“Hoe dichter bij de verkiezingen, hoe meer strategie het haalt van principes”

18 januari 2014. Wouter Beke en Charles Michel, de toenmalige voorzitters van CD&V en MR, geven een dubbelinterview. Op vijf maanden voor de verkiezingen werpen ze zich op als de as van de volgende regering, tegen de as die er toen al was tussen N-VA en PS. In oktober van hetzelfde jaar, na een korte regeringsvorming, blijkt dat een profetisch interview. De twee vormen de zogenaamd Zweedse regering en Michel wordt premier – en niet iemand van de grootste partij N-VA.

Vandaag geven hun opvolgers Sammy Mahdi en Georges-Louis Bouchez eenzelfde interview, met eenzelfde boodschap. Ook zij zien zichzelf als de as van een volgende regering. De vele wederzijdse verwijten van de voorbije jaren, inclusief de zware clash over de fiscale hervorming, laten de twee voorzitters achter zich. Hoe dichter bij de verkiezingen, en dus de regeringsvorming, hoe meer strategische overwegingen het halen van principes.

De twee zetten vandaag een pion op het schaakbord. Mahdi heeft eerder al de banden aangetrokken met Les Engagés, en nu volgt dus MR, die op haar beurt een toegangsticket voor Open VLD op zak houdt.

“Tussen Beke en Michel was er in 2014 een oprechte verstandhouding. Afwachten of ook deze ‘bromance’ standhoudt”

Is dit een even beslissende zet als Beke en Michel tien jaar geleden? Dat zal uiteraard pas later moeten blijken. Maar er is in ieder geval veel veranderd sindsdien. Zo is, door het succes van Vlaams Belang en PVDA, de bandbreedte om een regering te vormen veel kleiner geworden. Bovendien staan we nog maar aan het begin van de verkiezingscampagne. Voorlopig zitten de debatten nog vast in de gerecycleerde debatfiches, maar in dit nerveuze politieke klimaat kan een vonkje genoeg zijn om het weer te doen schuren.

De vraag is ook hoe oprecht deze strategische as is. Tussen Beke en Michel was er in 2014 een oprechte verstandhouding ontstaan. Die wederzijdse loyauteit was ook cruciaal om op het einde van de rit samen over de finish te kunnen gaan. Tussen Mahdi en Bouchez is zo’n verstandhouding er (nog) niet. Als je in zo’n korte tijd kunt draaien van felle opponenten naar trouwe bondgenoten, kan dat even snel weer in omgekeerde richting gaan.

Bovendien is er nog die andere zogezegde as, tussen N-VA en PS. En wie weet duikt er nog een andere as op? Of vele tijdelijke assen, zoals in de vorige regeringsvorming. Dan wordt het weer een spelletje mikado.

Dus wordt dit even beslissend als in 2014? Een garantie op een korte regeringsvorming zoals in 2014, is dit in ieder geval niet. Maar vooral is het afwachten of de nieuwe bromance ook echt standhoudt. Nog 43 dagen tot de verkiezingen, en dan eerst eens goed luisteren wat de kiezer zegt.