Onderzoeksrechters geven negatief advies voor wet op huiszoeking
De vereniging van onderzoeksrechters uit in een advies haar ongenoegen over een omstreden wetsontwerp dat huiszoekingen toelaat om uitgeprocedeerde vreemdelingen het land uit te kunnen zetten. Vandaag stemt de Kamercommissie over het ontwerp.
De regering heeft een wetsontwerp ingediend dat huiszoekingen moet toelaten bij vreemdelingen die het bevel kregen om het grondgebied te verlaten. Vreemdelingen die België het land uit wil, mogen tot nu toe enkel op straat worden opgepakt. Het wetsontwerp maakt huiszoekingen mogelijk op voorwaarde dat meerdere uitwijzingspogingen mislukt zijn en pas na het akkoord van een onderzoeksrechter.
Vandaag keurt de commissie Binnenlandse Zaken het wetsontwerp in principe goed. In principe, want verschillende organisaties zoals 11.11.11 en Ligue des Droits de L'homme hebben hun ongerustheid al geuit. En er is nog een advies onderweg van de onderzoeksrechters.
Geen ernstig misdrijf
Voorzitter van de vereniging van onderzoeksrechters Philippe Van Linthout wil de inhoud van het advies niet delen voor het is overgemaakt aan de commissie, maar hij bevestigt dat het negatief is. "Onze achterban is geen vragende partij, omdat een huiszoeking erg privacy-invasief is", zegt onderzoeksrechter Van Linthout.
‘Onze achterban is geen vragende partij, omdat een huiszoeking erg privacy-invasief is’
De huiszoeking die hierdoor mogelijk wordt, verschilt op een aantal manieren van een klassieke huiszoeking. Zo is de schending van een bevel om het grondgebied te verlaten geen ernstig misdrijf. De straf bedraagt maximaal drie maanden gevangenis. Bovendien is dat misdrijf al vastgesteld nog voor de huiszoeking, terwijl die normaal dient om het misdrijf vast te stellen of bewijsmateriaal te verzamelen.
"Deze huiszoeking zal geen deel uitmaken van een gerechtelijk onderzoek, maar we worden ingeschakeld voor een administratieve afhandeling", zegt Van Linthout. "We willen geen stempelrechters worden die enkel hun goedkeuring moeten geven."
Geen verslag
De onderzoeksrechters struikelen er bovendien over dat ze geen zicht zullen hebben over wat er tijdens de huiszoeking gebeurt. Er komt geen verslag naar hen terug, wat wel zo is bij een gerechtelijk onderzoek. "Er is enkel een 'toetsing light', terwijl het over hetzelfde, fundamentele privacyrecht gaat", zegt Van Linthout.
Het wetsontwerp laat niet enkel een huiszoeking toe bij de migrant zelf, maar ook in de woonplaats van iemand die een migrant bij hem thuis onderbrengt. Het burgerplatform dat onderdak verleent aan de migranten aan Brussel-Noord had zijn ongerustheid hierover al laten blijken. De leden daarvan stuurden massaal brieven naar de commissieleden.
"Wiens privacy schend je dan bij zo'n huiszoeking: van de migrant die de wet overtreedt, of van de burger die hem onderdak verleent", vraagt Van Linthout zich af.
Het is niet zeker dat de commissie het advies van de onderzoeksrechters volgt. Groen zal tegenstemmen, maar zowel bij de meerderheid als bij sommige oppositiepartijen valt te horen dat dit wetsontwerp een einde maakt aan een wetteloze situatie.
'Dit wetsontwerp biedt eindelijk een duidelijk wettelijk kader'
Vorige zomer gaf binnenlandminister Jan Jambon (N-VA) in het parlement toe dat dergelijke huiszoekingen al gebeurden. Het parlement, maar ook grondwetspecialisten, stonden toen op hun achterste poten.
"Dit wetsontwerp biedt eindelijk een duidelijk wettelijk kader", zegt CD&V-Kamerlid Nahima Lanjri, die het probleem destijds aankaartte in het parlement. "Als de minister in de commissie voldoende antwoorden geeft, dan zie ik geen reden om dit niet te stemmen."
Lees hier het standpunt van opiniërend hoofdredacteur Bart Eeckhout over het spontane protest tegen een politieactie in Brussel afgelopen weekend. 'Dit informeel en redelijk spontaan gegroeide protest doet deugd aan het hart'.