DJ 4T4 over Aretha Franklin: "Ze was gewoon de béste zangeres. Punt"

Hoe belangrijk was Aretha Franklin voor de soul?

"Om dat te begrijpen, moet je eerst weten wat soul is. Mensen denken vaak dat die term slaat op artiesten die heel bezield zingen, maar dat is niet waar. Toen de Afrikanen van hun moederland zijn weggehaald richting de VS, waren zij volgens het populaire geloof van toen hun 'ziel' kwijt. Om die terug te winnen, zijn ze in de kerk gaan zitten en muziek gaan maken. Met andere woorden: soul heeft iets heel religieus.

"Volgens mij was er uiteindelijk niemand zo bezield als Aretha Franklin. Zelfs Marvin Gaye of Stevie Wonder komen wat dat betreft niet in aanmerking. Het is als turners op een kampioenschap: die krijgen nooit 10 op 10, als ze héél erg goed zijn hoogstens 9,9. Op het vlak van soul is Aretha Franklin de enige die een 10 verdient."

Haar bekendste hits waren covers. Wat maakten die zo onsterfelijk, haast beter dan het origineel van bijvoorbeeld Burt Bacharach of Stevie Wonder?

"Alles heeft te maken met de uitvoering, het overbrengen van het gevoel. Dan maakt het niet uit welk nummer dat is: het is een middel om iets anders te bereiken. Een blad als Rolling Stone zou de nog levende artiesten eens moeten vragen wat ze vinden van de Aretha-cover. Ik weet zeker dat de schrijvers van die songs zullen zeggen: 'Wat zij ermee gedaan heeft, dát bedoelde ik met dit nummer.' Als ze zong, was het alsof de holy spirit het van haar overnam. Het oer-mens zijn.

"Ze zong een nummer ook nooit twee keer op dezelfde manier. In de film The Blues Brothers (uit 1980) komt haar gezicht amper in beeld tijdens 'Think'. Ze hebben geprobeerd om haar take na take te laten playbacken op dat nummer, maar telkens deed ze het weer helemaal anders."

Welk nummer doet het altijd goed op de dansvloer?

"Er is geen single die ik in mijn dertig jaar als dj zo vaak heb gedraaid als 'Think'. Dat en 'Respect' zijn nummers die ik nooit beu word en altijd werken. Ik kan me geen moment voorstellen waarop zo'n plaat opstond, en er iemand aan de kant zat te zuchten dat het niet tof was. Zelfs al heb je een stevige muur rond je opgebouwd, toch komt dat nog binnen.

"Die songs zijn natuurlijk goed opgenomen en ingespeeld. Maar ik kan me best voorstellen dat je als muzikant ook net dat beetje beter speelt wanneer net zij voor je neus staat te zingen. De ziel die Aretha Franklin daarin heeft gestoken, komt zodanig bovendrijven dat het elk genre overstijgt. En dat slaat altijd over. Ik heb nog nooit een nummer van haar gehoord waarin dat niet gelukt is. Eigenlijk zou je dus kunnen zeggen dat al haar nummers wat hetzelfde waren. Het was altijd raak."

In welke soulzangeres van vandaag hoort u duidelijk de invloed van Franklin?

"Bij wie niet? Maar niemand die aan haar kan tippen. Ik vind dat 99 procent van de soulzangeressen de soul voor een stuk faken of overdrijven. Omdat ze weten dat de mensen dat graag horen, of om meer show te geven. Maar er was maar een bij wie het echt was.

"Als ik een goede zangeres hoor, denk ik: 'Allemaal goed en wel, maar het is geen Aretha Franklin.' Net zoals je van Prince kan zeggen dat hij goed gitaar kon spelen, maar ja, hij was geen Jimi Hendrix. Of zoals je alle funky muziek ter wereld op een hoop kan smijten, maar vergelijk het met James Brown en er blijft weinig over. James Brown zal altijd funkyer zijn dan al de rest. En Aretha Franklin zal altijd meer soul hebben. Ze was gewoon de béste zangeres. Punt."