LEES OOK. Gevangenis Hoogstraten gaat dicht wanneer nieuwe in Antwerpen opent, gevangenis Begijnenstraat zal niet volledig sluiten

Met de opening van de nieuwe gevangenis in het zuiden van de stad in de zomer van 2026 sluit ook de gevangenis in Hoogstraten. Om het verlies aan plaatsen te compenseren, besliste de federale ministerraad om de huidige Antwerpse gevangenis in de Begijnenstraat open te houden met een beperkte capaciteit.

Dit is slecht nieuws voor het Antwerpse bestuur. In het bestuursakkoord staat: “De stad blijft in hoog tempo stadskankers aanpakken en grote vrijgekomen sites, waaronder de Stuivenbergsite en het arresthuis in de Begijnenstraat, herbestemmen.”

“Als je deze gebouwcomplexen samenvoegt, krijg je een enorm binnengebied met veel potentie. We weten dat ook het Tropisch Instituut renovatieplannen heeft”

Annick De Ridder

Schepen Stad Antwerpen

“Dat de federale overheid nog toekomst ziet in de ‘Begijnenstraat’ tart alle verbeelding”, zegt Annick De Ridder. “Schuldig verzuim heet dat, want dat deze gebouwen totaal ongeschikt zijn is al jaren bekend. Door ook onze plannen te doorkruisen wordt de situatie nog cynischer. Zo is uiteindelijk niemand geholpen. Maar dat is weer het bekende Vivaldi-concept. Dit is een plek met veel potentieel in het hartje van de stad. Hopelijk kan hier in de toekomst toch nog een mooi project gerealiseerd worden. Al is dat op de lange baan geschoven.”

Concrete plannen

Concreet waren de plannen van de stad Antwerpen nog niet voor de ontwikkeling van deze site. “Het arresthuis aan de Begijnenstraat is eigendom van de Regie der Gebouwen en behalve wat aftastende gesprekken, was er nog geen overeenkomst tot stand gekomen om ze over te nemen of samen te werken aan een herbestemming”, zegt de schepen.

Dat er interesse is naar dit gebied in het hartje van de stad Antwerpen ondervond ook Beweging.net en de christelijke vakbond ACV. Die organisatie heeft een gebouw aan de Nationalestraat en is de achterbuur van de gevangenis. Verschillende projectontwikkelaars kwamen bij hen al aankloppen om het kantoorgebouw aan te kopen. ACV Antwerpen besliste vorige maand om over te gaan tot een verkoop van hun gebouwen. De gesprekken lopen hier nog over.

LEES OOK. ACV verkoopt Antwerpse hoofdzetel in Nationalestraat: “Gebouwen voldoen niet langer aan huidige eisen”

“Als je deze gebouwcomplexen samenvoegt, krijg je een enorm binnengebied met veel potentie”, zegt de schepen. “We weten dat ook het Tropisch Instituut renovatieplannen heeft in de toekomst. Dus ja, aan potentieel geen gebrek.”

Militair Hospitaal

De stad Antwerpen heeft al wat ervaring met het ontwikkelen van dit soort sites. Het meest bekende voorbeeld is het voormalige Militair Hospitaal, nu Groen Kwartier, op de grens van Antwerpen en Berchem. Ook voor het voormalige ziekenhuis Stuivenberg heeft de stad Antwerpen plannen voor ontwikkeling. Naast het creëren van kwaliteitsvolle groene ruimte wordt er gekeken naar woningen en economische functies.

Het arresthuis, dat de deuren opende in 1855, is sterk verouderd. Volgens Antwerps burgemeester Bart De Wever (N-VA) werd er de afgelopen jaren ook niet meer geïnvesteerd in het gebouw omdat er van uit werd gegaan dat de gevangenis zou sluiten met de opening van de nieuwe gevangenis in Antwerpen. In overleg met de gevangenisdirectie en de vakbonden bekijkt De Wever of een bestuurlijke maatregel burgemeester mogelijk is. Daarmee zou De Wever dan de hogere overheid verplichten om de noodzakelijke investeringen uit te voeren in de Begijnenstraat.