Direct naar artikelinhoud
Uploadfilter

Europees Parlement neemt laatste horde en omarmt omstreden ‘uploadfilter’

Protesten, zoals hier in Leipzig op 23 maart, mochten niet baten: de nieuwe copyrightwetgeving is een feit.Beeld AP

Het Europees Parlement heeft dinsdag de nieuwe auteursrechtwetgeving aangenomen, inclusief omstreden uploadfilter. Tegenstanders bleven tot het laatste moment hoop houden, maar een ultieme lobby heeft niet mogen baten. 

Zolang het plenaire Europees Parlement zijn zegen niet had gegeven voor de nieuwe auteursrechtenwetgeving koesterden de felle tegenstanders nog hoop, maar de stemming van dinsdag is duidelijk: de wet gaat er komen. Dat betekent dat ook het inmiddels beruchte artikel 13 doorgang vindt, beter bekend onder de term ‘uploadfilter’. Internetplatforms als YouTube en Facebook worden nu aansprakelijk voor auteursrechtelijk beschermde filmpjes, foto’s of muziek die door gebruikers online gezet worden.

Voor- en tegenstanders van artikel 13 staan al tijden lijnrecht tegenover elkaar op dit punt. De voorstanders: grofweg de maakindustrie, ofwel uitgevers van bijvoorbeeld muziek en films. Zij omarmen de voorstellen uit Brussel, die techplatformen verplichten met een filter inhoud tegen te houden waarop auteursrechten berusten. Dit moet ervoor zorgen dat filmpjes en muziek minder gemakkelijk hun weg vinden op bijvoorbeeld YouTube of het Nederlandse Dumpert. Die partijen moeten er via uploadfilters actief voor zorgen dat dit materiaal zijn weg niet vindt.

Ongemakkelijk verbond

Daartegenover staan zowel de grote techpartijen zoals Google en Facebook, maar ook allerlei burgerrechtenorganisaties en voorstanders van het vrije internet. In hun gelegenheidsverbond betogen ze dat de Europese uploadfilters hun doel ver voorbij schieten. De techbedrijven krijgen te maken met extra uitgaven en verantwoordelijkheden, terwijl de internetidealisten – Wikipedia ging de afgelopen dagen in een aantal landen nog op zwart – juist bang zijn dat die machtige techbedrijven nóg machtiger worden. Die dure filters zijn namelijk alleen door hen op te brengen, vrezen de idealisten. Een andere angst is dat de geautomatiseerde filters gemakshalve veel te streng zullen worden afgesteld, zodat er ook zaken worden tegengehouden die buiten het auteursrecht vallen, zoals parodieën of persiflages.

De overwinning van de voorstanders tekende zich al een tijdje af. In februari kwam er een akkoord tussen de EU-lidstaten, het Europees Parlement en de Europese Commissie. Vervolgens stemden de lidstaten al voor. Maar niet unaniem: Nederland was een van de tegenstanders. Volgens Nederland is er in dit wetsvoorstel geen goede balans tussen bescherming van de rechthebbenden (de makers en uitgevers van bijvoorbeeld video’s en muziek) en de belangen van burgers. Dinsdag stemden de Europarlementariërs van PvdA, VVD, GroenLinks en D66 tegen, terwijl de SP en het CDA voor stemden.

Platenindustrie jubelt

De stemming van dinsdag (348 tegen, 274 voor) leidt, zoals te verwachten, tot uiteenlopende reacties. Zo toont Frances Moore, baas van de International Federation of the Phonographic Industry (IFPI) zich bijzonder verheugd met de aanname van de wet. Daartegenover staat burgerrechtenorganisatie Bits of Freedom, dat fel actie voerde tegen artikel 13. Directeur Hans de Zwart noemt het een “wanprestatie”, die voor hele nieuwe problemen gaat zorgen. De vrijheid van expressie en de creativiteit van internetters worden door de introductie van uploadfilters ingeperkt, vreest hij, terwijl de techgiganten nog machtiger worden. Tot slot waarschuwt De Zwart voor nieuwe filters om andere soorten ongewenste informatie tegen te houden, zoals mogelijk terroristische content en vermeend nepnieuws. “De normalisering van politiek gemotiveerde internetcensuur ligt op de loer”, besluit De Zwart.

De volgende stap is nu de implementatie van de Europese wetten in landelijke wetgeving.