Tillerson: geef gematigde leden taliban mogelijkheid deel uit te maken van Afghaanse regering
Gematigde leden van de taliban moeten volgens de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken deel kunnen uitmaken van de Afghaanse regering. Dat heeft Rex Tillerson gezegdg tijdens een zorgvuldig geheim gehouden bezoek aan het land. Tegelijkertijd waarschuwde hij bondgenoot Pakistan dat Islamabad meer actie moet ondernemen tegen terroristen op zijn grondgebied.
Na een kort onderhoud met de Afghaanse president Ashraf Ghani op de militaire basis Bagram (iets ten noorden van Kaboel) zei Tillerson dat de VS "natuurlijk blijven vechten tegen de taliban". "Ze moeten goed begrijpen dat ze nooit zullen winnen. Maar we geloven dat er gematigde stemmen zijn, die niet voor eeuwig willen strijden. Die niet willen dat hun kinderen eeuwig zullen strijden." Als deze mensen het geweld afzweren, terrorisme veroordelen en zich willen inzetten voor een stabiel Afghanistan, is er volgens Tillerson plaats voor hen in de regering.
Hooggeplaatste Amerikanen reizen tegenwoordig zo stiekem mogelijk naar het land. De taliban hebben in september nog raketten op de luchthaven van Kabul afgevuurd toen James Mattis (de Amerikaanse minister van Defensie) op bezoek kwam.
Ik geloof dat ze de Verenigde Staten weer beginnen te respecteren
Tillerson is gisterenmorgen dan ook vroeg in een onopvallend grijs toestel vanuit Doha vertrokken. Hij ontmoette zijn Afghaanse gastheren in een enorme bunker, en riskeerde geen rit naar het nabije Kabul om de Amerikaanse ambassade of het presidentiële paleis te bezoeken. Tijdens een korte persconferentie in een kleine ruimte zonder ramen deed Tillerson voorkomen alsof Afghanistan op de goede weg is. "Als je naar de huidige situatie kijkt, en dat vergelijkt met een paar jaar geleden, is het land al een aardig eind gekomen als het gaat om een actieve samenleving, en een veel levendiger bestuur, onderwijs en een grotere economie."
Na bijna 17 jaar oorlog gelooft niemand nog dat de VS en zijn bondgenoten zullen winnen, maar in augustus kondigde Donald Trump aan dat hij zijn troepen niet terugtrekt uit het land. Dat had hij tijdens zijn campagne wel beloofd, maar Trump stelde zijn mening naar eigen zeggen bij toen hij zich als president verdiepte in de complexe situatie. Als de VS Afghanistan zouden verlaten, zou er een vacuüm ontstaan dat zou worden opgevuld door Islamitische Staat en de taliban.
Islamabad
Er zijn zo'n elfduizend Amerikaanse troepen in Afghanistan en in augustus stelde Trump zelfs extra militairen beschikbaar. Hij bleef vaag over het aantal, maar ingewijden hadden eerder al gezegd dat het om vierduizend man gaat. Die zullen vechten tegen terroristen, benadrukte Trump. De tijd van 'nation building' is voorbij.
De Amerikaanse president beloofde in augustus ook meer druk uit te oefenen op Pakistan, dat al jaren wordt verdacht van dubbelspel. Publiekelijk werkt Islamabad samen met de Verenigde Staten, maar tegelijkertijd steunt zijn geheime dienst de Taliban en andere opstandelingen. De VS hebben Pakistan echter hard nodig voor de aanvoer van militair en materiaal naar Afghanistan.
'Ze moeten goed begrijpen dat ze nooit zullen winnen. Maar we geloven dat er gematigde stemmen zijn, die niet voor eeuwig willen strijden'
Vorige week nog snoefde Trump dat deze strategie zijn vruchten afwerpt. Een Amerikaans/Canadees echtpaar dat bijna vijf jaar lang in Afghanistan werd gegijzeld, en in die periode drie kinderen heeft gekregen, is door het Pakistaanse leger bevrijd. "Dit is een teken dat Islamabad de Amerikaanse wens inwilligt om meer aan veiligheid in de regio te doen", zei Trump kort na hun vrijlating. "Ik geloof dat ze de Verenigde Staten weer beginnen te respecteren."
Vandaag zal Tillerson Islamabad bezoeken en daar zijn gastheren duidelijk maken dat een keiharde aanpak van extremisme een voorwaarde is voor een goede relatie met de VS. "Pakistan moet goed voor ogen houden hoe de huidige situatie is en hoeveel terroristische organisaties in het land een veilige haven hebben gevonden."
Later deze week reist Tillerson door naar India, de aartsvijand van Pakistan, dat hij vorige week in een toespraak al in het zonnetje zette. Volgens hem kan New Delhi grote invloed hebben in Afghanistan door daar banen te creëren en het land er zo bovenop te helpen. Dat is een doorn in het oog van Islamabad: meer Indiase invloed in Afghanistan is voor Pakistan een nachtmerriescenario en volgens analisten een van de belangrijkste redenen dat haar geheime dienst de Afghaanse taliban jarenlang hebben gesteund.