Sam Gevers maakt zelfs muziek met een rollator

We spreken in de namiddag op Linkeroever af met Sam Gevers. “Dan ben ik zeker terug thuis van het werk”, zei hij vooraf. Aan welke musical ben je dan nu bezig?

Sam Gevers: “Nee, nee, ik was voor mijn job weg. Ik ben professioneel muzikant en componist als zelfstandige in bijberoep. Ik werk als drummer voor Defensie, bij het orkest van de Belgische Marine. De thuisbasis van de Muziekkapel is de kazerne van Oostende. Wij verzorgen onder andere plechtigheden, luisteren militaire ceremonies op en zorgen voor een gepaste ontvangst voor staatshoofden zoals Donald Trump en de Franse president Emmanuel Macron. Het is best indrukwekkend om Air Force One te zien landen. We spelen concerten in heel België en gaan geregeld op buitenlandse tournee.”

En dat valt in 2018 te combineren met twee massamusicals, een concerttournee en papa worden?

We zullen zien. Voorlopig in elk geval nog wel. Het is nu even heel veel tegelijk, maar ik heb een goede planning gemaakt. Zeker nu de bevalling nadert, wil ik toch zeker zijn dat al veel klaar is. Ik heb voor mezelf de deadline op volgende week gelegd.

GeTIKt, de theatershow van Percussive, zou dit weekend klaar moeten zijn. Dan volgt nog de technische controle en kunnen we nog een maand finetunen. Meestal werken we de laatste zeven dagen voor de première non-stop, maar dat kan ik me nu niet veroorloven.

Voor Zoo of Life moet volgende week alles klaar zijn zodat iedereen in januari aan de slag kan. Dan starten de repetities van deze massamusical waarmee de Antwerpse Zoo zijn 175-jarig bestaan viert in april, tijdens de paasvakantie. Naast de honderden vrijwilligers staat er een topcast klaar met onder andere Jelle Cleymans, Tinne Oltmans en Janine Bischops. Door de juiste muziekregisters open te trekken, probeer ik de unieke verbondenheid tussen mens en dier en de bijzondere verhaallijnen van de verzorgers, dieren en bezoekers diepgang te geven en kracht bij te zetten. De muziek ligt nu wel klaar, maar dat wil niet zeggen dat daar niets meer aan verandert. We spelen live met een ­orkest van twaalf mensen, waardoor we heel flexibel zijn. Als tijdens de repetities blijkt dat iemand tijdens de intro niet tot in het midden van het podium geraakt, passen we dat aan.

Jij bent niet aan je proefstuk toe als het om massaspektakels gaat. Hoeveel heb je er intussen al gemaakt?

Zeven. Telkens met Luc Stevens als regisseur. Sinds Gheelamania II in 2010 is er een professionele ploeg ontstaan. In 2011 volgde Mol-in-Scène I, daarna Marie-Antoinette in Westerlo (2014), Gheelamania III (2015) en Albert I in 2016. Voor volgend jaar zijn het dan Zoo of Life in april en Rubens in de zomer van 2018, het Barokjaar in Antwerpen. Dat is een productie van Historalia met prins Simon de Merode. Het bewogen leven van de kunstenaar wordt vertolkt door Jan Schepens en krijgt vorm tegen de achtergrond van het feeërieke kasteel van de prins in Westerlo. Het werk van de Antwerpse meester is zo krachtig dat de inspiratie niet ver te zoeken valt. Ik probeer zijn virtuositeit tot leven te brengen met muziek die de mensen raakt.

De jaren 2012 en 2013 ontbreken in het lijstje. Hoe komt dat?

Toen maakte ik voor Iedereen Beroemd elke week een filmpje voor Het Laatste Woord, als afsluiter van het programma. Elke woensdag werd een filmpje van een minuut uitgezonden. Daarvoor gebruikte ik heel alledaagse materialen om muziek mee te maken. Ik werkte telkens met verscheidene klanken rond eenzelfde thema. De ene keer ging het om keukenspullen, de andere keer om poetsgerief of bureaumateriaal. Dat was altijd ontzettend leuk om te doen en sindsdien ben ik van het ene avontuur in het andere gerold. Voor een muzikant is dat een droom natuurlijk.

Na de filmpjes van Iedereen Beroemd heb ik bijvoorbeeld voor Q-Music nog een soortgelijk item gemaakt bij jonge sterrenchefs in de keuken. Dat soort creatieve opdrachten zijn echt zalig om te doen.

Hoe lang duurt het om zo’n filmpje te maken?

Het filmen zelf duurde ongeveer een halve dag. Tel daar nog de voorbereidende uren componeren en de montage achteraf bij op, en je komt toch op een dag werk per filmpje.

En zo’n musical?

Vanaf de eerste brainstormsessie tot de eerste voorstelling mag je toch rekenen op een jaar werk. Ik werk ook echt van helemaal in het begin mee. Ik moet elk karakter kennen, elke verhaallijn weten om er de juiste muziek bij te kunnen maken. Zonder dat ik de ­lyrics schrijf, want dat doet iemand anders. Die krijg ik voor ik begin te componeren. Soms blijven die nagenoeg volledig overeind, maar even vaak gooi ik alles grondig door elkaar om het te doen werken. En wees gerust: elke keer zijn er wel enkele songs die ik maak, die er dan achteraf weer uitgekegeld worden. Omdat ze niet goed uitpakken. Of omdat ze de show te lang maken. Op dat vlak staat alles ten dienste van de show. Het heeft geen zin om een liedje te behouden dat de show niet per se sterker maakt. De show moet kloppen, van begin tot einde, op alle vlakken. Daar kijken we toch wel erg streng op toe. Zowel voor de shows die volledig gedragen worden door vrijwilligers als voor die waar een bekende cast aan meewerkt. De kwaliteit moet goed zijn. Onbekend is zeker niet slechter. Dat is al vaak gebleken. De combinatie van professionele artiesten en vrijwilligers maakt het net uniek.

Voor Zoo of Life waren er bijna 1.500 kandidaten die wilden meedoen. Kan jij dat enorme succes verklaren?

Shows en musicals zijn een hype op dit moment. Bovendien is het ontzettend leuk om te doen en biedt het erg knappe opportuniteiten. Hoe vaak krijg je de kans om in de Koningin Elisabethzaal op het podium te staan? Of in het kasteel van De Merode? En dan nog in samenwerking met overbekende acteurs in dit geval. Dat is best speciaal. De zoo is bovendien erg geliefd. En zo’n massamusical brengt mensen bij elkaar. Dat voel je steeds opnieuw. Daar ontstaan hechte vriendschappen.

Aan twee musicals tegelijkertijd werken, is dat soms niet verwarrend?

Het gaat om twee erg verschillende stukken. Rubens is een klassieker figuur met bijhorend verhaal, een artiest spreekt mensen tot de verbeelding. Terwijl het stuk in de zoo heel hedendaags is. Zonder dat het banaal wordt. De muziek is dus zeker niet hetzelfde.

Elk nummer dat ik componeer, is anders, maar toch zijn er hier en daar mensen die zeggen dat ze er mijn eigen stijl wel in herkennen. Onbewust zijn er blijkbaar toch stijlkenmerken die ik hergebruik en druk ik zo een eigen stempel op de muziek.

Zijn er, naast de musicals, nog veel stukken die je schrijft?

Ik componeer geregeld werken die ik dan publiceer bij uitgeverij Metropolis in de Sam Gevers Percussion Collection.

Tijdens Klara in De Singel (op 27 januari, red.) is er ook een compositie van mij te horen. Het Conservatorium van Antwerpen speelt er Stages of Sleep. Het is een verhalend stuk over de verschillende fases in je slaap. Heel moeilijk, maar heel toegankelijk. Een beetje klassiek met een knipoog.

Klassiek kan erg verrassend zijn. Zo heb ik voor het Nederlands kampioenschap slagwerk het opgelegd stuk geschreven. Dat wil zeggen dat in april 2018 tien Nederlandse ensembles, strijdend om de nationale titel, mijn werk spelen. Die partituren zijn klaar, maar laten voldoende ruimte voor interpretatie zodat je na tien luisterbeurten toch nog altijd nieuwe dingen blijft horen. Het is een instrumentale vertelling van een oude stadslegende uit Antwerpen. Ik wil de Kempen zeker niet verloochenen, maar intussen is Antwerpen toch al vijftien jaar mijn thuisstad. Het is een soort Romeo en Juliaverhaal waarbij een koppel dat niet mag trouwen van de kathedraal springt. Hun liefde spat in duizend gouden stukjes uit elkaar. Het verdriet waar hun beide families door getroffen worden, brengt hen dichter bij elkaar en ze maken een kunstwerk met duizend gouden stukjes. Een hommage aan Antwerpen, en aan de liefde.

De shows van Percussive zijn telkens weer een hommage aan alle mogelijke klanken. Uit alles halen jullie muziek: gft-bakken, vliegenmeppers, tablets, kranten, … Ook nu weer tijdens geTIKt?

Uiteraard. Er zitten weer enkele speciale acts bij, maar die gaan we nog niet verklappen natuurlijk. Toch eentje? Een rollator bijvoorbeeld. En Otamatones. Zoek maar eens op wat dat is!

Het grote voordeel van percussie is dat het visueel zo aantrekkelijk is. Percussive bestaat intussen vijftien jaar. Dat is de helft van ons leven. Toen zat ik in het middelbaar en speelde ik onder andere bij het schoolorkest. Hetzelfde orkest waar ook stadsgenoot Jef Neve lid van was. Alleen vertrok hij er net toen ik er begon. We hebben dus nooit samen gespeeld. Daar moet ik toch dringend eens werk van maken.

www.percussive.be - geTIKt: première op 19 januari in Beringen, daarna toeren ze langs de Vlaamse theaterzalen.

www.zooantwerpen.be/nl/musicalspektakel-zoo-of-life - vanaf 2 april.

www.historalia.be/spektakels/rubens-2018 - vanaf 10 augustus.

www.samgevers.com