Zorgsector zoekt uitwegen voor groeiend personeelstekort

We komen handen tekort. Het is een zinnetje dat de ziekenhuizen en andere zorgorganisaties in ons land maar blijven herhalen. Sinds de jaren negentig al staan zorg- en welzijnsjobs systematisch in het lijstje knelpuntberoepen van de VDAB. De analyse die de Vlaamse arbeidsbemiddelaar toen maakte, is vandaag nog steeds dezelfde: ‘De zoektocht naar verpleegkundig personeel is de voorbije jaren steeds problematischer geworden. In het begin van de jaren negentig werden enkel tekorten gesignaleerd bij de ziekenhuisverpleegkundigen, ondertussen is de problematiek uitgedeind tot een ruime waaier medische en paramedische beroepen.’

Kwaliteit, niet kwantiteit

De knelpunten in de zorg zijn intussen zo hardnekkig dat je je afvraagt of we ze ooit nog zullen kunnen wegwerken. Ook zorgambassadeur Lon Holtzer doet dat: “Natuurlijk moeten we alles in het werk stellen om de juiste mensen in de zorg te krijgen, maar het is een illusie te denken dat je alleen via de instroom alle tekorten zult kunnen invullen.”

Paul Van Aken, directeur patiëntenzorg van het Universitair Ziekenhuis Antwerpen, formuleert het zo: “Qua aantallen stoten we op de grenzen van wat mogelijk is. Ik denk dat de sleutel eerder bij de kwaliteit dan bij de kwantiteit zal liggen.”

Voor dat laatste vindt Van Aken steun bij de wetenschap. Internationaal onderzoek, waar onder meer KU Leuven-professor Walter Sermeus aan meewerkte, leert dat wanneer het aandeel hooggeschoolde verpleegkundigen in een ziekenhuis toeneemt ook de resultaten bij de patiënten verbeteren. Concreter: hoe meer bachelors en masters onder het verpleegkundig personeel, hoe lager de mortaliteitscijfers, hoe tevredener de patiënten en hoe beter de uitkomst van de ingreep. Het is dus niet zozeer het aantal zorgverleners maar wel hun professionaliteit die de kwaliteit van de zorg bepaalt. Holtzer kan zich in die analyse vinden. “In de zorg heb je mensen nodig die voldoende sterk in hun schoenen staan, die klinisch kunnen redeneren en routines kunnen en durven doorbreken. Daarom ook ben ik zo tevreden dat de opleiding verpleegkunde vier jaar is geworden. Vooral de sterkere studenten zullen zich daardoor aangetrokken voelen. Tegelijk geeft het de scholen extra tijd om hen te vormen.”

Jobdifferentiatie

‘Interdisciplinaire samenwerking’ is een andere formule waar de zorgexperten hard in geloven. Een voorbeeld: patiënten met slikproblemen hebben bij elke maaltijd hulp nodig van een verpleegkundige. Om die veelbevraagde groep minder te belasten, kan je bijvoorbeeld aan de logopedist vragen om de therapie over de middag te laten doorgaan. De sliktechnieken kan hij zo meteen vanuit de praktijk aanleren. “En het gaat verder dan dat. Want ook de samenwerking met de buitenwereld zou nog intenser kunnen”, stelt Filip Van Laecke, sectorverantwoordelijke Social Profit bij SD Worx. “Wat kunnen thuisverpleegkundigen en verzorgenden uit de gezins- en bejaardenhulp bijvoorbeeld voor de woonzorgcentra betekenen? De wet bepaalt vandaag heel strikt wie wat mag doen en wie waar mag werken. Haal die schotten weg en de pool aan zorgverleners wordt automatisch groter.” Dat zorgorganisaties zich tegenwoordig in netwerken (moeten) groeperen, noemt Van Laecke een stap in de goede richting. “Het biedt de mogelijkheid om medewerkers uit te wisselen, waardoor bepaalde specialisaties beschikbaar blijven.”

Daarbij aansluitend raden de drie experts aan meer aan jobdifferentiatie te doen. “Zolang huisartsen op huisbezoek blijven gaan louter en alleen om de bloeddruk te meten, heb je geen argument om te zeggen dat je artsen tekort hebt”, redeneert Holtzer. Hetzelfde kan je zeggen over de verpleegkundigen. Zij zijn er niet om patiënten te wassen en op het toilet te zetten. “Je moet medewerkers zoveel mogelijk op hun sterktes inzetten. De juiste taken aan de juiste mensen toevertrouwen.”

Lees de rest van het artikel op vacature.com.

Klik hier voor de jobs als verpleeg- of zorgkundige.

Carrièreadvies nodig?

U krijgt het de hele maand gratis van de CarrièreCoaches van vacature.com. De CarrièreCoaches zijn vijf ervaringsdeskundige professionals die hun dagen vullen met thema’s waar heel wat mensen mee worstelen: solliciteren, het perfecte cv, rechten en plichten op de werkvloer, loopbaancoaching en welzijn op het werk.

Via deze weg stuurt u een vraag naar de CarrièreCoach die u met uw thema kan helpen. Hij of zij krijgt die vervolgens in de mailbox en stuurt u binnen de drie dagen een antwoord.

Lees ook:

Verpleegkundige worden? Niet voor softies of doetjes

Zoveel personeel heeft de zorgsector nodig

Verpleegkunde: dit zijn je loopbaanopties

Bron: vacature.com.