Afscheid van Brice De Ruyver, een "onbetwiste" Gentse expert met een voorliefde voor sigaren en Club Brugge

Hij is er Brice De Ruyver tientallen jaren later nog altijd dankbaar voor, Steven De Smet, gewezen boegbeeld van de Gentse politie. “Ten tijde van de tv-serie Flikken hielden we onze jaarlijkse Flikkendag”, vertelt hij. “125.000 mensen zakten dan een dagje af naar Gent om eens een klapke te komen doen met agenten en een selfie met de acteurs. Voor de uitstraling van de stad immens belangrijk. Net die dag lieten de politievakbonden weten de boel te zullen verstoren. Ik deed het net niet in mijn broek”, aldus De Smet. “Dus deed ik ten einde raad wat ik nog kon doen: even naar Brice bellen. “Geef me vijf minuten”, antwoordde die rustig. Hij deed wat telefoons, God weet naar wie, maar die grote staking is er nooit gekomen. Typisch Brice, een man die wat scheef was, pijlsnel kon rechttrekken.”

Blind vertrouwen in schaduwminister

Dat beaamt ook Koert Debeuf, voormalig speechschrijver van premier Guy Verhofstadt, met wie de professor Criminologie (UGent) regelmatig een goede sigaar deelde aangezien hun bureaus aan elkaar grensden. “Hij had een waanzinnig telefoonboekje en kon met enkele gerichte telefoons bliksemsnel een versnelling hoger schakelen.” Hij roemt de intelligentie van De Ruyver. “Brice had de unieke combinatie van kennis van het terrein, die van de academische wereld, gekoppeld aan goede internationale contacten en een ongezien politiek inzicht. Hij kon werkelijk iedereen rechtstreeks bellen.”

Onder Verhofstadt werd De Ruyver als expert binnengehaald om als architect eigenhandig het zo vertroebelde politielandschap te hertekenen. Zijn doel: in het post-Dutroux-tijdperk een eind maken aan de jarenlange stammenoorlog tussen de verschillende politieorganisaties. “Ik vertrouwde Brice daarin blindelings en kon op twee oren slapen”, zei Verhofstadt gisteren over zijn voormalige veiligheidsexpert die hij kende van de commissie-Dutroux. En volgens anderen: van avonden ook in de Gentse loge en achter een glas Brunello. De Ruyver zei meteen ja en slaagde in zijn opzet.

Tussen 2000 en 2008 gebeurde er rond thema’s als politie, gerecht, drugsbeleid, criminaliteit of mensenhandel in ons land niets waar De Ruyver niet zijn hand in had. Zijn bijnaam toen: de veiligheidspaus. “Brice kwam altijd met heldere ideeën voor wetswijzigingen en was altijd perfect op de hoogte. Hij fungeerde als mijn schaduwminister van Justitie. Er zijn vele experten maar die vaak betwist. Brice niet. Die stond boven het gewoel, boven het partijpolitieke gekrakeel. De man was bijzonder loyaal.”

Roodblauw bloed

Een misvatting is dat de Gentse criminoloog ook een blauwe partijkaart bezat. Steven De Smet noemt De Ruyver een vrijzinnige, Debeuf omschrijft hem als een socialist met een blauw kantje. “Brice is altijd sociaaldemocraat gebleven”, zegt Verhofstadt.

“Ik zou zo onafhankelijk kunnen zijn dat het zelfs gênant zou kunnen worden”, pareerde De Ruyver ooit zelf de kritiek. Debeuf: “Brice diende nooit zichzelf of een bepaalde partij. Altijd het algemene belang. Dat was zijn grote kracht.”

Ondanks die eerdere politieke associaties was De Ruyver ook erg populair op het kabinet van huidig minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA). Hij kwam er erg veel over de vloer, en zijn expertise en kennis werden er bijzonder op prijs gesteld. Als onafhankelijk expert voerde hij op dit moment een drietal opdrachten uit voor Jambon. Hij bestudeerde hoe lokale besturen meer slagkracht konden krijgen en bestudeerde de ideale grootte van politiezones die op een dag moeten fusioneren.

Totaal onverwacht

Zowel vrienden De Smet als Debeuf gingen recent nog met hem lunchen. De professor was zijn positieve, kritische, spraakzame zelf. De altijd werkende De Ruyver genoot immers graag van een goed glas in goed gezelschap. “En voetbal”, weet Debeuf. “Brice was een overtuigd Club Brugge-supporter. Hij had een plaats in de hoofdtribune niet ver van wijlen Jean-Luc Dehaene en miste geen enkele thuismatch.” Een andere passie was het Gentse basketbal, dat hij - “typisch Brice” - ooit probeerde te hervormen.

Hoewel hij een publiek figuur was, schermde hij privéleven altijd goed af. “Als ik later wat meer tijd zal hebben, wil ik een boek schrijven”, zei hij recent nog in een interview. Dat laatste is hem niet meer gegund. Gisteren, net voor zijn 63ste verjaardag, begaf zijn hart het. Totaal onverwacht.