Uit een analyse die het Neutraal Syndicaat voor Zelfstandigen (NSZ) maakte op basis van de gegevens voor de eerste helft van 2017 blijkt dat twintigers verantwoordelijk voor 22 procent van alle winkeldiefstallen, gevolgd door de dertigers die 21 procent van alle winkeldiefstallen voor hun rekening nemen. In 18 procent van de gevallen zijn de dieven veertigers. Jongeren tot en met 19 jaar zijn ‘slechts’ goed voor 16 procent van de winkeldiefstallen. Nochtans gaan nog te veel handelaars ervan uit dat vooral tieners in hun winkel stelen. Maar dat blijkt dus niet uit de resultaten van de bevraging.

“Uit diezelfde analyse blijkt verder dat de meeste feiten op een vrijdag gepleegd worden, op de voet gevolgd door een woensdag. Opvallend is hier dat een zaterdag het minst in trek is bij winkeldieven, terwijl dat toch een drukke dag is in winkels. De meeste dieven slaan toe tussen 16 en 18 uur. Ook tussen 12 en 14 uur slaan winkeldieven frequent toe”, zegt Christine Mattheeuws van het NSZ. Een verklaring waarom precies op deze momenten, is er niet.

Winkeldiefstalboete

Het onderzoek gebeurde op basis van geregistreerde diefstallen in ons land. In de eerste zes maanden van vorig jaar (de meest recente cijfers die beschikbaar zijn) waren dat er 10.544, zo blijkt uit de statistieken van de federale politie. In 2016 waren dat er 21.388, vijf jaar geleden kwam men nog uit op 22.549. “Maar in realiteit zou het aantal echt gepleegde winkeldiefstallen tot dertig keer hoger liggen. Nog te veel winkeldiefstallen worden niet aangegeven. De winkeldiefstalboete, die door federaal minister van Zelfstandigen en Kmo’s Denis Ducarme (MR) dit jaar zal ingevoerd worden, zal daar verandering in brengen. Een handelaar kan dan een financiële compensatie eisen van een betrapte winkeldief, maar enkel als hij ook aangifte doet bij de politie”, zegt Mattheeuws.

Een dergelijke boete wordt al toegepast in Nederland. Daar mogen handelaars een schadevergoeding van 181 euro vragen aan een winkeldief op voorwaarde ze dan ook een officiële aangifte doen bij de politie. Afrekenen met winkeldieven, heet die praktijk en een aparte stichting (de Stichting Afrekenen met Winkeldieven) is hiervoor bevoegd. 65 procent van alle claims wordt door de winkeldieven direct betaald, zo blijkt uit cijfers van de stichting zelf. Wie niet betaalt, krijgt een incassotraject voorgeschoteld. Op die manier wordt in totaal 80 procent van alle boetes betaald. De Stichting rekent de handelaar hiervoor 38 euro administratiekosten, wat betekent dat de gedupeerde handelaar finaal 143 euro ontvangt.

Winkeldieven zijn vooral tuk op reukwaren en toiletartikelen, op juwelen en elektronica. Maar ook kledij en drank bijvoorbeeld worden vaak mee genomen zonder te betalen.