Minder goede zoekresultaten op Google? Dat heeft volgens gelekte e-mails met dit kopstuk te maken

Heb jij het gevoel dat de zoekresultaten van Google minder kwalitatief zijn dan een aantal jaar geleden? Dan ben je zeker niet de enige.

"Ik heb het zelf ook al gemerkt", zegt computerwetenschapper Jeroen Baert in 'Nieuwe feiten' op Radio 1. "De laatste jaren is de kwaliteit van de Google-zoekresultaten, en zeker die op de eerste pagina, naar beneden gegaan." Dat heeft volgens hem meerdere redenen, maar gelekte e-mails brengen nu meer duidelijkheid over één ervan.

In 2019 zag Google de inkomsten van haar zoekmachine dalen. Dat deed meteen een aantal alarmbellen afgaan. Zelfs 'code geel' werd ingesteld, blijkt uit die e-mails. Een reden voor die daling? "Mensen spendeerden te weinig tijd op de zoekpagina. En te weinig tijd op de zoekpagina, betekent ook te weinig tijd in de buurt van advertenties."

Google is veel meer dan enkel een zoekmachine, benadrukt Baert. "Ze hebben Gmail, Google Maps… ze hebben eigenlijk elke soort business waar je in kan zitten. Het grootste deel van hun inkomsten, dat komt van advertenties." Dat mensen minder tijd in de buurt van zoekresultaten, en dus van advertenties doorbrengen, betekent een ramp voor de inkomstenstroom van Google.

Volgens de e-mails kwam het al snel tot een patstelling tussen zij die het zoekproduct moeten optimaliseren, en zij die advertenties moeten verkopen. "Dat zijn 2 takken van uw bedrijf die, als je wilt groeien, wel vaker met elkaar in de clinch komen."

Wat volgde, waren een aantal veranderingen. Daarbij werd minder nadruk gelegd op de kwaliteit van de zoekresultaten, wel op de inkomstengroei. Want als de Google-zoekfunctie het 'te goed' doet, dan wordt die minder lang gebruikt en komt er minder geld in het laatje.

Die koersverandering laat zich heel concreet zien. "Vroeger was een advertentie in de zoekresultaten op Google een groot groen of geel kader. Zo werd het heel duidelijk dat dat resultaat een advertentie was. Je kon daar eigenlijk mentaal snel voorbij lezen en op het eerste echte resultaat klikken."

Door de jaren heen werd dat steeds weer aangepast. Van een groot geel kader naar een geel vlaggetje, een neutraal vlaggetje, en uiteindelijk een subtiel kleurverschil van de links. "Mensen verdoen zo meer tijd door op advertenties te klikken", zegt Baert. Door de minder nauwkeurige resultaten op de eerste pagina, moeten ze dus gewoon beter zoeken. En dat betekent dat ze meer advertenties zien passeren.

De e-mails duiden Google-medewerker Prabhakar Raghavan aan als 'schuldige’. Het voormalig hoofd van advertenties werd in de nasleep van de 'code geel' het nieuwe hoofd van de zoekfunctie. "Dat was vroeger de man die aan het hoofd stond van Yahoo Search. Dat is een andere zoekmachine die van bijna nutteloos naar volledig nutteloos geëvolueerd is. Dus die man had wel een soort van trackrecord."

De verminderde tijd op de zoekpagina kent ook andere redenen. "Dingen googelen is eigenlijk een beetje uit de mode geraakt. Mensen halen steeds meer hun nieuws van sociale media. Als ik iets wil opzoeken over een bepaald onderwerp, zou ik het ook op Instagram of TikTok kunnen zoeken", zegt Baert. "Zeker bij jongere generaties is dat meer de tendens. Daar verliest Google natuurlijk ook zoekgebruikers aan."

"Daarnaast gebruiken ook heel veel mensen de ingebouwde zoekmachine van een bepaalde app, die dan niet noodzakelijk Google is." Opnieuw worden daar veel gebruikers aan verloren. "Google voelt die druk. Als er dingen moeten groeien, dan moeten er zware beslissingen worden genomen."

"We zien in die reeks gelekte e-mails dat dat steeds moeilijker wordt", besluit Baert.