Lelystad Airport moet jaar wachten
Den Haag
‘Schiphollen’, de term is bedacht door Pieter Winsemius, oud-minister van Milieu en VVD’er. Hij wilde ermee aangeven dat Schiphol, en de daaraan verbonden luchtvaartlobby, altijd zijn zin krijgt. De groei moet doorgaan, want die is goed voor de economie, aldus deze invloedrijke lobby.
Om Schiphol te ontlasten, zou Lelystad een deel van de vluchten moeten overnemen. De geluidsoverlast rond Lelystad Airport (in oprichting) werd niet gemeten, maar berekend. Er werden rekenmodellen geconstrueerd waarbij vliegtuigen de gekste capriolen zouden moeten uithalen, om te voldoen aan de wettelijk vastgestelde geluidsnormen.
De Actiegroep HoogOverijssel kwam er met veel slimheid en vasthoudendheid achter dat er in de geluidsberekeningen rond Lelystad Airport fouten zijn gemaakt. De geluidsoverlast van vliegtuigen die lang laag blijven vliegen, zou veel groter zijn dan werd voorgespiegeld. Een storm van protest in grote delen van Nederland brak uit.
In de politiek was al afgesproken dat Lelystad een deel van de vakantievluchten van Schiphol zou overnemen. Schiphol naderde immers de grens van maximaal 500.000 vakantievluchten per jaar.
De foute berekeningen brachten minister Cora van Nieuwenhuizen (Infrastructuur en Waterstaat, VVD) in problemen. Moest ze Schiphol als vanouds verder laten groeien óf toch aansturen op uitstel van de opening van de luchthaven in de polder, zodat er gewerkt kan worden aan echte vermindering van de geluidsoverlast?
Het dilemma leidde binnen de coalitie tot enige onrust en spanning. ChristenUnie-Kamerlid Eppo Bruins was de eerste die openlijk twijfelde aan de opening van Lelystad op de afgesproken datum van 1 april 2019. D66 was het daar eigenlijk wel mee eens, terwijl CDA en VVD gromden over Bruins’ openhartigheid.
De minister heeft nu voor uitstel gekozen. Lelystad Airport gaat in elk geval pas een jaar later, in 2020, open. In een toelichting op haar besluit zei de bewindsvrouw dat ze wil luisteren naar de bewoners die vrezen last te krijgen van laag overkomende vliegtuigen. Zo wil ze het geknakte vertrouwen terugwinnen. Uitstel van de opening van Lelystad Airport is een eerste stap, want de minister wil rekening houden met de belangen van zo veel mogelijk mensen en bedrijven. Ze noemt er vier: Schiphol als banenmotor, alle Nederlanders die graag een vliegvakantie willen, Lelystad en de economie van Flevoland en alle bewoners en de natuur onder de aanvliegroutes.
belangen
Tijdens de periode van uitstel wil ze proberen die tegenstrijdige belangen zo goed als mogelijk onder één noemer te brengen. ‘We gaan het samen doen’, zei ze. Dat wordt nog een hele klus, want direct lieten Schiphol en KLM weten boos en teleurgesteld te zijn. Zij voorzien problemen nu Schiphol tegen de grens van 500.000 vliegbewegingen aanloopt, en daar volgens eerdere afspraken niet boven mag komen. In 2017 waren dat er al 497.000.
Daar komt nog iets anders bij. Dat is het schadelijke effect van extra (vakantie)vluchten op het milieu. De minister noemde die nadelige effecten woensdag even niet in haar rijtje van belangenafwegingen, maar ook dat belang telt mee. En ook daarover zijn in de coalitie afspraken gemaakt om de klimaatdoelstellingen van Parijs te halen.
Het uitstel van de opening van Lelystad Airport is voor partijen als SP en GroenLinks reden te pleiten voor afstel. Andere, zoals de KLM, vinden dat Schiphol snel bevrijd moet worden van de grenzen aan de groei. Ook vakantievlieger TUI meent dat verdere groei van de nationale luchthaven geboden is. Zij hebben voor hun pleidooi munitie gekregen van het Nederlands Lucht- en Ruimtevaartcentrum, dat zegt dat Schiphol kan doorgroeien naar 550.000 vluchten. De bestaande en voorziene veiligheidsproblemen zijn met relatief eenvoudige technische aanpassingen op te lossen, aldus de NLR.
