Organisatie voor thuisloze jongeren bestaat 15 jaar: “Wij zijn een levendige familie”

De regen valt met bakken uit de hemel wanneer we de binnenkoer op de Sint-Andriesplaats opwandelen, waar Betonne Jeugd sinds enkele jaren haar thuisbasis heeft. In de keuken wordt bediscussieerd wat het dessert van de avond zal zijn. “Pudding, dat is lang geleden.” Voor een euro krijgen de jongeren hier ’s avonds een warme maaltijd. Wat later komt de geur van kroketjes de trap op. De kamer waarin we Kristof Daems spreken, krijgt er meteen een vroeg kerstgehalte van.

Vijftien jaar geleden riep Daems, samen met twee anderen, Betonne Jeugd in het leven. Hij was jeugdwerker en merkte dat het heel wat kansarme jongeren ontbrak aan een plaats waar ze konden samenzijn. Wat begon als een clubje voor een zevental kinderen op vrijdagavond, is vandaag een ankerpunt in onze stad. Minstens drie avonden per week gooit Betonne Jeugd haar deuren open voor zo’n veertig jongeren. Over de jaren zo’n vijfhonderd in totaal.

“Eén op de vijf kinderen in Antwerpen groeit op in armoede. Twintig jaar geleden was dat ‘maar’ 6% en toen gingen we daartegen betogen in Brussel”, vertelt hij. “Het is schrijnend hoeveel jongeren in onze stad geen toekomstperspectief hebben.”

Vrijblijvendheid

Betonne Jeugd richt haar werking op thuisloze jongeren. “Dat wil zeggen: jongeren die maatschappelijk kwetsbaar zijn omdat ze het - om het eufemistisch uit te drukken - ‘niet de perfecte thuissituatie’ hebben. Ze zitten op internaat, in een pleeggezin of groeien op in een eenoudergezin, telkens in moeilijke financiële omstandigheden.”

Bij Betonne Jeugd vinden ze een veilige thuishaven. “Wij doen niet aan klassieke hulpverlening. We gaan niet alle problemen van onze jongeren aanpakken. Daar zijn andere organisaties voor waarmee we samenwerken. Voor ons is de vrijblijvendheid heel belangrijk. Jongeren komen hier uit vrije wil, waardoor we een goede vertrouwensband met hen hebben. En natuurlijk zijn we er voor hen wanneer ze ons nodig hebben. Zo begeleiden we hen wanneer ze bijvoorbeeld een bemiddelingsgesprek hebben. Beschouw het als de rol van de ouder die we dan op ons nemen.”

Maar bovenal is Betonne Jeugd een plek waar de jongeren steun aan elkaar hebben. “Ze helpen elkaar. Ze begrijpen beter dan eender wie wat de ander doormaakt. Ze snappen wat het is om een aan alcoholverslaafde ouder te hebben of een ouder die hen slaat. Wij hebben die rugzak niet.”

Huiswerk

Het huis begint vol te lopen. Kinderen, tieners, twintigers. Ze maken er huiswerk, spelen met elkaar of hangen wat rond. “Wij zijn een levendige familie. We gaan samen winkelen, koken, eten samen aan een lange tafel. We werken van onderuit. Hebben onze jongeren iets nodig, dan proberen we dat te voorzien. Een douche, een wasmachine...” Enkel een bed wordt hier niet aangeboden. “Anders zouden we in geen tijd tweehonderd jongeren te slapen moeten leggen. We werken dan wel in de zachte sector, we moeten jammer genoeg hard zijn.” Want er zijn meer en meer jongeren die het moeilijk hebben in onze stad, weet Daems. “Betonne Jeugd is een hele toffe werking, maar eigenlijk zouden we niet mogen bestaan.”

Geen chirurg of astronaut

Sarah Lampen komt erbij zitten. Ze is een van de vaste werkkrachten van Betonne Jeugd en ervaringsdeskundige. Ze weet wat haar Betonne jongeren meemaken. “En het wordt er niet gemakkelijker op”, zegt ze. “Sinds enkele jaren is het enorm moeilijk voor onze jongeren om niet in de werkloosheid en de dakloosheid te belanden. Dat heeft veel te maken met de huurprijzen die almaar stijgen.”

Aan de muur hangt een blad papier. Een dromenlijst. Daarop schreven de jongeren welk beroep ze het liefst willen uitoefenen. Geen chirurgen of astronauten daarop. “Nee, ze willen kapster worden, kinderverzorgster of loodgieter. Is het niet erg dat zelfs dat niet haalbaar lijkt voor hen?”

Beneden wordt aangeschoven aan de lange tafel. Het is tijd voor kroketjes.

Vanavond volgt overigens opnieuw een feestmaaltijd. Dan viert Betonne Jeugd haar vijftienjarig bestaan. Met een barbecue, een show en optredens die de jongeren zelf in elkaar staken, springkastelen en een afterparty.