Sacha Baron Cohen zet Amerika, maar ook zichzelf te kijk in Who is America?

De eerste van de zeven afleveringen, zondag uitgezonden door kabelzender Showtime, deed deze week veel stof opwaaien vanwege de laatste sketch. Vermomd als de Israëlische anti-terreurexpert kolonel Erran Morad (donkere kleding, zware wenkbrauwen, fluitje om de nek, wijdbeens lopend en wijdbeens zittend) krijgt Cohen via vuurwapenlobbyisten toegang tot Republikeinse (oud-)volksvertegenwoordigers, die zich enthousiast achter een bewapeningsprogramma voor kleuters scharen.

Want waarom leraren bewapenen, zoals de National Rifle Association wil, als je dat ook met leerlingen kunt doen? Morad lanceert het programma Kinderguardians, en krijgt de activist Philip Van Cleave zover in een kindvriendelijk reclamefilmpje wapens aan te prijzen die verstopt zitten in knuffeldieren.

"Stop de lunchdoos in de buik van de puppie", zegt Van Cleave, als hij een magazijn met kogels in een pistool stopt. Daarna zingt hij het liedje ‘Hoofd, schouders, niet de teen, niet de teen’, als oefening voor het mikken op de juiste lichaamsdelen.

Daarna komen een aantal respectabele Republikeinen aan het woord die het bewapenen van kinderen bepleiten. Volgens Trent Lott, voorheen leider van de Republikeinen in de Senaat, moet Amerika serieus overwegen ‘goed getrainde kleuters’ een wapen te geven. Want een  "3-jarige kan zich niet verdedigen met een Hello Kitty-pennenbakje", aldus congresman Joe Wilson uit South Carolina. En oud-congresman Joe Walsh, tegenwoordig radiopresentator, zegt dat een cursus van drie weken ‘speciaal geselecteerde kinderen kan laten kennismaken met pistolen, geweren, mitrailleurs en de basisprincipes van mortieren’. Om af te sluiten met: "Happy shooting, kids."

Die teksten hebben ze niet zelf verzonnen, dat heeft Cohen gedaan. Maar de politici lezen ze wel voor. Walsh zei deze week dat hij erin was geluisd: de programmamakers hadden hem naar Washington gevlogen en in een hotel gestopt onder het voorwendsel hij een prijs zou krijgen als Vriend van Israël (die bokaal kreeg hij ook). "Sacha heeft me goed voor de gek gehouden", schreef Walsh deze week op Twitter. "Hij is grappig omdat hij mensen stomme dingen laat zeggen. Geloof ik echt dat peuters moeten worden bewapend? Hell no. Maar ik zal ermee moeten leven."

Al voor de uitzendingen hadden oud-vicepresidentskandidaat Sarah Palin en verliezend senaatskandidaat Roy Moore uit Alabama kritiek op het programma. Palin vond het vooral ‘kwaadaardig’ dat Cohen zich had voorgedaan als gehandicapte veteraan. Nee hoor, reageerde Billy Wayne Ruddick Jr., Cohens alter ego in kwestie, deze week op Twitter. "De enige keer dat ik voor mijn land vocht was toen ik een Mexicaan neerschoot die mijn erf op kwam."

Deze Billy dook ook op in de uitzending van afgelopen zondag. Hij bleek daarin een zuiderling met complottheorieën en Trump-buttons, die gezeten in een scootmobiel - "om mijn eigen energie te besparen" - volstrekt onzinnig aan Bernie Sanders voorrekent hoe je het vermogen van de rijkste 1 procent in de armste 99 procent kunt stoppen. Sanders, ongeduldig maar ook ietwat bezorgd: "Ik heb geen idee waar je het over hebt."

Cohen blijkt het dus ook op linkse politici te hebben voorzien. Maar het idee was lang niet zo goed uitgewerkt als de Kinderguardians. De enige die er belachelijk uit kwam was het absurde typetje zelf.

Alleen maar sympathieker

De provocaties van Cohen werken echt averechts als ze gericht zijn op gewone Amerikanen. Zo bezoekt hij, vermomd als linkse "cisgender witte heteroseksuele man, waarvoor excuus" een Republikeins echtpaar in South Carolina. Cohen gaat aan de chic gedekte tafel steeds hilarischer jennen: hij zegt dat zijn zoon om genderstereotypen te doorbreken niet staand mag plassen, hij zegt dat zijn menstruerende dochter ‘vrij gebloed’ heeft op een Amerikaanse vlag, dat die vlag daardoor meer op de Chinese vlag ging lijken, en dat dat onderdeel was van een door de Clinton Foundation gesponsord project. De zelfbeheersing van het echtpaar: bewonderenswaardig. Als de man voorzichtig tegengas begint te geven, zegt zijn vrouw: "Niet oordelen, lieverd." Hij: "Hm-hm. Oké."

Als het Cohen-personage even later vertelt dat zijn vrouw vreemdgaat met een dolfijn, zegt de heer des huizes met sympathieke mannensolidariteit: "Je bedoelt het zeedier? Ik voel met je mee."

Ook Christy, een galeriehouder in Californië, wordt alleen maar sympathieker door de puberale pesterijen van Cohen. Vermomd als weer een ander typetje, een ex-gevangene die schilderijen maakt met zijn eigen excrementen, verleidt hij deze vrouw haar schaamhaar af te knippen voor zijn penseel. Cohen, aan wie de #metoo beweging voorbij lijkt te zijn gegaan, zit dicht tegen de seksuele intimidatie aan, als hij tijdens het gesprek naar de wc gaat en terugkomt met een spermaportret. Christy blijft buitengewoon aardig. Heeft ze niet gewoon medelijden met dit deerniswekkende warhoofd?

Misschien is dat het antwoord op de vraag ‘Wie is Amerika?’. Ja, er is een bizarre politieke realiteit. Maar intussen wordt het land ondanks alle polarisatie nog steeds bevolkt door geïnteresseerde, welwillende, meelevende en soms enigszins naïeve Amerikanen. Het is te hopen dat trollen zoals Cohen dat niet veranderen.