Waarom de leeuwen in de Antwerpse Zoo niet langer filet pur geserveerd krijgen

Het is nog stil in de Zoo. Om kwart over negen ’s ochtends loopt hier nog bijna niemand rond. Behalve dan Laure Vandendaele, die mee de communicatie verzorgt rond het park. Zij wandelt met mij langs de bongo’s en de tapirs om uit te komen bij het leeuwenverblijf. Daar staat immers het voedermoment op het programma. En dat moment ziet er sinds begin mei helemaal anders uit.

Want dat de leeuwen voor het eerst konijnen, kippen, geiten en binnenkort ook herten in hun geheel op hun menu zien verschijnen, is een bewuste keuze van de Zoo. “Door ze met huid en haar, inclusief ingewanden, beenderen en snavels, aan te bieden, krijgen de leeuwen specifieke voedingsstoffen binnen”, vertelt Vandendaele. “Diezelfde voedingsstoffen kwamen in hun vroegere dieet, waarbij ze vijf dagen per week steak of filet pur kregen, niet aan bod. Zo bevat de lever veel vitamine A en D en zijn beenderen een bron van calcium.”

Moeder Tasa, volwassen zoon Whisker en de welpen Xesar, Xira en Xabi liggen languit gestrekt te rusten in de zon. Of ze doorhebben dat ze zo dadelijk gevoerd zullen worden, is een van de vele vragen waar nog niet direct een antwoord op geboden kan worden. Een viertal onderzoekers van de Zoo Antwerpen, die op een paar meter van ons notities maken, bestuderen daarom het gedrag van de vijf leeuwen voor, tijdens en na de voedermomenten.

“Er zijn een aantal redenen om sinds kort verschillende prooien op te hangen op diverse plekken in het leeuwenverblijf”, vertelt Jonas Spruyt, die sinds een jaar als hoofddierenarts aan de slag is. “Enerzijds bootsen we op deze manier een zo natuurlijk mogelijke situatie na.” Klinkt logisch, want in de natuur moeten leeuwen ook jagen op een prooi en samenwerken. “Anderzijds doen we dat zodat de plaats van Whisker – die bovenaan de hiërarchie staat – wordt erkend en elke leeuw zijn plekje op de ladder steeds beter leert kennen.”

“Net daarom kiezen we er ook voor om ze in groep te voeren in hun buitenverblijf. Voordien kregen ze vijf dagen per week een portie vlees. Die kregen ze apart van elkaar in het binnenverblijf. Nu krijgen ze elke dinsdag ongeveer 20, elke donderdag 50 en elke zondag 30 kilogram vlees. Dit betekent dat ze ook een aantal dagen vasten, net als in de natuur.” Klinkt logisch. Uiteindelijk krijgen ze op de savanne ook niet elke dag een antilope of zebra voorgeschoteld.

Ondertussen zijn de leeuwen even in hun binnenverblijf gezet zodat de verzorgers in het buitenverblijf de konijnen kunnen ophangen. Om het de leeuwen niet al te makkelijk te maken, komt daar ook een ladder aan te pas. Arbeidsintensief, maar het loont volgens Vandendaele. “Omdat ze er drie keer per week ook echt moeite voor moeten doen, raken ze veel meer verzadigd. Daardoor ontstaat er ook veel minder stress of frustratie in de leeuwengroep. Bovendien zijn leeuwen de enige katachtigen die in groep leven. Dit moment van samen eten organiseren we ook om het dierenwelzijn van deze sociale dieren te verhogen.”

Wanneer alle konijnen aan een haak of touw tussen de rotsen en aan de bomen bungelen, gaat de schuifdeur open. Dat leeuwen moeten kunnen jagen, bijten en klauwen wordt maar al te snel duidelijk. De voltallige leeuwentroep stort zich op de eerste konijnen die ze zien. In een oogwenk veranderen de snoezig uitziende poezen in roofdieren die het vlees met hun poten afscheuren en er even flink op kauwen om het hapje met een enkele slik te laten verdwijnen. “Ook hun gebit en kaken varen wel bij deze methode van voeren”, vertelt Spruyt. “Doordat ze het vlees moeten verscheuren worden ze beide versterkt.”

Een groep van tien mensen staat bewonderend naar het schouwspel te kijken. Wanneer Whisker op een drafje naar een welp loopt om zijn prooi af te pakken, maakt die meteen dat hij wegkomt. “Het is nog even wachten op de eerste resultaten voordat we weten of iedereen genoeg eten binnenkrijgt door deze nieuwe manier van voeren, maar voorlopig zien ze er allemaal prima uit en staan ze goed op gewicht”, zegt Spruyt. “Zelfs met de hebberige Whisker in de buurt krijgt elke leeuw toch voldoende vlees binnen.”