© Photo News

© AFP

© AP

1 / 3
thumbnail: null
thumbnail: null
thumbnail: null

Het geld van Trump is op, en dat kan grote gevolgen hebben: dit moet je weten over de dreigende ‘shutdown’ in de VS

Komt er een ‘government shutdown’ in de Verenigde Staten of niet? Dat zal morgenochtend rond 6 uur (Belgische tijd) blijken. Het is een term die met de regelmaat van de klok weer opduikt, omdat het een fenomeen is waar de Amerikaanse overheid vaker mee krijgt te maken. Of toch met de dreiging ervan. Maar wat is zo’n government shutdown nu eigenlijk? En wat is nu net het probleem waardoor er zo’n shutdown dreigt aan te komen?

lbo

WAT IS ER AAN DE HAND? De regering van Trump zit zonder geld. En daarom moet die geld gaan lenen. Om dat te kunnen doen, moet het maximumbedrag dat de Amerikaanse regering mag lenen, verhoogd worden. Dat kan niet zomaar. Daarover moet eerst gestemd worden. Een eerste horde daarvoor werd donderdag al genomen toen het Huis van Afgevaardigden, waar de Republikeinen een ruime meerderheid hebben, een wetsontwerp over tijdelijke financiering goedkeurde.

Maar ook de Senaat moet daarover stemmen. En daar knelt het schoentje: mogelijk wordt er geen meerderheid gevonden. In de Senaat hebben de Republikeinen, de partij van Trump, maar een nipte meerderheid. Om de goedkeuring van een financiering erdoor te krijgen, zijn minstens 60 stemmen nodig. De Republikeinen hebben echter maar 51 zetels van de 100. Dat wil zeggen dat minstens 9 Democraten mee moeten stemmen met de Republikeinen pro de nieuwe financiering. Bovendien zijn er intussen al drie Republikeinse senatoren die hebben aangegeven tégen de nieuwe financiering te stemmen. In dat geval zouden er dus minstens 12 Democraten moeten meestemmen met de Republikeinen. De partij van Trump heeft dus de steun nodig van de Democraten.

© EPA-EFE

Maar die willen niet zonder slag of stoot hun stem en steun aan de Republikeinen geven. Voor wat, hoort wat. Ze willen iets in ruil krijgen. Zo pleiten de Democraten er nu voor dat er beschermingsmaatregelen komen door de ‘Dreamers’, honderdduizenden jonge migranten zonder verblijfspapieren voor de VS die mogelijk gedeporteerd zullen worden. President Obama had hen een beschermde status gegeven, maar president Trump besliste om dat DACA-programma (Deferred Action for Childhood Arrivals) van Obama te laten uitfaseren vanaf maart. De Democraten eisen dat het Congres instemt met een blijvende oplossing voor deze groep migranten. Doet het Congres dat niet, dan weigeren de Democraten steun te geven voor een verdere financiering van de overheid.

En daar worden nu dus nog volop onderhandelingen gevoerd.

WAT IS EEN SHUTDOWN? Maar de tijd dringt. Zaterdagochtend om 5.59 uur (Belgische tijd) is het moment waarop de Amerikaanse overheid haar schuldenplafond bereikt. Dat plafond mag wettelijk niet overschreden worden. Tegen dat moment moeten er dus nieuwe financiële middelen zijn, anders kan de regering in theorie niet verder werken, want geld uitgeven kan en mag wettelijk niet meer. De werking van de overheid kan dus niet gegarandeerd worden (want dat kost geld).

Lukt het de Republikeinen om de Democraten ervan te overtuigen om voor een nieuwe financiering te stemmen, dan is een ‘shutdown’ (tijdelijk) vermeden. Lukt dat hen niet, dan moeten de federale (overheids)instellingen de deuren sluiten.

(lees verder onder de foto’s)

© AFP

© AFP

© Photo News

In de praktijk houdt dat in dat musea tijdelijk dicht gaan. Ook nationale parken sluiten. Ambtenaren kunnen dan niet werken of moeten werken zonder dat duidelijk is wanneer ze daarvoor betaald zullen worden. Niet dringende rechtszaken worden uitgesteld. Amerikanen die een paspoort nodig hebben, kunnen er geen krijgen. Ook voor buitenlanders kan het gevolgen hebben. Wie een visum wil aanvragen, zal rekening moeten houden met vertraging. En ook bij ons heeft dit mogelijk gevolgen. Zo kunnen Amerikaanse militaire kerkhoven in ons land tijdelijk dicht gaan bij een shutdown.

Enkel noodzakelijke onderdelen, zoals de politie en het leger, blijven functioneren.

WIE TREFT SCHULD? Zoals zo vaak in een duaal , gepolariseerd politiek systeem, wijzen beide partijen met een beschuldigende vinger naar elkaar. “De eisen van mijn Democratische collega’s over illegale immigratie hebben alle andere belangrijke zaken verdrongen”, zei Republikeins senator Mitch McConnell donderdag al. “Ze dreigen ermee de noden van Amerikaanse veteranen, van militaire families, van mensen die in medische centra behandeld worden en van elke andere Amerikaan die steunt op de federale overheid te verdringen ten voordele van illegale immigratie.”

© REUTERS

Ook Paul Ryan, Republikeins voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, is scherp voor de Democraten: “De enige mensen die in de weg staan de overheid open te houden, zijn de Democratische senatoren. Of er wel of geen ‘shutdown’ komt, is volledig van hen afhankelijk.”

Voorstellen van Democraten om een aantal tijdelijke maatregelen in te voeren om daarna dan de tijd te hebben om over een breder akkoord te onderhandelen, werden dan weer door de Republikeinen afgewezen. Heel wat Democratische vertegenwoordigers geven ook aan dat ze niet kunnen stemmen voor een wetsvoorstel dat geen rekening hield met de Dreamers, rampenfondsen of medische zorgen. “Dat zijn zaken die meteen moeten worden aangepakt”, zeggen ze.

De Democraten wijzen er ook op dat de schuld van een shutdown bij de Republikeinen ligt, omdat zij controle hebben over het Congres (de Senaat en het Huis van Afgevaardigden) en over het Witte Huis, en omdat Trump eerdere voorstellen en compromissen heeft afgeschoten. Bovendien wijzen de Democraten er op dat er de voorbije maanden telkens herhaalde, tijdelijke financieringsmaatregelen zijn gekomen (4 in evenveel maanden), telkens een verhoging van het schuldenplafond, in plaats van dat er gestemd werd over een volledig fiscaal jaarbudget. En telkens stemden de Democraten mee in.

© REUTERS

Ook naar Trump wordt gewezen. “Hij moet beslissen of hij een president wil zijn die zich engageert om noodzakelijke compromissen te bereiken of dat hij blijft doorgaan met het leveren van commentaar van op de zijlijn”, zeggen de Democraten. Maar ook van bij de Republikeinen klinkt er kritiek. “We hebben geen betrouwbare partner in het Witte Huis om mee te onderhandelen”, zei Republikeins senator Lindsey Graham.

Trump zelf legt de schuld ook bij de Democraten. Hij zette op Twitter dat het leger door een mogelijke shutdown in gevaar komt “net op het moment dat we dat het meest nodig hebben”. “Een government shutdown zal verwoestend zijn voor ons leger”, zo tweette hij ook.

Hier staat ingevoegde content uit een social media netwerk dat cookies wil schrijven of uitlezen. U heeft hiervoor geen toestemming gegeven.

Hier staat ingevoegde content uit een social media netwerk dat cookies wil schrijven of uitlezen. U heeft hiervoor geen toestemming gegeven.

Dat klopt echter niet. Bij een shutdown zal het leger, aangezien dit als een essentiële dienst beschouwd wordt, blijven functioneren.

Overigens pleitte Trump zelf in mei 2017 nog voor “een goede shutdown”:

Hier staat ingevoegde content uit een social media netwerk dat cookies wil schrijven of uitlezen. U heeft hiervoor geen toestemming gegeven.

EERDER AL EEN SHUTDOWN? In december moest er ook over een tijdelijke begroting gestemd worden. Toen kreeg de Amerikaanse overheid wél een nieuwe lening. De negen Democraten die toen in de Senaat pro nieuwe financiering gestemd hadden, hebben al aangegeven dat nu niet te zullen doen. Een echte dreiging voor een shutdown was er toen dus niet.

De laatste keer dat die er wel was, was in 2013. Toen eisten de Republikeinen, die in de minderheid zaten, dat Obamacare zou worden afgezwakt in ruil voor steun bij maatregelen voor nieuwe leningen voor de overheid. De twee partijen kwamen niet tot een akkoord waardoor er een impasse kwam en uiteindelijk dus ook een government shutdown. De situatie hield uiteindelijk 16 dagen aan.

Daarvoor was het geleden van 1995 dat de Amerikaanse federale overheid moest sluiten. Toen was er een conflict tussen de Democratische president Clinton en het Congres, dat ook toen voor een meerderheid bestond uit Republikeinen.

WAT ZIJN DE GEVOLGEN? Een shutdown brengt de economie onvermijdelijk schade toe. De shutdown van 2013 kostte de economie in de VS bijvoorbeeld 24 miljard dollar.

Ook de geloofwaardigheid van Amerika wordt aangetast door zo’n shutdown. En ook de politieke partijen zullen hier gevolgen van ondervinden. Zo bereikte de populariteit van de Republikeinse partij een dieptepunt na de government shutdown van 2013. De publieke opinie vond toen namelijk dat de schuld van de impasse bij de Republikeinen lag.

Als er nu een shutdown komt, zal nog moeten blijken wie daar de schuld van krijgt.

© AFP

Aangeboden door onze partners

Hoofdpunten

Aangeboden door onze partners

MEER OVER