Joke Schauvliege: "Je tuin besproeien met drinkwater? Leg dat maar eens uit in Afrika"

Ze heeft er een fijne gezinsvakantie in Slovenië opzitten. "Prachtige natuurgebieden gezien," knipoogt ze. De rust was welgekomen, nadat haar bevoegdheden maandenlang het nieuws hadden beheerst, met aanhoudende heisa over luchtvervuiling, plastic afval, statiegeld op blikjes en het klimaat. En dan deed een kurkdroge zomer er nog een schepje bovenop.

Ziet uw gazon er al opnieuw groen uit? 

(Lacht) "Nee, het is een zandvlakte geworden. We zullen misschien wat moeten bijzaaien." 

Dan bent u in de minderheid. Veel mensen hebben het sproeiverbod aan hun laars gelapt.

"Nochtans blijkt uit onze cijfers dat het sproeiverbod beter is nageleefd dan vorig jaar: we zagen meteen een daling in het drinkwaterverbruik. Daar was het ons om te doen. Je tuin besproeien met drinkwater is onverantwoord, ga dat in Afrika maar eens uitleggen."

Moeten mensen met een groene grasmat vrezen dat er volgende zomer plots een politiecombi op hun oprit staat?

"Dat kan. Er zijn nu al pv’s opgemaakt tegen mensen die water oppompten uit beekjes of rivieren. Maar het is niet omdat je gras groen is, dat je iets fout hebt gedaan. In sommige provincies mocht je ’s avonds nog sproeien met grond- of putwater."

Hoe dicht zijn we bij code rood geweest? 

"Dicht. Als de droogte nog een paar weken langer zou hebben geduurd, hadden we bijkomende maatregelen moeten nemen. We vinden het evident dat er water uit de kraan blijft komen, maar dat is helemaal niet zo. ‘Het regent hier veel, dus we hebben water genoeg,’ denken de mensen. Maar op sommige plaatsen staat het grondwater al decennia veel te laag." 

Zelfs lager dan in de meeste zuiderse landen. Alleen Italië doet nog slechter. Hoe is dat mogelijk?

"Verharding. Er is in Vlaanderen zoveel asfalt en beton dat het water niet in de bodem kan sijpelen. Wie nu een woning of bedrijfsgebouw zet, is verplicht om regenwater op te vangen met een waterput. Maar de erfenis uit het verleden is zwaar. Daarom is de betonstop ook zo belangrijk: de verharding van Vlaanderen moet stoppen."

Experts zeggen dat water nog altijd te goedkoop is.

 "Vroeger kreeg je je eerste 15.000 liter drinkwater gratis, maar dat hebben we in 2016 afgeschaft. Eerst was daar felle kritiek op, maar nu ziet iedereen dat het nodig was. Water kost onze maatschappij handenvol geld: je waterfactuur dekt lang niet alle kosten."

In een open brief waarschuwde een groep experts dat we nú moeten ingrijpen als we een drooglegging willen vermijden. Professor Patrick Willems zegt dat hij al tien jaar waarschuwt voor het probleem, maar dat de regering pas vorige zomer actie ondernam. Uw reactie was, zoals wel vaker: ‘We doen al veel.’

"Ik daag u uit: zoek de interviews op waarin ik tien jaar geleden al waarschuwde voor waterschaarste in Vlaanderen. Ik werd vierkant uitgelachen. Experts mogen gerust in hun pen kruipen, maar kom niet zeggen dat ik nog niks heb gedaan. Met mensen als Patrick Willems werk ik trouwens goed samen. 

"Tegen volgende zomer moet er een plan klaarliggen over wie voorrang heeft op water: de landbouw, de consument, de diepvriesfabrikanten, de scheepvaart… Allemaal vinden ze dat zij de belangrijkste zijn. Zo’n hiërarchie zal ongetwijfeld heftige reacties losweken. Wat mij betreft moeten het drinkwater voor de consument, de voedselproductie en de dieren vooropstaan. Ook de economie moet blijven draaien, maar ruitenwassers en ontmossers zullen bij extreme droogte even moeten wachten." 

De laatste ministerraad voor het politieke reces werd gezien als uw match van de waarheid. Haast alle grote knelpunten gingen over uw portefeuille. 

"Het voelde aan als een groot examen, maar ik heb er mijn slaap niet voor gelaten. Stressbestendigheid is een van mijn troeven."

Tijdens een marathonvergadering van 20 uur werden er 180 dossiers doorgejaagd, of 6,5 minuten per dossier. Kun je zo ernstig werk leveren?

"Ik begrijp dat zoiets gek overkomt, maar die dossiers worden maandenlang voorbereid en zitten al in onze vingers. Veel zaken worden snel afgeklopt, alleen over de moeilijke dossiers hebben we echt gediscussieerd."

Wat zijn uw trucs om scherp te blijven?

 "Veel water drinken, weinig eten en de week voordien veel slapen."

Achteraf noemde Geert Bourgeois zijn ploeg de grootste hervormingsregering ooit. De sp.a had het over een ‘Miss World-akkoord’: wereldvrede beloven, maar niet zeggen hoe.

"Het is ook nooit goed. Neem een beslissing op korte termijn en ze zeggen dat je geen langetermijnvisie hebt, en vice versa." 

De Vlaamse regering heeft de betonstop bekrachtigd, maar over de precieze uitvoering is er nog geen akkoord. Vlaams Parlementslid Lydia Peeters, van uw coalitiepartner Open Vld, noemde het een lege doos met een nieuwe strik rond. 

"Lydia heeft ongelijk. We hebben beslist om onze open ruimte beter te beschermen. Zo kunnen we kwaliteitsvol blijven wonen, de droogte tegengaan, overstromingen vermijden en de files beperken.

"Bovendien hebben we ook maatregelen gestemd om de betonstop effectief uit te voeren. Een deel van de woonreservegebieden wordt niet meer bebouwd, maar teruggegeven aan de natuur. Idem voor overstromingsgebieden. Er is nu ook een compensatieregeling. Wie een bouwgrond heeft waarop hij niet meer mag bouwen, krijgt een vergoeding voor de volle 100 procent. Of krijgt een stuk bouwgrond in ruil, waarop hij wel mag bouwen."

Waar gaat u dat geld vandaan halen? 

"Projectontwikkelaars zullen in het centrum hoger mogen bouwen dan voorzien, en dus ook meer winst maken. Ze zullen een deel daarvan moeten afgeven aan het compensatiefonds."

Vandaag valt er nog altijd 6 hectare vrije ruimte per dag ten prooi aan ‘de bouw’. Pas tegen 2040 moet dat nul zijn. Vreest u niet dat Vlaanderen dan al volgebouwd zal zijn?

"Nee, want we wachten niet tot 2040. Gemeenten kunnen vandaag al beletten dat slecht gelegen woongebieden nog worden bebouwd. En ze doen dat ook." 

Vraagt u niet veel politieke moed van lokale bestuurders? Ga als burgemeester maar uitleggen aan de mensen dat er niet meer verkaveld mag worden en dat hun bouwgrond helaas te ver van het centrum ligt.

"Ik ben de betonstop al in 150 zalen gaan uitleggen en ik voel dat er een draagvlak is. 

"Tegenstanders van de betonstop hangen graag doemscenario’s op. Maar mensen zullen nog altijd huizen mogen bouwen, en dat zal ook betaalbaar blijven. We moeten alleen beter nadenken over wáár we dat doen. 

"We laten de gemeenten ook niet aan hun lot over. Als een woonreservegebied wordt geschrapt, betalen wíj de schade. We geven de gemeenten ook subsidies als ze beton wegdoen of een schoolstraat groener maken. En als ze voor onverantwoorde woonprojecten kiezen, kunnen wij die plannen vernietigen."

70 procent van de Vlamingen woont in de tussengebieden die ooit weer natuur en landbouwgebied moeten worden. Moeten die mensen de komende 20 jaar allemaal verhuizen? 

"We gaan niemand uit zijn huis zetten en naar de stad sleuren. Het is vooral belangrijk dat er in die gebieden geen woningen meer bijkomen."

Professor Pascal De Decker zei in Humo dat een deel van die oude woningen afgebroken moet worden. "De bewoners worden stilaan oud en verhuizen best naar aangepaste appartementen en woonzorgcentra in het centrum. Daar kunnen ze alles te voet of met de fiets doen."

"Dus de overheid moet al die slecht gelegen huizen opkopen? Dat is niet realistisch."

Als ze doorverkocht worden, blijven mensen in slecht geïsoleerde huizen wonen en voor alles de auto nemen. Daar wilt u dus niets aan doen? 

"Voor een stuk zal dat zichzelf oplossen, omdat de mentaliteit verandert. Wij moeten mensen tonen dat het comfortabeler is om in het centrum te wonen, met winkels en ontspanning op kortere afstand. En met moderne appartementen die voorzien zijn van kinderopvang, gedeelde werk- en fitnessruimtes en een groen dakterras. Die evolutie is bezig. Grote huizen op 'de buiten' raken haast niet meer verkocht."

De Vlaamse bouwmeester gaat nog een stapje verder: hij noemt vrijstaand bouwen crimineel en vindt dat privé-autobezit verboden moet worden. 

"Ik deel zijn visie over waar we naartoe moeten, maar soms gaat hij er ver over. Als je de betonstop wilt doen mislukken, moet je mensen vooral zo blijven schofferen. Wonen in het groen is een droom die in onze cultuur zit."

Met dank aan de christendemocraten, die wilden dat iedereen lekker goedkoop op de buiten ging wonen. 

"Maar we kunnen dat de mensen toch niet verwijten? Het lijkt soms alsof degenen die mensen bang maken en op stang jagen de grote helden van de samenleving zijn. Totaal fout! Maak de alternatieven aantrekkelijker en je krijgt veel meer mensen mee.

"Ouders die hun kind met de auto naar school brengen, zijn geen misdadigers. Meestal doen ze dat omdat ze het met de fiets niet veilig vinden. Goed, dan moeten we fietsstraten aanleggen, in plaats van mensen te beschuldigen. En privé-autobezit zál verminderen. Veel jongeren in de stad willen nu al geen auto meer. Ze staan niet graag in de file en kiezen voor autodelen of Uber. Maar als je autobezit en plattelandsvilla’s verbiedt, verarm je een hele hoop mensen en maak je de economie kapot. Voor zulke revoluties pas ik."

Momenteel is wonen in de stad nog veel duurder dan op het platteland. Wat gaat u daaraan doen?

 "De fiscaliteit hervormen. De gemeenten zijn voor hun inkomsten grotendeels afhankelijk van hoeveel inwoners en industrie ze hebben. Zo worden ze gestimuleerd om verder te verkavelen en hun eigen kmo-zones te creëren. Dat moet anders." 

Voor de zomer kondigde u statiegeld voor blikjes en petflessen aan, maar dat plan sneuvelde op de onderhandelingstafel. Gespeeld en verloren? 

"Nee, want die aankondiging heeft veel in beweging gezet. Door het op de agenda te zetten, was de verpakkingssector plots tot grote inspanningen bereid. Ik vind dus niet dat ik verloren heb. Mijn plan is goedgekeurd: tegen 2022 moet 90 procent van de drankverpakkingen ingezameld en gerecycleerd worden, tegen 2025 wordt 95 procent van alle huishoudelijke verpakkingen gerecycleerd. Als de sector die doelstellingen niet haalt, komt er vanaf 2023 alsnog statiegeld. Het is een stok achter de deur."

Maar voorlopig heeft de verpakkingslobby haar zin gekregen?

"Er is langs beide kanten gelobbyd, ook vanuit het groene kamp. Ik ben dat gewoon. We hebben ook de boetes opgetrokken, en er komen meer camera’s om sluikstorters te betrappen." 

Wat moet ik betalen als ik een blikje op straat gooi? 

"Een GAS-boete van 350 euro, en wie sluikstort op grote schaal riskeert tot 500.000 euro boete. De mentaliteit moet veranderen. In Zwitserland zie je geen zwerfvuil op straat liggen, omdat de boetes er gigantisch zijn. In Singapore en China staan er zelfs gevangenisstraffen op. Extreem misschien, maar het werkt." 

Op een parking zag ik onlangs iemand een sigaret op de grond gooien. Ik was verontwaardigd, maar zei niets.

"Typisch Vlaams. Mensen moeten elkaar durven berispen in zulke gevallen. In het buitenland gebeurt dat veel meer.

"Zo’n peuk zit vol schadelijke stoffen die in de bodem en het water terechtkomen. Wereldwijd worden er elk jaar 4,5 biljoen peuken weggegooid. Dat is een ecologische ramp. Daarom verplichten we de producenten van sigaretten, kauwgom en blikjes om te betalen voor de verwerking ervan."

Uw favoriete criticus, Dirk Draulans, was niet enthousiast over uw plannen. "Stickertjes op groenten en fruit plakken wordt verboden (tenzij ze functioneel zijn). De overheid en festivalorganisatoren moeten herbruikbare bekers gebruiken (maar privépersonen niet). En gratis plastic zakjes uitdelen mag niet meer (behalve voor fruit). Bravo, goed gedaan!"

 "Als we die berg plastic wegnemen, komt hij al niet meer in de natuur en in onze vis terecht. Maar voor Dirk Draulans zal het nooit genoeg zijn. 

"Ik merk dat mensen het beu zijn: er zijn steeds meer herbruikbare tassen in omloop. Toch blijft plastic in sommige gevallen nuttig, al was het maar voor de voedselveiligheid. Het komt erop aan zoveel mogelijk verpakkingen in te zamelen en te focussen op alternatieven en recycleerbaar plastic. Maar we gaan komaf maken met de bergen plastic op festivals en evenementen." 

U wil de Vlaming naar de stad krijgen. Maar door de slechte luchtkwaliteit en de verkeersonveiligheid denk ik er nog niet aan om mijn kinderen daar te laten opgroeien.

"Maar als iedereen naar het platteland verhuist, om dan met de auto naar de stad te pendelen, wordt het alleen maar erger. Dat is de paradox."

België overschrijdt al sinds 2010 de Europese uitstootnorm voor stikstof. Elk jaar vragen we aan Europa een uitzondering om een boete te vermijden. Zouden we niet beter iets dóén aan de luchtvervuiling? 

"Veel andere lidstaten vragen die uitzondering ook, wegens Dieselgate. Als dieselwagens meer stikstof blijken uit te stoten dan verwacht, is het normaal dat Europa daar rekening mee houdt. Voor fijn stof halen we de normen wel."

Over fijn stof gesproken: straks wordt het kouder en gaan de open haarden weer aan. Mag dat nog?

"In oktober vergader ik met alle sectoren: ik wil de mensen sensibiliseren. Ik ga de huiselijke gezelligheid van de Vlaming niet afnemen, maar je hebt er ook die allerlei rommel opstoken, en daardoor de luchtkwaliteit én hun eigen gezondheid verpesten. Het zou goed zijn als mensen wat minder stoken. We geven premies aan wie z’n oude toestellen vervangt door milieuvriendelijke verwarming of een performantere kachel." 

Zo subsidieert u mensen toch om te blijven vervuilen?

"Het is beter dan een oude kachel blijven gebruiken. Zeggen dat de mensen níét meer mogen stoken, zal niet werken." 

Experts waarschuwen dat we onze kinderen collectief vergiftigen. Hun urine zit vol kankerverwekkend dieselroet, ouderen sterven vroegtijdig, het aantal astmapatiënten stijgt. 

"Dat is opnieuw bangmakerij. Men doet alsof de luchtkwaliteit dramatisch verslechterd is, maar alle studies zeggen zwart op wit het omgekeerde. Mensen werden nooit ouder dan nu. Toen ik jong was, stookten mensen met een steenkoolkachel, werd er overal gerookt, draaide de Gentse industrie op bruinkool en stootten de wagens veel meer vuiligheid uit dan vandaag. We wísten het gewoon niet. 

"Deze regering is het slachtoffer van haar transparantie. Wie financiert de onderzoeken om de luchtkwaliteit te meten? Wie kondigt snelheidsbeperkingen af op smogdagen? De Vlaamse overheid. Maar vroeger wás er geen smogalarm en waren er geen studies, en dus waren de mensen ook niet ongerust. Wij zijn eerlijk, maar dat wordt tegen ons gebruikt in allerlei doemscenario’s. De waarheid is: de luchtkwaliteit is al drastisch verbeterd, maar we moeten nog meer inspanningen doen."

Hoe zit het met onze klimaatdoelstellingen? Tegen 2020 moet Vlaanderen zijn broeikasgasuitstoot met 15,7 procent verminderen, tegen 2030 met 35 procent. 

"Het doel voor 2020 ligt binnen handbereik, voor 2030 en 2040 zitten we nog niet op koers. Daarom hebben we deze zomer extra maatregelen genomen. De grootste uitdaging is het verkeer. We moeten minder autorijden en zuinigere wagens kopen. Dat zie je in ons beleid: wie met een vervuilende wagen rijdt, moet meer belastingen betalen. En dat werkt, de ontdieseling is ingezet. 

"Ik ben de eerste minister die een klimaatfonds heeft opgericht. De helft van dat geld gaat naar isolatie en renovatie van woningen, schonere bussen voor De Lijn, laadpalen voor elektrische wagens…"

En de andere helft gaat naar energieverslindende bedrijven als ExxonMobil en ArcelorMittal. 

"En daar sta ik volledig achter. Wij vragen serieuze inspanningen van die bedrijven om met duurzame energie te werken. Dat duwt hun kosten omhoog en bezorgt hen een concurrentiehandicap. Om te vermijden dat bedrijven hier vertrekken en in China veel meer CO₂ gaan uitstoten, compenseren wij hen met geld uit het klimaatfonds. Zo houden we jobs hier en helpen we het klimaat. De groene lobby stelt het voor alsof wij vervuilende multinationals subsidiëren, maar er zijn goede redenen voor die compensatie." 

In uw klimaatplan staat dat het vrachtverkeer tegen 2030 met 14 procent mag toenemen. Dat moet een vergissing zijn. 

"Die cijfers zijn gebaseerd op Europese schattingen. Bij economische groei is het logisch dat er meer verkeersbewegingen zijn."

Vlaanderen wil de logistieke hub van Europa zijn, maar ondertussen staat het hele land stil, wordt de lucht vergiftigd en zorgen trucks elk jaar voor zware ongevallen. Wordt het niet eens tijd om vracht- en autoverkeer te ontmoedigen, in plaats van extra rijstroken aan te leggen op de Brusselse Ring? 

"Maar we moeten er toch ook voor zorgen dat onze economie kan groeien?"

Botst dat en-enverhaal niet op zijn limieten? Hoe kunt u de luchtkwaliteit verbeteren met meer vrachtwagens? 

"Door ze zuiniger en schoner te maken. En met taksen. Vergeet niet dat we de kilometerheffing voor vrachtwagens hebben ingevoerd."

Op het rekeningrijden voor personenwagens is het dan weer wachten tot 2024. Er wordt al tien jaar op ‘gestudeerd’. Waarom durft deze regering niet doen wat zowat alle experts en Europese instanties vragen? 

"Voor mij had rekeningrijden er nu al mogen zijn."

Wie blokkeert het? 

"Het gaat eerder om praktische belemmeringen dan om politieke sabotage. Wij kunnen het in Vlaanderen niet op eigen houtje invoeren, zonder Brussel en Wallonië. En we moeten rekening houden met ons dichte wegennet, met al die op- en afritten." 

Het is geen gebrek aan politieke moed? 

"Nee, want met rekeningrijden gaan we de Vlaming geen extra geld uit de zakken kloppen. Het komt in de plaats van andere verkeersbelastingen." 

Intussen hebben de actiecomités Ademloos en stRaten-Generaal u gedagvaard om een betere luchtkwaliteit af te dwingen. Ook de Klimaatzaak loopt nog.

"Ik begrijp dat ze dat doen, ook in andere Europese lidstaten zijn er dagvaardingen. Maar ik ben niet beschaamd over wat we allemaal hebben gedaan." 

Waarom verdedigt u uw beleid dan niet in de rechtszaal, in plaats van de zaak te rekken en er een procedureslag van te maken? 

"Ik ben jurist en verdedig me zoals dat mag in een rechtsstaat. Die zaak is opgestart door een groep BV’s, maar ze trekken naar een Franstalige rechtbank. De taal waarin een proces verloopt is toch geen detail? Ik wil mij in het Nederlands kunnen verdedigen. Ik heb aangeboden om vrijwillig te verschijnen voor een Nederlandstalige rechtbank. Klimaatzaak heeft dat geweigerd. Anders was er al lang een uitspraak geweest. Wie rekt er dan?" 

Klimaatzaak vergelijkt het klimaatprobleem met een woningbrand. ‘Onze ministers proberen het huis te blussen met één emmer water en zeggen dan: ‘Ik heb toch mijn best gedaan?’’

"Als ze denken dat ze het beter kunnen, wil ik van die BV’s weleens horen welke extra maatregelen zij zouden nemen, bóvenop ons klimaatplan. Een verbod op autorijden? Alle fabrieken dicht? Alle huizen binnen de twee jaar CO₂-neutraal maken? Wie gaat dat betalen? Gaan we de Vlaming een extra klimaattaks van 500 euro opleggen? De BV’s hebben voortdurend commentaar, maar ik hoor geen werkbare oplossingen. Zo is het gemakkelijk."

U hebt natuurlijk ook het probleem dat u opnieuw verkozen wilt worden. 

"Als u bedoelt dat ik daarom geen moedige maatregelen durf te nemen, dan voel ik me niet aangesproken. Als minister van Cultuur heb ik de geluidsnormen strenger gemaakt. Bergen kritiek kreeg ik, onder meer van Humo. Maar vandaag worden die normen nageleefd en dragen steeds meer mensen oordoppen." 

U hebt iets gemeen met Theo Francken.

"O help! (schatert) Wat dan?" 

Net als hij hebt u het vaak aan de stok met de culturo’s. 

"Ik weet ook niet hoe dat komt. Maar het is moeilijker om je tegen BV’s te verdedigen dan tegen politici of belangenorganisaties. Wat BV’s zeggen, wordt beschouwd als moreel juist, als de waarheid. En ik ben dan de slechterik die te weinig doet, terwijl ik gewoon realistisch ben."

U bent de voorbije jaren vaak bespot en beledigd. Hebt u daaronder geleden?

"Ze doen maar. Ik sta met beide voeten op de grond en kom veel buiten – sluit mij op in een bureau en ik word gek. Maar ik zie en hoor veel gewone mensen. Zij zijn voor mij de graadmeter. 

"Toen ik de geluidsnormen aanpaste, kwamen ze met duizend drummers voor mijn deur betogen. ‘Schauvliege gaat de drummers kapotmaken.’ Ik heb doorgezet, de mentaliteit is gewijzigd en de drummers zijn er nog. Toen ik de Vlaamse Opera en het ballet verplichtte om te fuseren, nagelde Kathryn Bennett, de directeur van het ballet, me aan het kruis: ‘Schandalig, de minister kent er niks van, ze verwoest onze sector.’ Nee, ik heb de opera en het ballet gered, ze winnen nu internationale prijzen."

Onverstoorbare Joke vergist zich nooit? 

"Toch wel. Ik ben altijd bereid te luisteren naar gefundeerde kritiek. Maar ‘Boerentrien uit Ertvelde!’ roepen, daar kan ik niks mee. Ik ga nooit over één nacht ijs en pleeg overleg. Dat de perceptie soms tegenzit, interesseert me niet."

Men zegt weleens dat de boerenlobby u in zijn zak heeft. 

"Nog zo’n dooddoener. Ik overleg met de landbouwsector, maar ook met natuurorganisaties. Ik probeer altijd het evenwicht te zoeken." 

Waarom weigert u dan onze enorme veestapel af te bouwen? Dat zou onze broeikasgasuitstoot óók verminderen. En misschien krijgen de boeren zonder zo’n overaanbod wél eerlijke prijzen voor hun vlees en melk. 

"In het klimaatplan staan maatregelen om de uitstoot van de landbouw te verlagen. Maar sommigen denken dat je álles kunt oplossen door de veestapel af te bouwen. Als wij niet voor de vleesproductie zorgen, gebeurt het elders, en dan stijgt de globale uitstoot. Een koe die hier wordt opgekweekt, heeft een kleinere ecologische voetafdruk dan een koe in Argentinië.

"Bovendien zorgen onze diepvriesindustrie en landbouw voor jobs. Danone en Campina zijn bij ons gevestigd, zij hebben zuivel nodig. Als die er niet meer is, zal de melk van elders moeten komen. Ik hou die jobs liever hier. Maar denk nu niet dat ik zo populair ben bij de boeren. Ik heb sommigen hun bedrijf laten sluiten omdat ze te veel stikstof uitstootten."

Er is ook veel protest als u waardevolle bossen laat kappen voor bedrijfsterreinen. Soms gaat u daarbij in tegen adviezen: het Essers-bos, het natuurgebied Groene Delle, het nieuwe verdeelcentrum van Zalando dat Grimbergen en Vilvoorde trachten tegen te houden.

"De bedrijven terreinen in de Groene Delle komen er wellicht niet. Over Grimbergen beslis ik binnen enkele dagen. En voor de kap van het Essersbos had de vorige regering haar fiat gegeven. Ik moest die beslissing uitvoeren, en ik blijf erbij dat het een goede deal was, omdat er elders meer bos bijkwam ter compensatie."

Dit voorjaar werd dat project geschrapt door de Raad van State, omdat de Vlaamse regering te weinig rekening had gehouden met de natuurwetgeving. U noemde dat ‘erg jammer.’ 

"We moeten opletten dat ondernemers in Vlaanderen nog iets kunnen doen. Bij Essers hebben ze hun conclusies getrokken: ze zijn weg. Maar vergis u niet: ik heb ook een hart voor de natuur. Het aankoopbudget voor bossen is nog nooit zo hoog geweest en er zijn nog nooit zoveel natuur gebieden erkend. Ik heb ook bedrijven gesloten in het belang van de natuur, maar dat haalt de pers niet."

De Boskaart moest alle waardevolle bossen beschermen. Maar ze is ingetrokken en sindsdien moet elk dossier apart worden bekeken en staat uw kabinet bloot aan lobbywerk. Is dat gezond? 

"Ik heb die Boskaart niet afgevoerd, hè."

Neen, uw minister-president Geert Bourgeois (N-VA) deed dat. En u moest dat vernemen via een nieuwsflash op uw gsm. Vernederend.

"Zeer bizar, ja. Maar eigenlijk kreeg ik gelijk. Ik wist dat ons computermodel op basis van luchtbeelden niet perfect was en had gewaarschuwd dat de Boskaart problemen zou veroorzaken. Want iedereen vindt dat we de bossen moeten behouden, behalve als het op het eigen grondgebied is."

U bent heel zakelijk. Misschien zou u minder tegenwind krijgen als u wat passioneler was, zoals Bart Tommelein, die zijn zonnepanelen bijna huis aan huis aan de man gaat brengen. 

"Iedereen is wie hij is. Ik laat me geen probleem aanpraten." 

Onlangs stond er in de krant een foto waarop u te zien was met uw hand in het achterste van een koe. Een nogal iconisch beeld. 

"Ik heb een dag stage gelopen op een landbouwbedrijf: dieren voederen, kalfjes melk geven, mest opkuisen. Die ene koe was net bevallen en de veearts wou weten of haar baarmoeder zich weer had gesloten. Ik heb meegeholpen om een ontsmettingsmiddel toe te dienen. Als je je daar te goed voor voelt, moet je niet op een landbouwbedrijf gaan werken of minister van Landbouw willen worden."

© Humo