Dé films die u gezien moet hebben, volgens een man die bijna een Oscar won

Het begon allemaal met de Oscar-uitreiking van 1988, waar onder meer Bernardo Bertolucci, Sean Connery, Michael Douglas en Cher een beeldje mochten oppikken. “Ik zag die show op tv, al die blije mensen op dat podium, de magie van die show, dat vond ik fantastisch”, vertelt scenarist Geert Verbanck. “Die dag heb ik me voorgenomen: ooit win ik ook een Oscar. (lacht) En om dat te bereiken, ben ik alle Oscar-winnende films gaan bekijken. Ik wou onderzoeken wat die films met elkaar gemeen hadden, om daaruit te leren en uiteindelijk zelf hét scenario te schrijven.

Op die manier begon Verbanck een verzameling aan te leggen van films die je gezien móét hebben. “Dinsdag was een hoogdag, dan verscheen de nieuwe Humo. En dan bladerde ik met balpen in de aanslag door de tv-pagina’s om de films aan te duiden die ik zeker moest opnemen. En al die films kwamen in mijn kast. Zelfs op mijn 42ste blijf ik daarmee bezig, al verzamel ik ze tegenwoordig op dvd of blu-ray. En blijf ik mijn lijst aanvullen en aanpassen. Soms vliegt er onverbiddelijk eentje uit.”

Tienerdroom

365 films die je gezien moet hebben is een papieren weergave van die fysieke filmcollectie. In het boek staan ze in de volgorde hoe Verbanck u aanraadt ze te bekijken. Thuis staan ze chronologisch. “De oudste staan links, de nieuwste rechts. Om een of andere reden is dat voor mij de makkelijkste manier om ze terug te vinden, meer nog dan alfabetisch. Zeg mij een filmtitel, en ik weet in welke periode die ooit verschenen is.”

Maar even terug naar die tienerdroom. In 2008 wint de Belgische kortfilm Tanghi Argentini – naar een scenario van, jawel, Verbanck – zowat overal de kortfilmprijzen. En zo wordt de film – jawel – genomineerd voor een Oscar. “Ik ben effectief naar L.A. gegaan voor de uitreiking, maar de Fransman naast ons won.” Sindsdien schrijft Verbanck voor film en televisie, onder meer aan Café Derby van Lenny Van Wesemael en de te verschijnen VTM-reeks 13 Geboden.

“Maar even vaak verdwijnen zulke scripts in de vuilbak, of worden ze helemaal anders verfilmd. Daardoor raakte ik de afgelopen jaren wat ingedommeld als scenarist, ik beleefde er steeds minder plezier aan. Tot ik weer dacht aan die lijst films, en met het idee voor dit boek naar Lannoo ben gestapt. Het schrijven ervan is een levensveranderende ervaring gebleken, want ik kreeg weer de smaak te pakken om veel films te bekijken, en scenario’s te gaan schrijven. Ik voel me weer de tiener die de filmwereld ontdekt.”

Back to the Future

Het boek draagt Verbanck dan ook op aan zijn twaalfjarige zelf, die naar Back to the Future, Ghostbusters en Rain Man keek, en Krzysztof Kieslowski, David Lynch en Quentin Tarantino nog steeds als jeugdhelden beschouwt. Al zou hij het ook aan zijn oudste zoon kunnen geven, die deze zomer twaalf wordt. “Hij houdt erg van Star Wars, maar verder reikt zijn filminteresse nog niet”, lacht Verbanck.

Maar mocht zijn interesse aangewakkerd worden, is 365 films die je gezien moet hebben een handige leidraad. Met alle usual suspects. “De Godfathers en Casablanca’s staan erin. De eerste 150 films liggen voor de hand, daarna komt er, dat moet ik toegeven, wel wat subjectiviteit bij kijken.”

Toch staan er dus films in het boek die hij zelf wat minder vindt, maar wel ultieme klassiekers zijn, zoals The Third Man met Orson Welles. “Dat ziet er goed uit, maar boeit me niet. In het film noir-genre zijn er veel interessantere dingen gemaakt, vind ik. Ik ben ook geen fan van Les Parapluies de Cherbourg, iets wat je op hippe feestjes vooral niet te luid mag zeggen. Maar Naked van Mike Leigh staat er dan weer niet in, terwijl ik dat wel een geweldige film vind. In de jaren 90 dweepte iedereen daarmee, vandaag is hij wat vergeten. Dus geen klassieker.”

“De bedoeling is mensen goesting te geven om films te zien. En door deze lijst samen te stellen, is de passie bij mij weer helemaal opgelaaid.”

Nu in de boekhandel.