Wetenschap, neem de bloggende academicus eens serieus
In de aantekeningen van het congres ‘Bessensap’ dat ik vrijdag bezocht, vond ik wat haastig neergekrabbelde citaten terug. Opgetekend uit de mond van Stan Gielen, de baas van NWO, de overheidstak die in ons land het geld over de wetenschap verdeelt.
‘NWO vindt het belangrijk dat onderzoek wordt gedeeld met een heel breed publiek’, had Gielen op het congres plechtig verkondigd, bij de uitreiking van de Spinozapremies. En: ‘NWO heeft de ambitie om zowel excellentie als maatschappelijke impact te waarderen en te belonen.’ Ik had de kabbelende woordenstroom toch maar eens opgeschreven, met uitroeptekens erbij nog wel.
Iets eerder woonde ik in een ander zaaltje namelijk een interessante sessie bij met enkele bloggende wetenschappers: historicus Sara Polak van het geschiedenisblog Over de muur, atmosfeerwetenschapper Bart Verheggen van het weblog Klimaatverandering en Willemien Groot, redacteur van het groepsblog Wetenschap.nu.
En zo zijn er meer: fan ben ik van historicus Jona Lenderings weblog over oudheid en archeologie Mainzer Beobachter, en van het wat raar getitelde blog Stukroodvlees, geschreven door zes gedreven politicologen. En in de wandelgang sprak ik Alie de Boer, een jonge voedingswetenschapper die een interessant blog heeft over de meer juridische kant van voeding.
Inhoudelijk deskundige, zeer betrokken mensen die de ‘ambitie’ hebben om hun wetenschap ‘te delen met een heel breed publiek’, zou Stan Gielen zeggen. Want vraag het de bloggers en de drijfveer die ze allemaal noemen is dat ze het publieke debat willen voeden met wetenschap. Ze zijn erop uit om de wereld iets verstandiger te maken.
Daar krijgen ze alleen geen cent voor betaald – de bloggers doen het erbij. ‘We leggen erop toe’, ‘liefdewerk oud papier’, ’ik doe het voor het vak’: dat zijn zomaar wat reacties die een rondgang langs de academische blogs oplevert. Verheggen is zelfs minder gaan werken om tijd vrij te spelen voor zijn blog.
Terwijl de ‘maatschappelijke impact’, zoals Gielen dat zo mooi noemt, bepaald niet triviaal is. Toen Het Parool een peiling uitmolk naar de burgemeestersvoorkeuren in Amsterdam, was het Stukroodvlees dat aan de bel trok. Toen Thierry Baudet een klimaatsceptische tweet verstuurde, werden de stukken van Klimaatverandering massaal gedeeld als tegengas. En toen de kranten weer eens beweerden dat Valentijnsdag een Romeinse oorsprong heeft, legde Mainzer Beobachter uit waarom dat anders zit.
Zelf leun ik voor nieuws en duiding regelmatig op wetenschapsblogs, en ik ben de enige niet. Stukroodvlees wordt veel gelezen en aangehaald door beleidsmedewerkers, politiek journalisten en Kamerleden; Klimaatverandering en Mainzer Beobachter worden onder meer in ambtelijke en onderwijskringen nogal eens aangehaald.
Een belangrijke en zeer succesvolle manier om wetenschap aan de man te brengen, kortom. Om een idee te geven: Verheggens meest geciteerde wetenschappelijke artikel, uit 2010, werd sindsdien zo’n zesduizend keer opgevraagd. Zijn klimaatblog trekt haast drie keer méér unieke bezoekers – per maand.
Waarom hebben ze daar bij NWO eigenlijk geen potje voor? Een fonds om die ploeterende Sara Polak of de bevlogen Jona Lendering te bedekken onder de goudstukken, om met Asterix en Cleopatra te spreken? Of op zijn minst de onkosten te vergoeden?
Wat NWO nodig heeft, is niet nog meer ‘topsectorenbeleid’ en ‘TOP-subsidies’, maar juist meer bodemsectorenbeleid: aandacht voor de kleine, bevlogen, inhoudelijk goed geïnformeerde wetenschapper die zich drie slagen in de rondte blogt om helemaal op eigen houtje zijn wetenschap aan de man te brengen.
Kom, Stan Gielen, stop je geld waar je mond is, om er ook eens een anglicisme tegenaan te gooien. Het is 2018, wordt het onderhand niet eens tijd de academische blogs fatsoenlijk te ‘waarderen en te belonen’ voor hun ‘maatschappelijke impact’? Met op zijn minst een vergoeding voor zaken als vormgeving en hosting, of beter: een beurs die wetenschappers kunnen aanvragen, net zoals ze dat doen voor hun onderzoek?
Het feit dat ik die woordspeling van die bodemsectoren niet zelf heb verzonnen, maar overnam van blogger Lendering zegt genoeg. Wat een creativiteit, kennis en ‘excellentie’ zit er in die professionele wetenschapsblogs. De hoogste tijd om die eindelijk eens serieus te nemen.