"Jouw paradijs, mijn nachtmerrie": duizenden inwoners van Canarische Eilanden protesteren tegen massatoerisme
Op de Canarische Eilanden zijn duizenden inwoners op straat gekomen tegen het massatoerisme op de eilandengroep. Ze vinden dat het huidige toerismebeleid volledig hertekend moet worden en willen dat de toeristenaantallen bevroren worden. "Door de torenhoge huizenprijzen moeten inwoners noodgedwongen in hun wagens of in grotten slapen", vertellen activisten.
"Canarias tiene un límite" ofwel "de Canarische Eilanden hebben een limiet". Met die slagzin trekken duizenden inwoners van de archipel vandaag de straat op. Het oude toerismemodel heeft het leven voor hen onbetaalbaar gemaakt en is schadelijk voor het milieu. Voor sommige bewoners is het leven zo onbetaalbaar geworden, dat ze de nacht noodgedwongen in hun wagen of in grotten moeten doorbrengen, zeggen activisten.
Hongerstaking
"We hebben het punt bereikt waarop het gebruik van hulpbronnen en het welzijn van de bevolking niet langer in evenwicht is, vooral afgelopen jaar", zegt Víctor Martín, een woordvoerder van het collectief Canarias se Agota (de Canarische Eilanden hebben er genoeg van), dat helpt bij het coördineren van de protesten op de acht eilanden.
Zo komt bijvoorbeeld ook de watervoorziening op de archipel in gevaar. Volgens Martín leidt de focus van de regionale overheid op toerisme tot de bevoorradingsproblemen. "De vraag naar water in stedelijke omgevingen waar veel toeristen verblijven, blijft stijgen", legt hij uit aan The Guardian. "We hebben een erg droge winter gehad en in Tenerife werd al de noodtoestand afgekondigd voor watervoorziening. Het is hier nu 36 graden. Als het niet snel regent, komen er meer restricties."
Zijn de Canarische Eilanden populair bij toeristen?
De eilandengroep is ontzettend populair bij toeristen. In 2023 hebben ongeveer 14 miljoen toeristen de eilanden bezocht, een absoluut record. Dit terwijl de archipel maar 2,2 miljoen inwoners telt.
Het grootste deel van de toeristen (33 procent) komt uit het Verenigd Koninkrijk, gevolgd door toeristen uit Duitsland (17 procent), Spanje (13 procent) en Scandinavische landen (10 procent). De toeristen brengen wel veel geld in het laatje: in 2023 gaven ze 20 miljard euro uit tijdens hun bezoek aan (een van) de eilanden.
Het toerisme biedt werkgelegenheid aan een aanzienlijk deel van de bevolking van de Canarische Eilanden. Ongeveer 35 procent van de werkende bevolking is direct of indirect afhankelijk van de toeristische sector.
11 leden van het collectief zijn al een week in hongerstaking om te protesteren tegen de bouw van twee grote, luxueuze bouwprojecten in het zuiden van Tenerife. Volgens hen zijn die projecten "illegaal" en "totaal overbodig".
"Airbnb en Booking.com zijn als kanker"
Vooral kortetermijnverhuur, vaak via platformen als Booking.com en Airbnb, verstoort de huizenmarkt ten koste van de lokale bevolking. Het fenomeen kan leiden tot een tekort aan langetermijnhuurwoningen voor lokale bewoners. Huiseigenaren kunnen er ook voor kiezen om hun eigendommen op platforms voor kortetermijnverhuur te plaatsen om snel geld te verdienen, waardoor er minder beschikbare huurwoningen zijn voor lokale inwoners.
Dit kan leiden tot hogere huurprijzen en zelfs tot gentrificatie, waarbij de oorspronkelijke bewoners gedwongen worden te verhuizen vanwege stijgende kosten.
Bekijk: Duizenden inwoners van de Canarische Eilanden trekken vandaag de straat op.
De overheid treedt wel streng op tegen inbreuken op de huurwetgeving, om zo illegale verhuur via die platformen tegen te gaan. Aan Reuters getuigt eilandbewoner Maria Rosa Sanchez over zo'n illegale verhuurplaats bij haar buren.
Het dak van hun gebouw werd via Airbnb verhuurd als kampplaats. De dag nadat ze haar buren bij de politie had aangegeven, werd het gebouw door agenten bestormd. Lokale autoriteiten hebben nu een formeel onderzoek geopend.
"Airbnb and Booking.com zijn als een kanker die het eiland beetje bij beetje overnemen", getuigt ook Ivan Cerdena Molina, mede-organisator van de protesten.
Te lage lonen
Ook de erg lage lonen van de eilandbewoners dragen bij aan het probleem. "De lonen zijn zo laag dat loontrekkenden zichzelf niet eens de basisvoorzieningen kunnen veroorloven", gaat Martín verder. "We hebben een rode lijn bereikt toen ik me realiseerde dat hotel- en horecapersoneel in hutjes leven. Het probleem daarbij zijn niet de toeristen, maar het model dat errond gebouwd werd. En de zakenmensen en de politieke klasse die niet willen luisteren naar wat er moet veranderen."
Het probleem zijn niet de toeristen, maar het model dat errond werd gebouwd
Fernando Clavijo, de regionale president van de Canarische Eilanden, heeft gezegd dat zijn regering al actie onderneemt. "Alle acties die deze regering tot nu toe heeft ondernomen, zijn gebaseerd op een herziening van dit model", vertelde hij deze week aan verslaggevers. "Het toeristische model van de Canarische Eilanden is lange tijd succesvol geweest, maar het is duidelijk dat er, zoals met alles, dingen zijn die kunnen worden verbeterd."