Direct naar artikelinhoud
Onderwijs

Universiteiten blijven opvallend stil over publicatiedruk

De universiteiten verschillen van mening over een aanpassing van de financiering van het hoger onderwijs.Beeld Photo News

Meer geld voor wetenschappelijk onderzoek, maar nauwelijks een woord over de publicatiedruk. In een gemeenschappelijke verlanglijst voor de volgende Vlaamse regering, die vandaag wordt voorgesteld, blijven de vijf universiteiten voorzichtig.

De vijf Vlaamse universiteiten vragen extra geld voor (fundamenteel) onderzoek, zodat academici kunnen rekenen op een “aanvaardbaar slaagpercentage” voor projectaanvragen. Over de publicatiedruk en een aanpassing van het veelbesproken financieringssysteem wordt nauwelijks tot niet gesproken. Dat blijkt uit het memorandum dat vandaag wordt gepresenteerd in aanloop naar de Vlaamse en federale verkiezingen.

De universiteiten zitten in een concurrentiemodel, waarbij de overheid in een vaste pot geld voorziet. Wie meer middelen wenst, moet harder groeien dan de rest. Het heeft geleid tot een forse toename van het aantal publicaties en doctoraten. Tal van academici, die door de competitie nagenoeg constant onderzoeksaanvragen moeten indienen, hebben moeite met de publicatiedruk. Uit een een bevraging van de Koning Boudewijnstichting bleek vorig jaar nog dat 54 procent van de wetenschappers onvoldoende tijd heeft om aan onderzoek te doen.

Meningsverschillen

De universiteiten presenteren nu een gemeenschappelijke tekst en moesten compromissen sluiten. Al langer was bekend dat de meningen van de rectoren uit elkaar lopen. Verschillende universiteiten, zoals de UAntwerpen, de UGent en de VUB, ijveren voor een herziening van het financieringssysteem. Alleen lijkt de KU Leuven niet happig op drastisch ingrijpen, zo wordt duidelijk in het pas verschenen boek Onder rectoren.

“Het financieringssysteem is ver doorgeschoten en de universiteiten zijn door de overheid in een idiote concurrentiepositie geplaatst”, zegt UHasselt-rector Luc De Schepper. “Maar de KU Leuven maakt een wat andere analyse.” 

Drastisch ingrijpen zou bepaalde universiteiten, zoals de KU Leuven, geld kunnen kosten. “Er zijn inderdaad meningsverschillen over hoe de financiering op de lange termijn moet worden geregeld”, zegt de Leuvense rector Luc Sels. “Voor mij moeten de parameters gericht zijn op excellentie. Samenwerking is belangrijk, maar competitie is niet fout. We beconcurreren elkaar helemaal niet murw.”

'Er zijn meningsverschillen over hoe de financiering op de lange termijn moet worden geregeld'
KU Leuven-rector Luc Sels

Toch hoeven onderzoekers nog niet te wanhopen. Eerder deze maand meldde De Tijd dat de Vlaamse regering met de rectoren gaat onderhandelen over de financiering. Binnenkort starten gesprekken met minister van Innovatie Philippe Muyters (N-VA). Wellicht kunnen extra middelen tot een doorbraak leiden. Begin deze week werd alvast duidelijk dat de huidige Vlaamse regering zo’n 280 miljoen euro extra investeert in onderzoek en ontwikkeling.

Daar mag het volgens de rectoren niet bij blijven. Ook zijn extra middelen welkom voor onder meer infrastructuur, de universitaire ziekenhuizen, internationale ervaringen voor studenten en ontwikkelingssamenwerking. De universiteiten nemen zich voor om inspanningen te leveren rond levenslang leren en willen de succeskansen van studenten in hun eerste jaar verbeteren.