Direct naar artikelinhoud
Duikboot Denemarken

Deense uitvinder maakte 'extreme machines' vredig. En toen ging er iemand dood

Peter Madsen en Kim Wall.Beeld EPA / AP

Een excentrieke Deense uitvinder. Een Zweedse journaliste met een indrukwekkende staat van dienst. En die laatste sterft op de duikboot van de eerste. Geen wonder dat de dood van Kim Wall (30), mogelijk door toedoen van Peter Madsen (46), al bijna twee weken heel Scandinavië in zijn greep houdt. Maar dit is geen crimi, dit is grimmige werkelijkheid. Een overzicht van wat we momenteel weten.

De zaak begint als Peter Madsen op 10 augustus met Kim Wall aan boord gaat van de UC3 Nautilus, Madsens zelfgebouwde duikboot. De Nautilus is met 18 meter en een gewicht van 40 ton 's werelds grootste privé gebouwde duikboot. Het gevaarte is na een periode in de dokken opnieuw zeewaardig, voor Wall aanleiding om een reportage over de Deense uitvinder te maken.

Beide opvarenden zijn bekende figuren in hun thuisland. Kim Wall is een journaliste wier reputatie tot ver buiten de grenzen van haar thuisland Zweden reikt. Ze publiceerde in internationaal gerenommeerde titels als de New York Times, The Guardian en The Atlantic.

Luchtschepen. Raketten. Duikboten. Peter Madsen droomt van vreedzame toepassingen van militaire machines

En dan is er de Deen Peter Madsen, uitvinder en avonturier. Madsen bouwt niet alleen duikboten. Hij koestert ook de droom om met een eigen raket naar de maan te reizen. 

Tijdens onder meer zijn TEDx-talks praat hij graag en meeslepend over hoe hij in een klein dorpje opgroeide in een doodgewoon gezin Maar altijd met grote dromen. Dromen over de kracht van technologie, over hoe je uitvindingen uit de oorlog kunt gebruiken voor vreedzame toepassingen. Luchtschepen. Raketten. Duikboten. 

(lees verder onder de foto)

De UC3 Nautilus, de duikboot die Peter Madsen dankzij een crowdfundingactie kon bouwen.Beeld REUTERS

Dat zou zijn levensmissie worden: ‘extreme’ machines bouwen. Om naar de sterren en naar de diepste zeeën te reizen, als een 21ste-eeuwse Jules Verne. En met onder meer dus de Nautilus als resultaat, een duikboot die hij kon bouwen door een crowdfundingactie uit 2008.

Recordduikboot zinkt

De twee spreken rond 19u af in de havenbuurt van Kopenhagen en gaan aan boord van de Nautilus. Er worden nog foto's gemaakt van Madsen en Wall die later op de avond rondvaren met de boot.

Rond halfdrie 's nachts contacteert Kim Walls ongeruste vriend de autoriteiten over de verdwijning van zijn vriendin. Er wordt een zoektocht naar de duikboot gestart, die moeizaam verloopt omdat de Nautilus niet over een gps-tracker beschikt.

Om 11u de volgende ochtend moet Peter Madsen gered worden door vissers als zijn duikboot zinkt. Ook nu zorgt de Nautilus overigens voor een record: de boot heeft er amper 30 seconden voor nodig om naar de bodem van de zee te verdwijnen.

Wanneer hij naar het vasteland wordt gebracht, haalt Madsen tegenover de pers technische problemen aan: "Het werd plotseling problematisch. Ik kon de luiken helemaal niet meer sluiten. Maar goed ook, anders was ik mee naar beneden geweest", zegt Madsen. 

En Kim Wall? Die was niet meer aan boord toen het schip zonk, horen speurders van Madsen . "Afgezet op het eiland Refshaleøen in Kopenhagen", klinkt het. 

Verklaring rammelt

Maar de verklaringen van de uitvinder blijken aan alle kanten te rammelen. Ten eerste over de boot zelf: wanneer de Nautulis wordt geborgen, brengt onderzoek op 14 augustus aan het licht dat die opzettelijk tot zinken werd gebracht

De politie vermoedt dat al dat alles in scène werd gezet om toe te dekken wat er echt met Kim Wall gebeurde. Ook al omdat niemand haar in Refshaleøen zag, nadat ze daar zogezegd werd teruggebracht. 

Tijdens de ondervraging stuurt Madsen zijn versie van de feiten bij. Neen, klinkt het ineens, hij had de reporter toch niet veilig en wel aan wal teruggebracht. "Er was een ongeval gebeurd en ik heb haar begraven op zee", verklaart Madsen. 

(lees verder onder de foto)

Duikers gingen al snel op zoek naar het lichaam van Kim Wall.Beeld epa

Vrouwentorso zonder hoofd of ledematen

Het verhaal krijgt een macaber vervolg als op 21 augustus in de baai van Køge een vrouwentorso wordt gevonden. "Een lichaam zonder hoofd, zonder armen en zonder benen", aldus politiehoofd Jens Møller Jensen tijdens een persconferentie.  Madsen is na die  ontwikkelingen nog niet verhoord. Zijn advocate zegt evenwel dat de vondst van de torso niets verandert aan de verklaring van haar cliënt: "Kim Wall is door een ongeval aan boord om het leven gekomen." 

Madsens advocate zegt dat de vondst van de torso niets verandert aan de verklaring van haar cliënt

Møller Jensen wilde niet nader ingaan op de verklaringen van Madsen, omdat de zitting achter gesloten deuren plaatsvond. 

Naar later zou blijken werd het torso ook met ijzer verzwaard opdat het zou zinken. DNA-onderzoek toont overigens aan dat het torso wel degelijk van de verdwenen journalist is. En Deense speurders hebben in de duikboot van Madsen bloedsporen van Kim Wall gevonden.

Autopsie fel bemoeilijkt

Speurders proberen nu de precieze doodsoorzaak te achterhalen, maar dat lijkt een lastige opgave te worden. Een autopsie zonder de verwijderde ledematen is erg moeilijk, aldus de woordvoerder.

Was de dood van Kim Wall wel degelijk een fataal ongeluk, of gaat het om moord? Speurders lijken Madsen, die in voorhechtenis zit, voorlopig het voordeel van de twijfel te geven: hem wordt momenteel doodslag ten laste gelegd.

De familie van de journaliste reageert geschokt op de dood van Kim. Haar moeder Ingrid Wall schreef vandaag op Facebook: "Met grenzeloze droefheid en verbijstering ontvingen we het nieuws dat de resten van onze dochter en zus Kim Wall zijn gevonden. We kunnen de omvang van dit onheil nog niet meten. Veel vragen moeten nog beantwoord worden." Een gevoel dat ongetwijfeld niet alleen bij de familie leeft.