plusartikels
energie
Iran omzeilt westerse sancties: olie-export naar China piekt
De raffinaderij van Isfahan, de grootste in Iran. — © getty
Ondanks westerse sancties piekt de Iraanse uitvoer van olie, met China als grote klant. Cijfers tonen aan hoe lastig het is om maatregelen doeltreffend te maken.
In de eerste drie maanden van dit jaar verkocht Iran 1,56 miljoen olievaten per dag, het hoogste niveau sinds het derde kwartaal van 2018. Bijna alles gaat richting China. Dat blijkt uit cijfers van het databureau Vortexa, waarover de Financial Times bericht. De Iraanse olieminister Javad Owji zei onlangs nog dat de olie-inkomsten voor 2023 meer dan 35 miljard dollar bedroegen. Volgen hem raakt Iran zijn olie met “minimale kortingen” kwijt.
De cijfers stemmen tot nadenken over de doeltreffendheid van de westerse sancties, zeker nu de VS en Europa werken aan nieuwe maatregelen tegen Iran na de drone- en raketaanval op Israël. Maar de Iraniërs beheersen de kunst om sancties te omzeilen, zoveel is intussen wel duidelijk. Zo manipuleren ze onder meer het volgsysteem van hun tankers waarmee schepen wereldwijd gevolgd kunnen volgen.
Grote klant China
Het Iraanse nieuwsagentschap Tasnim meldde deze week nog dat de Iraanse olie-export grotendeels beschermd is tegen westerse druk, omdat China de grootste klant is. China blijft hierover op de vlakte, al noemde de Chinese minister van Buitenlandse Zaken Wang Yi Iran onlangs een “strategische partner”.
China hangt naar schatting voor ongeveer een tiende van zijn olie-import van Iran af. Die olie komt vaak als ‘Maleisische olie’ het land binnen.
De vraag is of het Westen het risico wil nemen om de sancties tegen Iran ook aan China op te dringen. Dat zou de relaties met China nog meer onder druk zetten.
Het strikt afdwingen daarvan zou tot hogere olieprijzen en een opstoot van inflatie kunnen leiden, iets waar de Amerikaanse regering niet op uit is, zeker niet met verkiezingen in aantocht.
Spannend
De olieprijzen blijven intussen de speelbal van internationale spanningen, en niet alleen in het Midden-Oosten.
De VS voerden donderdag bijvoorbeeld opnieuw de sancties tegen Venezolaanse olie op.
De VS zijn er in het voorbije decennium in geslaagd om de grootste olieproducent te worden, dankzij de ontginning van schalieolie. Omdat ze zo minder afhankelijk zijn van invoer, kunnen ze zich agressiever opstellen zonder de gevolgen te moeten vrezen, iets wat Europa niet kan.
Gasprijs stijgt ook
Ook de gasmarkt heeft last van de geopolitieke woelingen. Handelaars proberen zich in te dekken tegen potentiële verliezen, mocht het conflict in het Midden-Oosten escaleren. De gasvoorraden staan nochtans op een hoog peil, dankzij de milde winter.
De marktprijzen voor gas zitten sinds eind februari in een traag stijgende lijn, met prijzen die vandaag rond 31 euro per MWh schommelen. Dat is het niveau van juni 2021, toen de gasprijzen voor het eerst begonnen te stijgen. Voordien lagen de gasprijzen veel lager. (wwi)
