Direct naar artikelinhoud
ReportageFestival Noorderslag 2019

Noorderslag maakt duidelijk dat hiphop de scepter zwaait in Nederland

Noorderslag in Groningen bewijst één ding: de hiphop heerst. Voor de piepjonge fans is dat genieten, voor de oudere garde voelt dat soms onwennig.

Eurosonic NoorderslagBeeld Daniel Cohen

Het wordt dit jaar anders dan anders, dat ziet iedereen die zaterdagavond opgewekt de Groninger Oosterpoort betreedt. Links en rechts in de rijen, voor de hoofdingang en voor alle zalen in het complex, schetteren kinderstemmen. Brugklassers en al wat verder gevorderde middelbare scholieren: ook zij hebben zin in festival Noorderslag, het jaarlijkse feestje voor de Nederlandse popmuziek.

Een uur of drie later, even voor het optreden van de Oosterhoutse rapper Ares, lijkt de metamorfose compleet. Voor het podium hangen jongens en meisjes van een jaar of 14, klaar voor de actie. En de actie is klaar voor hen. Als Ares opkomt, krijgt hij vijftig smartphones in zijn gezicht geduwd. En als hij zijn hitje Alice inzet, stuitert een opgewonden bol kinderen door de zweterige Bovenzaal. Iedereen zingt mee: ‘Haal me uit de club, maar niet uit mijn zone.’ Het feestje wordt echt een feestje. En dat kan Ares wel waarderen. ‘Ik speelde hier vier jaar geleden ook’, zegt hij. ‘Toen stond er niemand in de zaal.’

Hiphop, hiphop en nog eens hiphop

Noorderslag is een popfestival waarbij Nederland mag navelstaren, na drie uitputtende Europese popdagen van festival Eurosonic, ook in Groningen. Noorderslag wil laten zien en horen hoe de Nederlandse pop ervoor staat, waar het talent zit en wat we het komende jaar kunnen verwachten. Tijdens deze editie laat Noorderslag er geen misverstand over bestaan: het gaat in Nederland om hiphop, hiphop en nog eens hiphop. Wie daar moeite mee heeft, kan zijn vertier ergens anders gaan zoeken. En plaats maken voor de popliefhebbers die al die hiphop wel aan het hart drukken. Kinderen dus, die de biergerechtigde leeftijd nog lang niet hebben bereikt – de boekhouder van Noorderslag zal de inkomsten uit de tapkranen met paniek in de ogen aanschouwen.

Hiphop was natuurlijk al jaren dominant in de wereldwijde pop. Maar in Nederland kreeg met name Nederlandstalige hiphop de spreektijd van de alleenheerser. De streamingcijfers voor hiphop van Josylvio, Boef, Ronnie Flex en nog veel meer mannen (de vrouwen doen in dit geweld nauwelijks mee) zijn gigantisch, en drukken alle andere popgenres – en al die arme gitaren – naar de achtergrond. Met dank aan vooral die allerjongste popfans, die aan het infuus liggen van de afspeellijsten van de streamingplatforms.

Eurosonic NoorderslagJiri11Beeld Daniel Cohen

De rappers zullen in de nabije toekomst meer dan voorheen de grote poppodia gaan bedienen, en daar de hegemonie van de (gitaar)bandjes beëindigen. De komende maanden staan sterren als producer $hirak en rappers Boef, Bokoesam, Ronnie Flex en Diggy Dex prominent in de club. Noorderslag heeft goed opgelet, wil laten zien hoe de Nederlandse pop ingrijpend is veranderd en zet bij dit jaar dus een buslading hiphop in de zalen. En namen die voor veel vaste bezoekers van het festival volslagen onbekend zullen zijn. Kom er maar in, Young Ellens, Jiri11 en Jay-Way.

Eurosonic NoorderslagNielsonBeeld Daniel Cohen
Eurosonic NoorderslagAlma Alizadehzangeres van de band For I Am King, vlak voor het optreden.Beeld Daniel Cohen

Prijzenslag

Op Eurosonic en Noorderslag regent het jaarlijks prijzen. Peter Smidt, de terugtredende directeur die al vanaf 1986 bij het festival betrokken is, kreeg donderdag een koninklijke onderscheiding voor zijn onschatbare verdiensten voor het festival. Het Utrechtse festival Le Guess Who werd bekroond als beste festival van Nederland. De radiomaker Fernando Halman kreeg de Pop Media Prijs.

Toegewijde aanhang

Dat het hier lang niet altijd gaat om daverende, doordachte en strakke live-acts zal in Groningen ook niemand verbazen. Sommige jongens beginnen net en hebben pas een handvol tracks om de zaal in te slingeren. Maar met dat prille oeuvre trekt bijvoorbeeld Jiri11 wel angstwekkend veel publiek naar de krappe Kelderzaal van de Oosterpoort. Jiri11 begint origineel met een akoestische gitaar, een hese falsetstem en het getokkelde, Caribisch klinkende liedje Diamanten in de nacht. Daarna gaat zijn jas uit, laat Jiri11 de diepe bassen en beats door de zaal dreunen en dirigeert hij zijn publiek – wéér die jongens en meisjes – in een springende en rondjes rennende cirkel. En opnieuw zingt de hele zaal zijn tracks mee: wat hebben die opkomende rappers toch een jaloersmakend toegewijde aanhang.

Die heeft de YouTubester en shownieuwsberoemdheid Famke Louise ook. Zij is geprogrammeerd in de Bovenzaal en voor dat podium staat een eindeloze rij ongelukkigen die er niet meer bij passen. Het maakt de sfeer in de zaal alleen maar leuker. De hype krijgt zo het juiste gevoel en de ware fans staan al lang en breed vooraan, want daar stonden zij al een halfuur voor het begin van de show. De toeristen, en dus de ervaren Noorderslaggangers, die Famke Louise nu ook weleens in het echt wilden zien, bijten in het stof.

Wat je er ook van vindt: het nummer Op me monnie is een nieuw klassiekertje van de Nederlandse pop. Famke Louise zingt het zonder autotune, en dat is op zijn minst dapper. Want zonder autotune zingen gaat Famke Louise gewoon niet zo goed af, maar haar optreden is grappig. Ze staat stoer in een fluorescerend groen pak tussen twee breakdansende mannen, die even later bankbiljetten de zaal in schieten met een soort bankbiljetschietende pistolen. 

Het is best leuk om naar te kijken, maar ook een beetje ongemakkelijk. Want hoe blij de jonge fans vooraan het podium ook zijn, je denkt als gelouterde concertbezoeker – en daarvan lopen er ook veel rond op Noorderslag – toch heel zuur dat het niveau te laag is voor een deftig festival als Noorderslag. Maar er komt onmiddellijk een andere gedachte achteraan, die even in het eigen geweten boort. Je hoort duidelijk niet tot de doelgroep van Famke Louise, realiseer je je, en die gillende mensen vooraan het podium wel. En die geeft de zangeres precies wat ze willen. Als je zo’n optreden met de hand aan de kin gaat analyseren, voelt het ook een beetje alsof je de straatmode van nu beoordeelt aan de hand van kledingvoorschriften uit de middeleeuwen. Zoiets zullen veel Noorderslaggangers hebben ervaren, gedurende een toch wel historische editie.

Want er is genoeg te beleven in de andere zalen. De Utrechtse band Rondé geeft een best verfijnd concert in de Grote Zaal, net als zangeres Kovacs en de steeds indringender zingende Thomas Azier. En zanger Nielson geeft een mooie meezingshow in de Kleine Zaal, vol behoorlijk funky Nederpopliedjes die ook al met één been in de hiphop staan.

Facelift

Maar echt grote nieuwe Nederlandse popsensaties zijn dit niet en ook daarom heb je het gevoel dat zij niet het verhaal vertellen op Noorderslag 2019. En de garagerockbandjes die vroeger nog zo vrolijk door de Oosterpoort beukten, zijn compleet onvindbaar. Nee, het rumoer hangt rond de Kelder en de Bovenzaal, waar opvallend genoeg ook de deathmetalband For I Am King een sensatie is. Misschien wel omdat een deel van het publiek snakt naar harde en technisch begaafd gespeelde gitaren, en een prachtig schreeuwende frontvrouw als Alma Alizadeh.

Maar daarna nemen de beats en bassen het weer over in bijvoorbeeld de Foyer, waar de nieuwe jeugdheld Jacin Trill staat te rappen alsof hij rappend is geboren en daarna ook nooit iets anders heeft gedaan. Het is duidelijk: de hiphop heerst, en de YouTubesterren met zangaspiraties lopen vrolijk mee in de optocht. Daar achteraan host een compleet nieuwe generatie popliefhebbers. Dankzij hen kreeg Noorderslag 2019 een strakke facelift.

Popprijs Ronnie Flex: een strik om Noorderslag

Op een editie waar veel jonge hiphop de show stal, moest Ronnie Flex natuurlijk worden bekroond met de Popprijs. Zijn uitverkiezing voelde als een strik om de cadeauverpakking van het festival: hoezeer een band als De Staat of een zangeres als Wende die prijs óók hadden verdiend, hun uitverkiezing had de opmerkelijk jeugdige editie van 2019 toch een beetje uit balans gebracht.

Ronnie Flex kreeg de Popprijs, omdat hij volgens de jury een unieke stem is in de Nederlandse hiphop, én omdat hij het genre vooruithelpt. Flex trad de afgelopen jaren op met een grote band, die reggaeton en calypso aan de hiphop smeedt, en Ronnie Flex populair maakt tot ver buiten de hiphop. Ronnie Flex bracht vorig jaar de mooie en persoonlijke plaat Nori uit, waarop hij zich volgens de Popprijsjury op vele manieren onderscheidde. ‘Tekstueel staat Ronnie Flex op eenzame hoogte’, aldus de jury.

En Ronnie Flex speelde vorig jaar op het hoofdpodium van Pinkpop, voor een man of 50 duizend. Daar bracht hij jong en oud samen en bewees hij een echt grote Nederlandse artiest te zijn, met een geweldige rij hits. Al zijn verdiensten werden op Noorderslag beloond met de belangrijke Popprijs 2018. Een unicum, want Flex won ook al de Popprijs 2015, als lid van de hiphopformatie New Wave.

In zijn toespraak was Ronnie Flex emotioneel. Hij dankte God en zijn pasgeboren dochter en droeg de prijs op aan zijn vriend Feis, de rapper die op 1 januari werd doodgeschoten in Rotterdam. ‘Feis, rust in vrede, I love you’, zei Flex, die daarna even aangedaan van het podium verdween.