Jaar na jaar stijgt het aantal mensen in ons land dat om euthanasie vraagt en stijgt ook het aantal mensen wiens verzoek wordt ingewilligd. De stijging is globaal, maar doet zich zeker ook voor bij 80-plussers, ouderen die in een woonzorgcentrum verblijven, of die een andere aandoening hebben dan kanker.

Die vaststelling bleek al uit het tweejaarlijkse verslag van de euthanasiecommissie over de jaren 2014-’15 waarin te lezen stond dat een op de tien cases een oudere betrof die aan ‘polypathologie’, of meerdere ouderdomskwalen, leed. Nu bevestigt het doctoraal onderzoek van Sigrid Dierickx, verbonden aan de onderzoeksgroep Zorg rondom het Levenseinde (UGent en VUB), dat 80-plussers iets vaker naar euthanasie vragen en dat hun vraag vaker wordt ingewilligd dan vroeger. ‘In 2007 werd maar 30 tot 40 procent van de verzoeken tot euthanasie van ouderen ingewilligd’, zegt Dierickx. ‘In 2013 komen ze op nagenoeg hetzelfde niveau als alle anderen.’

Externe redenen

Het grootste verschil doet zich voor in de woonzorgcentra, waar in 2007 maar 23 procent van de verzoeken werd ingewilligd, en in 2013 al 68 procent. Bij 80-plussers in het algemeen stijgt het van 38 naar 75 procent.

De voornaamste reden waarom niet ingegaan wordt op verzoeken is dat de patiënt eerder al overlijdt (59 procent). Een op vijf van de niet-ingewilligde verzoeken voldeed volgens de arts niet aan de wettelijke criteria en een op vijf patiënten trok zijn verzoek in.

Opvallend: er zijn bijna geen verzoeken meer die om redenen extern aan de patiënt worden geweigerd, zoals ‘principiële bezwaren’ van de arts, of vrees voor juridische gevolgen, of vanwege institutionele redenen. Dat aandeel daalt van 23 procent in 2007 naar slechts 2 procent in 2013.

De jaartallen verwijzen naar een groot survey-onderzoek dat om de zes jaar wordt uitgevoerd, waarbij meer dan 6.000 artsen gevraagd wordt om een vragenlijst in te vullen.