsverkiezingen van volgend jaar, maar niet op een aantrekkelijke plaats.

Hij krijgt de voorlaatste plaats aangeboden, vlak boven Helga Stevens, die haar Europese ambities opnieuw wil combineren met een lokaal mandaat en achter de schermen al een tijd meewerkt met de ploeg van Sleurs. Dat werd gisteravond besproken tijdens een vergadering met de hele afdeling. Ook Bracke was uitgenodigd, maar liet zich excuseren. Hij diende als Kamervoorzitter het debat over de begroting te volgen.

Bracke had maanden terug al informeel het aanbod voor de voorlaatste plaats gekregen. Maar een antwoord kwam er niet. Bracke ambieert zelf de tweede plaats, net na Sleurs, of de onderste, de lijstduwer. Die positie zou Bracke in Gent nog een laatste keer recht tegenover Daniël Termont hebben gepositioneerd, die voor het kartel SP.A-Groen lijstduwer zal zijn.

Telenet

Maar Sleurs weigert. Zelfs een plaats binnen de top tien zit er niet in. De N-VA Gent maakt al langer de afweging dat Brackes gedeukte imago de partij pijn kan doen bij de verkiezingen. De Telenet-affaire, waarbij Bracke – de best betaalde politicus van het land – bleek bij te klussen in de privé, kleeft aan hem. Hij moest daarom al het lijsttrekkerschap aan Sleurs afstaan in februari. Sindsdien was het onduidelijk welke rol Bracke nog kon spelen. En of hij toch niet straks de aandacht zou afleiden van de nog steeds minder bekende Sleurs.

Bracke zelf heeft zijn aftreden als lijsttrekker (zie video hieronder) altijd gekaderd in een stoelendans die vooral moest dienen om het ‘probleem Sleurs’ in de federale regering op te lossen. Als staatssecretaris voor onder meer armoedebestrijding kwam Sleurs niet uit de verf. Ze communiceerde amper en liet dossiers zoals de Zuidpoolbasis ontsporen. Sleurs werd volgens die lezing ‘weggepromoveerd’ naar Gent. Bracke betaalde het gelag. ‘Soms leek het erop dat Bracke hoopte dat Sleurs in Gent ook door de mand zou vallen,’ zo getuigt een Gents gemeenteraadslid van de N-VA anoniem. ‘Hij bleef de tijd maar rekken.’

In een debat in Oostende afgelopen weekend liet Bracke plots verstaan dat hij niet zou meedoen aan de verkiezingen van 2018, als het van hem alleen had afgehangen. ‘Maar het hangt dus niet van mij alleen af. Ik ben altijd een ploegspeler geweest.’ Wat nederig moest overkomen, wordt door een nationaal kopstuk als ‘lomp’ omschreven. ‘Dacht hij zo zijn prijs op te drijven? Die zet was niet echt bevorderlijk voor zijn draagvlak. Sindsdien weet Sleurs wat ze moet doen om niet als een kandidaat-burgemeester over te komen die zich laat chanteren.’

Jeugdbeweging

De demarche van Bracke viel dan nog eens te midden van de aangekondigde exit van Isabelle De Clercq en Peter Dedecker. Die zaken staan los van elkaar, maar suggereerden een leegloop bij de N-VA wegens Sleurs. Dat gemeenteraadslid Guido Meersschaut in De Morgen openlijk zei dat Sleurs de partij lokaal leidt als een jeugdbeweging, maakte het alleen maar pijnlijker. Meersschaut vond zelfs dat Bracke moet trekken. Hij vertolkte een minderheidspositie, maar vergrootte zo wel de druk op Sleurs om zich te zetten als lijsttrekker. Ten koste van Bracke. Het moet de definitieve doorstart worden van Sleurs als kopvrouw. ‘We staan als een blok achter Sleurs,’ zo viel gisteren na afloop van de vergadering te horen.

Wat nu? ‘De discussie rond de positie van Bracke verlamt ons helemaal’, zegt een Gentse N-VA’er. ‘Ons programma ligt klaar, maar kan niet gelanceerd worden zolang alle aandacht naar de Kamervoorzitter gaat.’ Gisteravond is daarom ook besloten zijn dat Bracke uiterlijk tegen eind volgende week moet kleur bekennen. Vandaag trekt Sleurs al naar partijvoorzitter Bart De Wever om haar beslissing toe te lichten. ‘We willen vooruit, met een positief verhaal. Zodat we in 2018 met de inhoud kunnen starten.’

Quid Bracke?

De bal ligt nu bij Bracke. Als hij toehapt, is de kans groot dat hij puur op persoonlijke voorkeurstemmen opnieuw in de gemeenteraad zetelt. In 2012 kreeg hij zo’n 8.500 stemmen. Aan ongeveer 1.000 stemmen heeft hij straks al genoeg om opnieuw verkozen te geraken. Een deel van de Gentse N-VA hoopt er op. Elke stem kan straks nuttig zijn in de strijd tegen het roodgroene kartel.

Maar een ander bron ziet de Kamervoorzitter wel degelijk afhaken. Bracke zou zich nog moeilijk kunnen opladen. In Gent is hij sterke man af. En ook buiten de Arteveldestad liggen nieuwe politieke hoogtepunten niet meteen in het verschiet.

De vraag rijst dan ook of een Gentse exit ook meteen het volledige politieke afscheid van Bracke inluidt. De ontboezeming van vorig weekend kan dan gezien worden als een handige voorafname op een exit waarvan Bracke kan zeggen dat hij die altijd al voor ogen had. Zelfs al zei hij eind oktober in een interview met Het Laatste Nieuws nog: ‘Ik heb nog grote goesting in wat ik doe.’