Dewael pleit voor Brusselse Metropolitan Police: "Dit is de meest evidente oplossing"

Het is het monster van Loch Ness in de Wetstraat: de fusie van de Brusselse politiezones. Telkens er een groot veiligheidsincident is in onze hoofdstad, klinkt de roep om een eengemaakte politie. Na de rellen in het centrum vorige week opnieuw. En opnieuw blokte minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA) de vraag af: “Een fusie van bovenaf opleggen, werkt niet.”

Open Vld-fractieleider Patrick Dewael heeft nu een alternatief voorstel. Hij stapt af van de fusie van de zes politiezones. In plaats daarvan vraagt hij de oprichting van één speciaal hoofdstedelijk korps dat rechtstreeks onder de Brusselse minister-president valt: de Brussels Metropolitan Police. Dewael is, zo zegt hij, tot dat inzicht gekomen als voorzitter van de onderzoekscommissie naar de aanslagen van 22 maart.

De politiezones samen gooien in een nieuwe zone, aangestuurd door een politiecollege met 19 burgemeesters noemt Dewael “onwerkbaar”. Hij is tevens oud-minister van Binnenlandse Zaken. “Voor elke belangrijke beslissing zou haast een diplomatieke conferentie moeten georganiseerd worden.” Door het zeggenschap te concentreren bij de Brusselse minister-president kan het beleid wél efficiënt worden aangestuurd.

Dewael verwijst naar de brandweer, die al onder het Brussels Gewest valt. Ook heeft de Brusselse regering sinds de zesde staatshervorming extra bevoegdheden gekregen op het vlak van veiligheid en preventie. Momenteel gebeurt daar erg weinig mee, maar Dewael wil die deur nu open stampen. “Een simpele wetswijziging volstaat om dit uit te voeren”, zegt hij.

De grootstedelijke politie zou samenwerkingsprotocollen kunnen sluiten met de buurgemeenten. Tegelijk moet ze oog hebben voor een echte wijkwerking. “Die is er nu niet”, zegt Dewael. “Terwijl dat nochtans wettelijk verplicht is.”

Burgemeesters worden niet helemaal uitgesloten. Ze blijven betrokken bij de wijkwerking en evenementen op hun grondgebied. Concreet: het is nog altijd Brussels burgemeester Philippe Close (PS) die aangeeft of er extra beveiliging nodig is bij een nieuwe voetbalwedstrijd van Marokko. Maar de operationele leiding is in handen van één korpschef die aan het hoofd staat van de grote Brusselse zone. De visie op lange termijn, het personeelsbeleid en de grote investeringen zitten dan bij de minister-president.

Experts reageren positief. “Het is de eerste keer dat de politiek dit pad bewandelt”, zegt Dirk Van Daele, professor criminologie aan de KU Leuven, die als expert de aanslagencommissie begeleidde. “Jambon heeft gelijk dat je een fusie niet kan opdringen. Dit kan werken.” VUB-collega Els Enhus vult aan: “Dit is de meest evidente oplossing.” Al wijst ze erop dat deze uitwerking nog complex kan worden. “Er moeten nog altijd beslissingen genomen worden over waar je prioriteiten liggen.”

Etalage

Maar is het plan-Dewael ook politiek leefbaar? Bij de Vlaamse meerderheidspartijen CD&V en N-VA alvast wel, al wil minister Jambon zich niet uitspreken. Ook sp.a’er Hans Bonte springt op de kar: “Ik wil morgen al graag mee aan tafel, dit moet meer zijn dan een nummertje voor de etalage.”

Blijft de grote vraag wat de Franstalige partijen doen. Zij verzetten zich tegen fusieplannen. Hun burgemeesters zouden een deel van hun macht moeten inleveren. Dat verandert niet met het voorstel van Dewael. Het ligt dus moeilijk.

Toch zette MR-kopstuk Didier Reynders in De Tijd de deur op een kier. Hij gaf aan dat het veel efficiënter is “meer bevoegdheden te laten coördineren door de regering van het Brussels Gewest”. Zijn partij houdt zich voorlopig op de vlakte. 

Aan PS-kant liet Brussels burgemeester Philippe Close aan Bruzz verstaan dat er niet te veel moet geraakt worden aan de machtsevenwichten in het gewest. “Anders kunnen we het ook hebben over de verplichte Nederlandstalige vertegenwoordiging in de Brusselse regering.”