Vaarwel, Grote Kijkcijfers

Nieuwe zondagavondfictie op Eén was in een nog niet zo ver verleden steevast goed voor dik een miljoen kijkers. Niet zo voor Tytgat Chocolat, dat de voorbije weken niet boven de 950.000 kijkers op zondagavond ging. Alleen met de uitgestelde kijkers erbij werd de kaap van het miljoen gerond. Of neem de primetime tijdens weekdagen. Op Eén scoort Het journaal – Iedereen beroemd – Thuis nog altijd heel goed, maar echte toppers in volle primetime vind je nauwelijks. Zowel op VIER, VTM als Eén heeft men het al over een succes als een programma 600.000 of 700.000 kijkers haalt. Enkele jaren geleden zou zoiets geruisloos passeren.

Wie alleen naar de live kijkcijfers kijkt, zou denken dat de Vlaming de voorbije weken minder naar de Vlaamse zenders keek en misschien meer zijn gading vindt bij Netflix, Telenet of andere betaalkanalen. Of dat de Vlaming tout court minder televisie kijkt. Alleen klopt dat niet.

Geen winnaars

Integendeel zelfs, zo blijkt uit de algemene cijfers die deze krant bij VRT, Medialaan (VTM, Q2, Vitaya, CAZ) en SBS Belgium (VIER, VIJF, ZES) opvroeg. We kijken met z'n allen iedere dag zelfs zeven minuten langer naar televisie – de gemiddelde Vlaming zit elke dag 3 uur 41 minuten voor de buis – en de Vlaamse zenders bereiken ook nog eens meer Vlamingen. Tijdens de eerste weken van september lag het gemiddeld dagbereik net boven de vier miljoen, bijna 150.000 meer dan in september 2016.

Wat wel klopt, is dat de absolute uitschieters er niet meer zijn. "Alles is veel meer gespreid", zegt Kristof Demasure (SBS Belgium). "Er zijn geen afgetekende winnaars meer. Camping Karen & James bijvoorbeeld heeft bijna evenveel kijkers als Over winnaars met Koen Wauters op VTM. Nu zie je meer een speelveld van drie zenders, terwijl Eén vroeger heel dominant was."

Het publiek is dus verdeeld, over de drie grootste zenders en over de vele kleintjes. Een jaar geleden waren CAZ en ZES bijvoorbeeld er nog niet, maar die halen nu ook kijkers bij de andere zenders weg. CAZ haalde tijdens de voorbije weken een marktaandeel van 2,2 procent op de commerciële doelgroep, een jaar geleden – toen de zender nog Acht heette – was dat 0,5 procent.

Digitale inhaalbeweging

Versnippering door het grote aanbod dus, maar ook door de manieren waarop we kijken. "Kijken blijft een favoriete tijdsbesteding, maar het gebeurt hoe langer hoe meer op verschillende manieren: live, uitgesteld, online", zegt VRT-woordvoerder Hans Van Goethem. Er is het uitgesteld kijken uiteraard, dat blijft groeien – maar tot grote blijdschap van de commerciële zenders niet meer zo snel als de voorbije maanden. "De laatste twaalf maanden steeg het volume uitgesteld kijken elke maand fors in vergelijking met dezelfde maand een jaar eerder", zegt Demasure. "Deze trend lijkt zich nu niet meer verder te zetten." Al blijft bijna 20 procent uitgesteld kijken wel veel.

Bovendien beginnen ook de onlineplatformen echt mee te tellen. VRT NU, dat dit voorjaar gelanceerd werd, heeft ondertussen 635.000 geregisseerde gebruikers. Aparte kijkcijfers voor VRT NU geeft de openbare omroep niet, maar de meest populaire programma's zijn Thuis, Het journaal en De ideale wereld.

SBS plant volgend jaar een digitale inhaalbeweging, terwijl Medialaan via vtm.be al langer inzet op het online kijken. Ook daar halen sommige programma's hoge cijfers. De eerste aflevering van Spitsbroers is bijvoorbeeld 142.000 keer opgestart. "Door technische beperkingen bij het meten hebben we nog geen cijfers over volledig bekeken afleveringen, maar dat zal in de nieuwe kijkcijfers opgelost worden", zegt Sara Vercauteren van Medialaan. Die nieuwe meting, die de tv- en onlinecijfers zal samentellen, moet er in 2018 komen.

VTM en VIER groeien

Online mag dan groeien, voor de commerciële zenders is het ondertussen nog steeds de klassieke tv die voor de inkomsten zorgt. Zowel VTM als VIER kenden de voorbije weken een goede start. VIER zag zijn marktaandeel in de commerciële doelgroep stijgen van 12,4 naar 14,1 procent, mede dankzij laatavondprogramma's als Gert Late Night en Sports Late Night.

Hoewel enkele VTM-programma's de voorbije weken al wat terugvielen – The Wall en Kafka – groeit ook deze zender stevig. Met een marktaandeel van 27,2 procent zit VTM ruim boven de 24,8 procent van vorig jaar in september.

Eén heeft het een stuk moeilijker dan vorig jaar, met nieuwe programma's als Bargoens en Voor de leeuwen die tegenvallende kijkcijfers halen. Het marktaandeel van de zender daalde in de eerste helft van september van 33 naar 30 procent. Canvas steeg in zijn tijdsslot van 20 uur tot 2 uur van 6,7 naar 7,6 procent.