Gebouwen uit de jaren dertig, een groot binnenplein waar je onwillekeurig paard en kar verwacht, de groene omgeving van de Ronde van Vlaanderen: het hééft iets. Maar verwacht bij Brouwerij Roman in de heuvels bij Oudenaarde geen idyllische werkvloer. Artisanaal bier brouwen is stevig en fysiek redelijk veeleisend. Vol organische geuren, lawaai, stoom, hitte en kou. Het verschil met een modern productiebedrijf? Bakken sfeer en geschiedenis. Brouwerij Roman bestaat sinds 1545. Dat kunnen de meeste bedrijven niet zeggen. “We zijn de oudste familiebrouwerij in België”, claimt Thomas Lauwaert. “De huidige bestuurders zijn de veertiende generatie. Onze capaciteit van 90-95.000 hectoliter per jaar maakt van ons een middelgrote brouwerij. Tussen bierreus en microbrouwer in dus. Maar wat betekent dat?

1. Smaken en kleuren

Vlaggenschip Romy Pils werd dit jaar herdoopt tot Roman Pils en in een hipper jasje gestoken. Het blijft wel een regionaal merk. Onze nationale merken zijn Ename, Gentse Strop en Sloeber. De jongste telg is de Rebelse Strop, gebrouwen op basis van ‘wilde’ Brettgist. “We werken voor de binnenlandse markt én voor de export”, zegt Thomas Lauwaert.

“Misschien verrassend, maar Spanje, Italië, Oost-Europa, Azië, Australië en Zuid-Amerika zijn belangrijke afzetmarkten. De snelheid van introductie van bieren verhoogt. We innoveren onze smaken, maar we blijven wel evenwichtige merken maken – geen hoppige of fruitige extremen zoals bij sommige craft brewers.”

2. Lokaal en duurzaam

“We gebruiken zoveel mogelijk lokale grondstoffen: Belgische hop, Noord-Franse mout. De gist komt uit ons eigen labo en de brouwerij heeft een eigen bron. We proberen ook zo lokaal mogelijk mensen te rekruteren: uit de regio Oudenaarde en de Vlaamse Ardennen. ‘Korte keten’ en ‘duurzaam’ waren bij Brouwerij Roman al normaal voor die termen trendy werden. Ooit was dit zelfs een zelfbedruipende bed & breakfast: eten, overnachten, bierbrouwen, alles in één. Die spirit zit er nog altijd in. We proberen ook permanent het waterverbruik – 4 à 4,5 liter water voor 1 liter bier – nog naar beneden te krijgen.”

3. Je bent een ‘brouwer’

“Van onze 75 medewerkers zijn er 25 bedienden, de anderen zijn technisch personeel in operationele functies”, zegt Thomas Lauwaert. “We hebben een labo voor kwaliteitscontrole en een R&D-labo. Aan het hoofd staat de brouwmeester. Voor het brouwproces zorgen onze productiemedewerkers, die we hier onze ‘brouwers’ noemen. In de bottelarij zorgen de operatoren voor het afvullen. Dan zijn er nog de logistieke medewerkers in het magazijn, stockbeheer en de dienst verzending. Jobs die je ook in andere sectoren of voedingsbedrijven vindt.”

4. Verstand gebruiken

Brouwerij Roman heeft de jongste drie jaar geïnvesteerd in extra tankcapaciteit. Daarom hebben nu een brouwer, operatoren en een heftruckbestuurder nodig. Nieuwe medewerkers aantrekken gaat vlot voor het labo, maar minder in de technische jobs. “Toch is het fijn werk”, zegt brouwer/productieverantwoordelijke Freddy. “Het brouwproces verloopt semiautomatisch. Het is manueel werk waarbij je je verstand moet gebruiken. Dat maakt me wel fier op deze job en ons eindproduct. Het brouwproces verschilt naargelang het type bier. De hoeveelheden hop, mout, gist en kruiden variëren, het stoomdebiet moet telkens kloppen, ... Je moet er constant bij blijven. De hand van de brouwer is belangrijk. Daarom is het niet leuk als je tijdens je shift je procedure niet kan afwerken. Dan ga ik niét tevreden naar huis. Maar het brouwen laat zich niet dwingen. We gebruiken geen stabilisatoren om snel te kunnen brouwen.”

5. Groeitijd geven

Brouwmeester Johan Mincke: “We blijven innoveren, maar artisanaal blijft de basis. Bij ons geen steeds sneller draaiende band waarbij de productiemedewerkers maar mee moeten draaien. Voor ambachtelijk brouwen moet je je tijd nemen. Tegen iemand die het proces controleert kan je op een stil moment niet zeggen dat hij iets anders moet doen. Een brouwer volgt het hele proces op vanaf de ontvangst van de grondstoffen: bewerking, brouwen, afkoeling van de wort en gisting (oogsten, hergebruiken) en zorgen dat het brouwsel in de juiste gistkuip terechtkomt. Je overziet het hele productieproces tot de gisting voltooid is.”

6. Je leert alles over bier

Ook al kom je als productiemedewerker uit een andere sector en ken je niets van bier, zes weken opleiding op de werkvloer zorgen dat je alle ins en outs van het vak leert. Freddy komt uit de betonsector – “daar maakten we ook mengsels” – maar is nu al vier jaar een gemotiveerde Roman-medewerker. “Op de werkvloer leer je meer dan in een cursus. En ja, we werken op dezelfde manier als een microbrouwerij, het proces is ook relatief eenvoudig. Wij slagen er wel in om een constante kwaliteit te leveren. Procesbeheersing en steriliteit zijn perfect, zonder volautomatische industriële installatie.”

7. Het is (vaak) plezant

“Gemotiveerd zijn en geloven in je product, dat is wat telt”, zegt Freddy. “Teamspirit is er zeker, omdat we een passie delen voor onze bieren. Ook al werk je in een ploegenstelsel. Je moet rekenen op je collega’s van de andere afdelingen om je product af te maken. Dat betekent dat alle neuzen in dezelfde richting staan. En iedereen kent iedereen in de brouwerij.”

Hopstudenten en stageplaatsen

“We hebben altijd plaats voor jobstudenten”, zegt brouwmeester Johan Mincke. “Af en toe zijn er stageplaatsen in ons labo. Meestal gaat dat om laatstejaars bachelorstudenten Laborant uit een hogeschool als HoGent of Odyssee. Vaak op aanvraag van de scholen zelf, maar er zijn al verschillende studenten die hier achteraf aan de slag zijn gegaan. Je wordt betrokken bij het hele brouwproces. De eindwerken gaan dan bijvoorbeeld over een onderzoek naar het gistingsverloop, maar je draait ook wel mee op de werkvloer. Stalen nemen en analyses doen tot ze de hele werking kennen. Dat maakt dat ons labo veel jonge gedreven mensen telt.”

>

>

>