Vlaamse Regering maakt 215.000 euro vrij voor nieuw actieplan tegen grensoverschrijdend gedrag in de media- en cultuursector 

In de nasleep van de #MeToo-beweging kwamen de cultuur- en mediasector de afgelopen jaren regelmatig in opspraak door gevallen van grensoverschrijdend gedrag. Daarom kwam er in 2018 onder Sven Gatz, toen Vlaams minister van Media (Open VLD), een actieplan tegen grensoverschrijdend gedrag in de culturele en audiovisuele sector. 

4 jaar later stelde huidig Vlaams minister van Media Benjamin Dalle (CD&V) in de nasleep van de rechtszaak rond Bart De Pauw een nieuw actieplan voor tegen grensoverschrijdend gedrag in de Vlaamse mediasector. Dat actieplan werd uiteindelijk ondertekend door 184 organisaties. Dat is minder dan de helft van de Vlaamse mediabedrijven, en minder dan de helft van die organisaties zijn de verplichtingen in het actieplan ook effectief nagekomen. 

Zo meldt Dalle dat de Vlaamse overheid de voorbije 2 jaar 57 meldingen van grensoverschrijdend gedrag in de sector ontving, waarvan 23 meldingen specifiek over ongewenst seksueel gedrag. Die cijfers zijn mogelijk slechts het topje van de ijsberg, want niet alle bedrijven geven de meldingen door aan de overheid. 

Van de 184 organisaties die de engagementsverklaring ondertekenden, hebben maar 73 bedrijven - minder dan de helft dus - meldingen gerapporteerd. "Dit is een duidelijke oproep naar al de bedrijven om te rapporteren. De cijfers die we hebben, tonen aan dat er nog een hele weg af te leggen is", zegt Dalle tijdens een persconferentie waar vandaag 2 nieuwe sectorspecifieke actieplannen voorgesteld werden. 

Het actieplan tegen grensoverschrijdend gedrag in de cultuursector wordt gecoördineerd door het Departement Cultuur, Jeugd en Media. Daarnaast lanceert men ook een actieplan tegen grensoverschrijdend gedrag in de Vlaamse media- en filmsector, dat gecoördineerd wordt door beroepsorganisatie Mediarte. 

De actieplannen zetten onder meer in op vertrouwenspersonen, waarbij slachtoffers een melding kunnen doen. "In kader van het vorige actieplan zijn 35 nieuwe sectorale vertrouwenspersonen opgeleid. Maar de kleine organisaties bleven op hun honger zitten", zegt Dalle.

"Dit actieplan zet verder in op de opleiding van vertrouwenspersonen, onder meer door een poule van vertrouwenspersonen te lanceren voor heel de sector. Op die manier is er een ruim aanbod aan vertrouwenspersonen waarbij ook kleinere ondernemingen en freelancers terechtkunnen", klinkt het.

"Het gaat om onafhankelijke vertrouwenspersonen die geen enkele band hebben met de onderneming zelf. We stellen vast dat men in kleine bedrijven, met 5 à 10 werknemers, vaak niet goed weet waar men terecht kan met een klacht. Een externe vertrouwenspersoon is daar een oplossing voor", zegt Jan Vermoesen van Mediarte. Het overzicht van de onafhankelijke vertrouwenspersonen is te vinden op de website van Mediarte.

Daarnaast focussen de actieplannen ook meer op minderjarigen. Zo wordt er een vlaggensysteem opgesteld specifiek voor minderjarigen en zijn er intimiteitscoaches gericht op de begeleiding en ondersteuning van die doelgroep. 

Die aanpassingen zijn er gekomen na een overleg met een delegatie van de sector, laat Dalle weten. Die delegatie haalt aan dat er nu onvoldoende wordt geluisterd naar de stem van kinderen en jongeren op set. Met de uitbouw van de rol van de kindcoaches moet dit plan daar verandering in brengen. 

De bevoegdheden Media en Cultuur zullen nauw samenwerken voor de audiovisuele sector en daarnaast inzetten op enkele gezamenlijke prioriteiten zoals de samenwerking met hulplijnen en meldpunten, de ondersteuning van vertrouwenspersonen, omstaanders en leidinggevenden, intimiteitscoördinatie en expertise- en kennisdeling over de sectorgrenzen heen.

"Het vorige actieplan heeft al enkele fundamentele zaken in gang gezet en het bewustzijn rond grensoverschrijdend gedrag aangescherpt. Helaas zijn we er nog lang niet", zegt Dalle. "Te veel mediaorganisaties komen de engagementen uit het vorige actieplan niet na. Er is blijvend aandacht nodig voor deze problematiek. Daarom schakelen we met dit nieuwe actieplan een versnelling hoger, in de hoop dat er een echte en diepe cultuuromslag komt."

"De strijd tegen grensoverschrijdend gedrag in de cultuursector blijft, ondanks alle inspanningen die al gebeurd zijn, een grote bezorgdheid", zegt ook Jambon. "Er komt, dankzij het nieuwe actieplan, een globale aanpak voor alle deelsectoren binnen de culturele sector. We stemmen de maatregelen hierbij zo goed mogelijk af met het actieplan voor de mediasector."