Ruim 4.000 leerkrachten en personeelsleden uit Antwerpse onderwijs staken tegen onderwijsrapport, eerste van reeks actiedagen

Duizenden leerkrachten zijn dinsdag iets na 10 uur aan het Antwerpse Operaplein vertrokken voor een tocht door de stad. De Christelijke Onderwijscentrale (COC) telt meer dan 3.500 leerkrachten en andere personeelsleden uit het onderwijs. Het vakbondsfront (ACOD Onderwijs, COC en VSOA Onderwijs) spreekt van een "groot succes".

Onderwijsminister Ben Weyts (N-VA) laat weten dat er in totaal 4.377 leerkrachten en andere personeelsleden uit de provincie Antwerpen een stakingsmelding indienden. Daarmee is nog steeds 93 procent van het onderwijspersoneel in Antwerpen wel aan het werk. 

Toch ondervindt bijvoorbeeld het stedelijk basisonderwijs in Antwerpen hinder. "In de helft van de stedelijke basisscholen zal de kleuterafdeling of lagere afdeling gesloten zijn en op sommige plekken zal de school helemaal dicht blijven", zegt Sofie De Keyzer, woordvoerster van het stedelijk basisonderwijs Antwerpen. 

12 basisscholen blijven helemaal dicht en ook de helft van de buitengewone scholen zal gesloten blijven. "Alle scholen voorzien noodopvang, meestal in de eigen school. In uitzonderlijke gevallen is dat op een school in de buurt." 

In 5 van de 16 stedelijke secundaire scholen in Antwerpen staakt meer dan een kwart van de leerkrachten.  

In het Technisch Atheneum in Brasschaat staakt dan weer zeker een 5e van de leraren mee. Daarom heeft de school beslist om afstandsonderwijs te organiseren. In de derde graad van BimSem in Mechelen staakt ook 30 procent van de leerkrachten en voorzien ze afstandsonderwijs. 

Het christelijk onderwijzersverbond heeft niet opgeroepen tot een staking en in de katholieke basisscholen waar VRT NWS contact mee opnam, zal vrijwel niemand staken. 

De aanleiding voor de protestactie is een rapport dat door minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) besteld werd. De Commissie van Wijzen, onder leiding van Dirk Van Damme en Paul Yperman, werkte 70 voorstellen uit voor de professionalisering van het lerarenberoep. Bij de publicatie van het rapport in december, reageerden de vakbonden al kritisch.

ACOD Onderwijs, COC en VSOA Onderwijs hebben beslist om actie te voeren tegen de aanbevelingen. Ze doen die af als "fantasieën, ondoordachte maatregelen en recepten uit het verleden", die niet zullen helpen om het onderwijs "kwaliteitsvol en aantrekkelijk" te maken.

"De voorstellen van de Commissie van Wijzen zijn voor veel personeelsleden het tegenovergestelde van wat nodig is. De personeelsleden, de echte experten, worden opnieuw niet gehoord door de beleidsmakers. Met onze acties willen we onze leden en iedereen die zich daarbij wil aansluiten, de kans geven om die stem luider te laten klinken", luidt het.

Een van de voorstellen is bijvoorbeeld om voor leerkrachten een 38 uren-werkweek in te voeren. Maar dat zien zij niet zitten, zegt Koen Van Kerckhoven van de Christelijke Onderwijscentrale. "Het is een aanval op het huidige statuut, waardoor zij zich niet gerespecteerd voelen. Zij zijn niet van plan meer te werken voor hetzelfde loon om het lerarentekort op te lossen of om verlofstelsels te moeten inleveren, terwijl dat ook aandacht vraagt in hun work-life-balance." 

De leerkrachten protesteren tegen voorlopige voorstellen in het rapport, dus de vraag durft zich stellen of het nog niet te vroeg is om al op straat te komen. Een vraag die ook in de lerarenkamer leeft, zegt Jürgen Huyghe, directeur van de derde graad van BimSem in Mechelen. 

"Er werden veel vragen gesteld over waarom het wel of geen goed idee is om al te protesteren en of het nu het juiste moment is om dat te doen", vertelt Huyghe. "Maar 40 van onze 140 leerkrachten vinden toch dat het vandaag het juiste moment is om een signaal te geven, zeker ook in aanloop naar de verkiezingen." 

De leerkrachten geven vaak wel aan dat het om meer gaat dan alleen de voorstellen. "Er heerst een grotere ontevredenheid. Het is echt een systeemcrisis die hier wordt aangekaart. In dat opzicht zijn die voorstellen net iets waar naar werd uitgekeken, maar er moet volgens verschillende leerkrachten nog aan gesleuteld worden."

Iets waar veel leerkrachten van BimSem Mechelen het moeilijk mee hebben, is het voorstel om de bekwaamheidsbewijzen af te schaffen, merkt Huyghe. "Dan zou biologie bijvoorbeeld gegeven kunnen worden door iemand zonder wetenschappelijke opleiding. Dat lost het tekort misschien op, maar er moet ook gekeken worden naar de kwaliteit van het onderwijs." 

Na de actie van vandaag in Antwerpen, volgen deze en volgende week nog acties in de andere provincies. Morgen protesteren de leerkrachten in Oostende (op het Sint-Petrus-en-Paulusplein om 10 uur), maandag 13 mei Leuven (op het Martelarenplein om 10 uur), Hasselt op dinsdag 14 mei op het Molenpoortplein (om 13 uur) en tot slot Gent op woensdag 15 mei in het Citadelpark om 10 uur.