"Grote merken blijven nog altijd palmolie gebruiken"
Veel palmolie in bekende merkproducten komt nog altijd van plantages waarvoor regenwoud is gekapt, stelt Greenpeace.
De grootste leverancier van palmolie ter wereld, Wilmar International, verhandelt olie van bedrijven die regenwoud in Indonesië kappen voor nieuwe plantages. Deze niet duurzaam geproduceerde palmolie komt onder meer terecht in producten van Unilever, Nestlé en Pepsico, zo stelt Greenpeace in een nieuw rapport.
De milieuorganisatie komt na grondig onderzoek met deze aantijgingen, op de dag dat de grote voedingsbedrijven en leveranciers in Parijs bijeenkomen voor overleg over verduurzaming van de productie van palmolie. Het in Singapore gevestigde Wilmar heeft zich jaren geleden al verbonden aan de bescherming van het regenwoud. Wilmar stelt in een reactie dat de banden met de bewuste bedrijven onlangs zijn verbroken (zie kader).
Gama heeft de principes nooit onderschreven en maakt zich volgens Greenpeace schuldig aan het kappen van regenwoud
In het rapport noemt Greenpeace 26 producenten van palmolie die niet duurzaam werken en toch nauw verbonden zijn aan Wilmar. Bestuurders van deze grote leverancier en directe familieleden van hen staan aan het roer van deze bedrijven, die zich niet houden aan de duurzame principes. Volgens Greenpeace moet de leverancier op de hoogte zijn van de praktijken bij de producenten.
"Wilmar is goed voor 40 procent van de wereldhandel in palmolie", zegt Richard George, hoofd bossen bij Greenpeace in het VK. "Mensen uit de leiding van Wilmar zijn zelf betrokken bij bedrijven die het regenwoud vernietigen. Het gaat niet om een of twee, maar om tientallen producenten. Wilmar kijkt weg, of vindt het wel prima."
Orang-oetans
Wilmar beloofde in 2013 niet meer mee te werken aan het kappen van regenwoud en bossen op veengrond en aan uitbuiting van de lokale bevolking. Maar een van de oprichters van het bedrijf, Martua Sitorus, is ook de man achter Gama, een van de grootste palmolieproducenten ter wereld. Medeoprichter en de hoogste baas van Wilmar, Kuok Khoon Hong, speelt ook een rol in beide bedrijven.
Gama heeft de principes nooit onderschreven en maakt zich volgens Greenpeace schuldig aan het kappen van regenwoud en het schenden van de rechten van de lokale bevolking in Indonesië. Volgens Greenpeace staat vast dat Gama 21.500 hectare regenwoud heeft gekapt sinds 2013, voor palmolieplantages in de Indonesische provincies Papua en Kalimantan. Daarbij is ook leefgebied van bedreigde orang-oetans vernietigd.
Naast Martua Sitorus spelen zijn broer Ganda, hun zwager Hendri Saksti en zoons van deze mannen hoofdrollen in Wilmar en een web van Gama-bedrijven die palmplantages aanleggen en exploiteren. De familieleden waren tot voor kort eigenaar van de Gama-plantages, maar eerder dit jaar werden die ondergebracht in tien offshore-bedrijven die gevestigd zijn op de Britse Maagdeneilanden.
'Als Unilever niet weet waar de palmolie die het gebruikt vandaan komt, is dat een keuze'
Toch staat de hele Gama-groep nog altijd onder controle van de familie Sitorus, aldus Greenpeace, via bedrijven in Indonesië. Volgens de milieu-organisatie is het moeilijk om de activiteiten van Wilmar en Gama uit elkaar te houden.
Voedingsmiddelen en verzorgingsproducten
Vandaag en morgen overleggen de bedrijven die zijn aangesloten bij de zogenoemde Roundtable on Sustainable Palm Oil (RSPO) in Parijs. Daar zitten onder meer Wilmar, Unilever, Nestlé en Pepsico aan tafel. Het Brits-Nederlandse Unilever is de grootste gebruiker van palmolie ter wereld. De olie wordt verwerkt in veel voedingsmiddelen en verzorgingsproducten van onder meer de merken Dove, Calvé en Ola.
Unilever moet wel weten waar de palmolie die het gebruikt vandaan komt, aldus Richard George van Greenpeace. "Als ze het niet weten, is dat een keuze." Hij kan niet zeggen in welke merkproducten de palmolie van Wilmar en zijn toeleveranciers zit. Op de etiketten staat vaak vermeld dat de palmolie geproduceerd is volgens de duurzame principes van de RSPO. George: "Tja, die stickers zijn een smoes".
Unilever gaat ervan uit dat alle leveranciers van palmolie zich aan de duurzame principes van de RSPO houden
Unilever gaat ervan uit dat alle leveranciers van palmolie zich aan de duurzame principes van de RSPO houden, meldt een woordvoerder. Dat geldt ook voor dochterbedrijven of onderleveranciers. "Als wij signalen krijgen dat dit niet zo is, zullen we dat onderzoeken. En als het niet in orde komt, sluiten wij de leverancier uit." Op dit inhoud van het Greenpeace-rapport wil hij niet ingaan voordat dit bestudeerd is.
Wilmar neemt afstand van Gama
Wilmar neemt sinds enkele dagen geen palmolie meer af van Gama, stelt het bedrijf in een verklaring. Donderdag zijn de banden verbroken met bedrijven die aan Gama zijn verbonden volgens het Greenpeace-rapport.
Maar Wilmar kan niet garanderen dat het absoluut geen zaken meer doet met Gama, zo blijkt uit de verklaring. Er is namelijk niet één duidelijke groep van bedrijven onder die naam, zoals ook Greenpeace opmerkt in het rapport dat Wilmar al eerder kreeg.
Martua Sitorus, medeoprichter van Wilmar, is inderdaad ook eigenaar van Gama aldus de verklaring. Maar Sitorus speelt sinds 1 april 2017 geen actieve rol meer in de leiding van Wilmar. Wel is hij op de achtergrond nog verbonden aan het bedrijf en heeft hij 1,82 procent van de aandelen.
Over andere Wilmar-bestuurders en hun familieleden, die volgens Greenpeace een rol spelen in Gama-bedrijven, doet Wilmar geen uitspraken.
Wilmar is nog bezig met het opstellen van een lijst van toeleveranciers die geen regenwoud kappen en de lokale bevolking niet misbruiken.
Het bedrijf stelt dat het zich blijft inspannen voor de duurzame productie van palmolie.