Direct naar artikelinhoud
Aalst

Aalst, waar prestige zwaarder doorweegt dan schulden?

Aalst opent in 2018 de deuren van een nieuwe stadsbibliotheek, die wordt geïntegreerd met de bestaande Pupillenschool. Het gaat om een ontwerp van het Nederlandse architectenbureau Kaan Architecten.Beeld KAAN architecten

Met de opening van bibliotheek Utopia donderdag, heeft de stad Aalst er een nieuw prestigegebouw bij. Het bestuur van burgemeester D’Haese kan een aantal mooie projecten voorleggen. Maar wat is het gevolg van zoveel bouwijver?

Dertig jaar lang is de boekencollectie van Aalst weggestopt in de kelder van een cultureel centrum, maar als de deuren van bibliotheek Utopia opengaan, hebben de Aalstenaars eindelijk een boekenpaleis die naam waardig. Een modern, zelfs trendy complex dat ook onderdak zal bieden aan een muziekschool, een café en ruimte heeft voor verschillende vergaderzalen.

"Echt een uniek project", zegt schepen Karim Van Overmeire (N-VA), bevoegd voor de bouw van de bib. "Er is sterk geïnvesteerd in de akoestiek en de duurzaamheid van het gebouw en om het te realiseren hebben we een gerenommeerd Nederlands architectenbureau onder de arm genomen. Dat heeft hier een visitekaartje voor Vlaanderen afgeleverd."

De bibliotheek (prijskaartje: 16 miljoen euro) is het laatste in een rij van miljoenenprojecten die het Aalsterse stadsbestuur heeft gerealiseerd. Ook nieuw zijn een atletiekpiste met sensoren in, zodat lopers hun prestaties kunnen bijhouden, en een sportcomplex met een klimschouw en een aanlegplaats voor kajaks. Voor dat project is het stadsbestuur met de aannemer een bedrag van 27 miljoen overeengekomen, gespreid over dertig jaar. Niet te vergeten: in het centrum hebben de stadsdiensten ook hun intrek genomen in een – ietwat futuristisch – administratief centrum.

'We denken er ook nog over na om in Nieuwerkerken een hockeyterrein aan te leggen en om een multifunctioneel complex te bouwen voor basketbalclub Okapi'
Karim Van Overmeire, schepen van Bibliotheek (N-VA)

"We denken er ook nog over na om in Nieuwerkerken een hockeyterrein aan te leggen en om een multifunctioneel complex te bouwen voor basketbalclub Okapi", vult Van Overmeire nog aan.

Tweeverdieners

Onvermijdelijk aan al die nieuwe gebouwen is natuurlijk dat ze veel geld kosten. Door de grote bouwijver van de stad is ook de schuldgraad de hoogte in gegaan. Bedroeg die in 2014 nog 50,2 miljoen euro, dan zou die in 2020 op 147,7 miljoen euro staan. Op die manier worden de werkelijke kosten van alle bouwwerken naar de toekomst doorgeschoven, stelt de oppositie.

Toch zijn volgens het stadsbestuur alle projecten hun geld waard. Ze moeten Aalst op de kaart zetten als een moderne stad voor tweeverdieners. "Aalst is lang in het verleden blijven hangen en had een merkbare achterstand opgelopen tegenover de andere centrumsteden", zegt Van Overmeire, die het Aalst van pakweg tien jaar geleden omschrijft als een 'Charleroi aan de Dender', een stad waar oude vervallen industriegebouwen het uitzicht domineren.

Dat Aalst niet eerder is begonnen met investeren komt omdat een aantal dossiers tijdens de vorige legislatuur geblokkeerd zaten. Maar een inhaalbeweging was ook volgens burgemeester Christoph D'Haese (N-VA) hard nodig. "Kijk maar naar het administratief centrum", zegt hij. "De stadsdiensten van Aalst zaten vroeger in 27 stokoude gebouwen. Nu hebben we ze bijeengebracht in één modern complex."

Waarom Aalst dan via bouwprojecten inzet op tweeverdieners? Dat heeft meer met Brussel te maken dan met de stad zelf. Omdat de hoofdstad maar op 30 kilometer van Aalst ligt zijn veel arme gezinnen zich daar komen vestigen. "Uit studies blijkt dat tweeverdieners op zoek zijn naar een goede woonomgeving", zegt sociaal geograaf Eric Corijn (VUB). "Dat zijn de mensen die de middelen hebben om te kiezen waar ze gaan wonen en zij dragen ook meer belastingen af. Een stad heeft hen dus hard nodig voor haar fiscale basis."

Schuld

Aalst is niet de enige centrumstad die de laatste jaren veel geld in infrastructuur heeft gepompt. Als we Aalst even vergelijken met Mechelen, een centrumstad die even ver ligt van Brussel en qua grootte vergelijkbaar is met Aalst, dan tekent zich  een gelijkaardig plaatje af. Burgemeester Bart Somers (Open Vld) heeft sinds zijn aantreden een groot investeringsprogramma in gang gezet om zijn stad op te waarderen. Mechelen heeft er dan wel nieuwe straten en een stadsmuseum bijgekregen en bouwt nu een brandweerkazerne, maar de Antwerpse provinciegouverneur Cathy Berx waarschuwt ook jaarlijks dat de stad zich te veel in de schulden steekt.

Maar ook al neemt de Aalsterse schuld dus toe, toch valt dat volgens het stadsbestuur in verhouding wel mee. De schuld van Mechelen per inwoner is zelfs drie keer zo hoog dan die van Aalst, zo bewijzen cijfers uit 2016. "Enkel Turnhout en Brugge hebben minder schulden per inwoner", zegt Van Overmeire.

'Schulden zijn ook niet per se slecht'
Filip De Rynck, professor bestuurskunde (UGent)

Volgens professor Bestuurskunde Filip De Rynck (UGent) is de schuld van Aalst noodzakelijk om de opmerkelijke transformatie van Aalst van de laatste tien jaar  te financieren. "Schulden zijn ook niet per se slecht", zegt hij. "Er zijn steden die er prat op gaan dat ze weinig schulden hebben, maar hun bestuur doet dan ook niets."