Over 12 jaar zijn er meer jobs dan mensen: vijf vragen en antwoorden over jouw werktoekomst

Zal een robot mijn job overnemen?

Waarschijnlijk wel, als u een ongeschoolde arbeider bent. Robots en machines zullen veel van dat werk overnemen. Denk maar aan containers die van en op een schip moeten worden geladen. Binnenkort doen autonome robots dat in plaats van havenarbeiders. Kassierster of loketbediende zijn ook jobs waar nog weinig toekomst in zit. 235.000 jobs zullen zo verdwijnen tussen nu en 2030, zegt technologiefederatie Agoria. Nog eens 310.000 andere jobs zullen tegen 2030 niet meer bestaan (in de chemie, in de landbouw, in de metaalsector). Als die werknemers zich niet grondig omscholen, dreigen ze overbodig te worden.

Hoeft de rest dan niets te vrezen?

“De digitalisering zal ons allemaal beïnvloeden”, zegt Jeroen Franssen van het expertisecentrum Talent en Arbeidsmarkt van Agoria. “Men zal meer digitale kennis van u verwachten op het werk, u zal dus beter met computers en technologie moeten kunnen omgaan dan nu. Voor vrijwel elke werknemer – wij schatten voor 4,5 miljoen werkenden – is er verandering op komst.”

Worden de jobs dan schaarser?

Ondanks die honderdduizenden jobs die verdwijnen of grondig veranderen, zal er toch werk in overvloed zijn, zegt Agoria. Hoe dat komt? Door de technologische vooruitgang (de hulp van computers en robots dus) worden we productiever. Dat zal ons land rijker maken, wat dan weer de consumptie doet stijgen, en dat zorgt voor nieuwe jobs elders. Agoria schat dat er 3,7 jobs bijkomen voor elke job die verdwijnt. 864.000 nieuwe jobs dus.

Waar komen er dan nieuwe jobs bij?

Vooral in de gezondheidszorg hebben ze massaal veel mensen nodig. Verplegers kun je natuurlijk niet zomaar door een robot of machine vervangen, en de vergrijzing zal het werk in de sector zeker doen toenemen, bijvoorbeeld in de woonzorgcentra. Door het groeiende belang van goede scholing zal ook de vraag naar onderwijspersoneel fors toenemen. Ook in de ICT-sector komen er veel jobs bij.

Wie gaat al die jobs invullen?

Daar zit het grootste probleem, zegt Agoria. Er zijn nu al veel sectoren die geen geschikte kandidaten vinden, en dat zal alleen maar toenemen. “Er komen natuurlijk elk jaar afstuderende jongeren bij, maar die instroom wordt bijna volledig tenietgedaan door de uitstroom van mensen die met pensioen gaan. “Als we niets doen, krijgen we tegen 2030 584.000 vacatures niet ingevuld”, zegt Franssen. Onder meer migratie moet helpen om 29.000 jobs in te vullen in onder meer de verpleging, schoonmaak en ICT. Agoria wil ook meer niet-werkenden activeren. De rest moet versnelde automatisering en digitalisering helpen oplossen. “Uiteindelijk blijven 108.000 vacatures open. Dat is een gezonde vacaturegraad”, zegt Agoria.