Direct naar artikelinhoud
InterviewRené De Backer (Vlaams Bijeninstituut)

‘Ze zijn absoluut gevaarlijk voor de volksgezondheid’: moeten we gewoon leren leven met de Aziatische hoornaar?

René De Backer: 'De angel van de hoornaar gaat door de opperhuid en het gif komt zo rechtstreeks in het bloed terecht. Wanneer iemand allergisch aangelegd is dan kan die heel snel in shock gaan.'Beeld RV

‘Stop met het bestrijden van de Aziatische hoornaar. We moeten met hem leren leven.’ Dat is het advies van het Nederlandse EIS-Kenniscentrum Insecten. René De Backer, directeur van het Vlaams Bijeninstituut, vindt dat een slecht idee, omdat de dieren zo gevaarlijk zijn. ‘We hebben videobeelden gezien van Aziatische hoornaars die zelfs krabben en libellen aanvallen.’

In België krijgen we steeds te horen dat de Aziatische hoornaar zoveel mogelijk bestreden moet worden. Maar in Nederland zeggen sommige experts nu dat bestrijden geen zin heeft. Wat moeten we hier nu van vinden?

“Ik vind het een bijzonder slecht idee van die onderzoekers. Ze baseren zich op een studie uit Frankrijk waarin een DNA-analyse werd gedaan op de uitwerpselen van de hoornaar. Daaruit blijkt dat de Aziatische hoornaar zich voor 40 procent voedt met honingbijen. De conclusie was toen: de Aziatische hoornaar is enkel schadelijk voor honingbijen.

“Onze conclusie is anders. Die overige 60 procent van de voeding bestaat uit andere, heel nuttige insecten. Honingbijen kunnen we altijd kweken, zij krijgen tienduizenden bijen per nest. Veel schadelijker voor de biodiversiteit is het verdwijnen van solitaire bijen, en het zijn haast altijd koninginnen die het slachtoffer worden. We hebben videobeelden gezien van Aziatische hoornaars die zelfs krabben en libellen aanvallen, die zijn vele malen groter dan hen. Als we stoppen met bestrijden, dan komen er telkens meer nesten op grotere hoogte. De kosten stijgen dan.”

Veel mensen slaan in paniek wanneer ze een wesp zien, zeker wanneer het over de Aziatische hoornaar gaat. Hoe gevaarlijk zijn ze eigenlijk?

“De Aziatische hoornaar is absoluut gevaarlijk voor de volksgezondheid. Vooral de nesten zijn gevaarlijk. Wanneer je zo’n nest benadert, zelfs op een afstand van vier tot vijf meter, dan gaan die wespen massaal beginnen aanvallen. Onze inheemse wespen hebben die agressiviteit niet. Een aanval van Aziatische hoornaars is vaak dodelijk. Gelukkig kwam het zover nog niet in Vlaanderen.”

Hoe reageer je best wanneer een Aziatische hoornaar rondom je vliegt?

“Als je een Aziatische hoornaar alleen ziet vliegen, dan is die niet gevaarlijk. Je mag er natuurlijk niet naar slaan, maar alleen zijn ze niet agressiever dan gewone wespen. Dus gewoon rustig blijven is de boodschap.”

Wat doe je als je toch gestoken wordt?

“Als je gestoken wordt, moet je heel alert zijn. De angel van de Aziatische hoornaar is veel langer dan die van een gewone wesp. Het gif van bijen en wespen gaat naar de opperhuid. Maar de angel van de hoornaar gaat door de opperhuid en het gif komt zo rechtstreeks in het bloed terecht. Wanneer iemand allergisch aangelegd is, dan kan die heel snel in shock gaan. Je kan in geval van twijfel best noodnummer 112 bellen.”

Heeft u raad voor wie een nest in de tuin aantreft?

“Dan kan je best vanop veilige afstand een foto maken, en die uploaden op Vespa-Watch. Daar kan je nagaan of het effectief om een nest van de Aziatische hoornaar gaat. Maar ook heel belangrijk: als je een potentieel nest ziet, moet je die plaats absoluut vermijden. Idealiter zet je de plek af, desnoods met een lint, zodat niemand ze kan betreden.”

Bij Belgische experten gaan stemmen op voor een internationale samenwerking om de hoornaar te bestrijden. Nu heeft elk land zijn eigen methodes en dat is weinig efficiënt, luidt het.

“Daar pleiten wij ook voor. Het is momenteel té versnipperd, en ik heb het dan nog alleen maar over Vlaanderen. We hadden een goeie bestrijding, maar nu gebeurt alles per regio of zelfs per gemeente. Elke brandweerzone heeft een andere methode. Sommigen verdelgen de nesten, anderen niet. Bij de ene gemeente is het gratis, bij de andere niet. De enige die daarvan profiteert is de Aziatische hoornaar.”