Maandag was het weer raak in Kharkiv, dat al dagenlang door de Russen bestookt wordt. De stad met nog altijd honderdduizenden inwoners was ook maandag weer doelwit van massale Russische beschietingen. De lokale gouverneur maakte bekend dat de afgelopen dag "meer dan dertig" plaatsen zijn getroffen door artillerie- en mortieraanvallen. Zeker negen mensen raakten gewond.
De druk op Kharkiv nam toe toen Russische troepen eind vorige week de grensregio binnenvielen, meerdere dorpen veroverden en zware aanvallen op de stad uitvoerden. Sindsdien wist het Russische leger in hoog tempo richting Kharkiv te trekken. In de afgelopen twee dagen namen de Russen zo'n 100 tot 125 vierkante kilometer in, waaronder zeven dorpen.
In de strijd om Kharkiv richten de Russen zich nu op Vovchansk, een plaats op enkele tientallen kilometers van de stad met vóór de oorlog nog zo'n zeventienduizend inwoners. Nu het Russische leger de plaats aan alle kanten insluit, zijn er slechts enkele honderden inwoners over.
Volg de oorlog in Oekraïne
Cruciale fase in oorlog
Oekraïne erkende zelf maandag ook dat de situatie in en rond Kharkiv "beduidend verslechterd" is. Het Amerikaanse Institute for the Study of War (ISW) wijt de gemakkelijke Russische terreinwinst in het noordoosten vooral aan beperkingen die westerse bondgenoten aan Oekraïne opleggen. Zij willen namelijk niet dat hun wapens worden gebruikt tegen militaire doelen op het Russisch grondgebied, waardoor de grensregio erg kwetsbaar is.
Het de Oekraïners erg helpen als ze ook moderne langeafstandswapens mogen gebruiken om steunpunten van het Russische leger te beschieten, zo stelt het ISW. Oekraïne is nu te afhankelijk van de beperkte voorraad wapens van eigen makelij.
De slag om Kharkiv markeert een cruciale fase in de oorlog, omdat Oekraïne de komende weken en maanden hoopt nieuwe militaire hulp vanuit Washington en Europa te kunnen gebruiken. De Russen hebben nú de kans om toe te slaan, maar zullen vaart moeten blijven maken.
Wissel van de wacht in Russische top
In Moskou werd ondertussen een beslissing genomen die de situatie aan het front misschien niet direct zal veranderen, maar zeker wel opmerkelijk is. President Vladimir Poetin besloot een van zijn nabijste vertrouwelingen, defensieminister Sergey Shoigu, na twaalf jaar te ontslaan.
Ondanks jarenlange trouwe dienst waren er wat smetten op het blazoen van Shoigu gekomen. Hij was als minister van Defensie medeverantwoordelijk voor het tegenvallende eerste Russische offensief in de begindagen van de oorlog. Hij was, samen met topgeneraal Valery Gerasimov, mikpunt van zware kritiek van Yevgeny Prigozhin, de voormalige leider van het Wagner-huurlingenleger. Prigozhin vond vorige zomer de dood nadat hij zich tegen het Kremlin had gekeerd. Net als Shoigu staat Gerasimov op de shortlist om vervangen te worden, zegt een bron binnen het Kremlin volgens The Economist.
Shoigu wordt vervangen door de economische technocraat Andrei Belousov, die als vicepremier al diende onder Poetin. Belousov is een nationalistische hardliner, was tien jaar geleden al voorstander om de Krim te annexeren en gelooft net als Poetin dat Rusland "omsingeld is door vijanden", zo omschrijft The Economist de nieuwe topminister.
Hoewel niet wordt verwacht dat de aanstelling van Belousov tot directe ingrijpende veranderingen aan het front zal leiden, geeft het Kremlin met zijn benoeming een duidelijk signaal af. Naar verwachting zal Belousov de productie van wapens flink opschalen. Daarmee geeft Moskou aan deze oorlog op de lange adem te willen winnen.
Oekraïne blijft Russische grensregio's bestoken
In de nacht van zondag op maandag was Rusland doelwit van grote raket- en droneaanvallen van Oekraïne, meldde het Kremlin. Het Russische leger zou zeker 31 Oekraïense drones en 16 raketten hebben neergehaald.
De Russische luchtverdediging moest op meerdere plaatsen in actie komen, waaronder in de grensregio Belgorod. Daar zouden zondag nog vijftien doden zijn gevallen door een Oekraïense aanval. Het ministerie van Defensie meldt ook dat drones en raketten boven de Krim zijn vernietigd.
Een veiligheidsbron in Oekraïne bevestigde aan persbureau AFP dat Russische infrastructuur onder vuur is genomen. Er zou met succes een aanval zijn uitgevoerd op een olieterminal in Belgorod en energie-infrastructuur in de westelijke regio Lipetsk.