Zwangere vrouwen hebben weinig interesse in gesubsidieerde NIPT-test
Het aanbieden van de NIPT-test aan zwangere vrouwen, sinds 1 april van dit jaar, heeft nauwelijks geleid tot meer prenatale screenings op onder meer het syndroom van Down. Ongeveer 40 procent van de vrouwen kiest daar nu voor, waar voor april rond de 35 procent zich liet testen. Toen werd alleen de minder betrouwbare combinatietest aangeboden en sommige vrouwen gingen voor de NIPT-test naar België.
De voorspelling was, op basis van een vragenlijststudie, dat aanzienlijk meer zwangere vrouwen, namelijk de helft, zouden kiezen voor de NIPT-test, waarvoor vrouwen vóór 1 april nog naar België moesten reizen. 'De stormloop was er alleen in de eerste week', zegt Robert-Jan Galjaard, klinisch geneticus van het Erasmus MC. 'Sommige vrouwen hadden blijkbaar gewacht tot zij de test in Nederland konden doen.'
De eerste vijf maanden van het onderzoek hebben ongeveer dertigduizend zwangere vrouwen een NIPT-test laten doen. In 0,3 procent van de testen zijn aanwijzingen gevonden dat het ongeboren kind het downsyndroom heeft. Voor de andere twee chromosomale afwijkingen waarop wordt getest, het Edwards- en Patausyndroom, is dat ieder 0,1 procent. Deze getallen komen overeen met wat vooraf was geschat op basis van internationale studies.
De stormloop was er alleen in de eerste week
Chromosomale afwijkingen
De laboratoria van drie academische ziekenhuizen, het Erasmus MC, het VUmc en het Maastricht UMC, voeren het onderzoek uit, dat loopt tot 2020. Onderzoek van het ongeboren kind op chromosomale afwijkingen, waaronder het syndroom van Down, ligt in Nederland gevoelig, omdat dit zou leiden tot meer abortussen.
Vooraf klonk de vrees dat zwangeren zich onder druk gezet zouden voelen zich te laten screenen nu de betrouwbare test wordt aangeboden. Of dat ze de test zonder goed nadenken zouden ondergaan. En dat de samenleving minder tolerantie zou kunnen opbrengen voor kinderen met een afwijking. Uit de eerste resultaten blijkt niet dat die veronderstellingen terecht zijn.
'De overgrote meerderheid van de ondervraagden zegt: dat is een keus die de vrouw zelf moet maken', zegt Galjaard. 'We zijn gemiddeld toleranter dan we denken. In Nederland denken we niet: mensen met een beperking kosten veel geld, die mogen er niet zijn. Het angstbeeld dat Nederland op weg zou gaan naar een Down-loze samenleving en dat de acceptie van deze kinderen zou afnemen, is mogelijk niet terecht.'
In Rotterdam doet Galjaard specifiek onderzoek naar wat mensen verder zouden willen weten bij het prenatale onderzoek en waar de grens ligt. 'Duidelijk blijkt dat vrouwen zelf willen bepalen wat ze laten testen.'
Ongeveer 80 procent van de vrouwen die een NIPT-test doet, wil ook worden geïnformeerd over andere chromosomale afwijkingen. Maar vrouwen willen niet alles weten, zegt Galjaard. 'Bijvoorbeeld niet dat hun kind na het dertigste levensjaar een grotere kans heeft op een ziekte. Maar wel alles over de gezondheid van hun kind en van mogelijke ziekten, die op jonge leeftijd kunnen leiden tot de dood.'
In Nederland denken we niet: mensen met een beperking kosten veel geld, die mogen er niet zijn
De 'Downloze' samenleving, moeten we dat willen?
De 'Downloze' samenleving die sommigen nastreven en anderen vrezen - en die in een land als Denemarken al goeddeels realiteit is - ligt niet in het verschiet zolang ze vereist dat moeders hun ongeboren Down-kinderen laten aborteren. Bij de invoering, in april, van de NIPT-test was de verwachting dat het aantal prenatale screenings sterk zou toenemen.
Wat gebeurt er als NIPT een afwijking aan het licht brengt?
Vanaf 1 april kunnen alle zwangere vrouwen in Nederland bloedonderzoek laten doen om te ontdekken of hun ongeboren kind bijvoorbeeld het syndroom van Down heeft. Lees het hele artikel hier.
Toelaten 'Down-test' zet abortus weer op politieke agenda
Na vele jaren keert het abortusdebat terug op de politieke agenda. Nu het kabinet de test op het downsyndroom toestaat, groeien de de zorgen van de christelijke partijen. En die van veel ouders. Maar het kabinet blijft voorzichtig.
De NIPT is een enorme verbetering
Lees hier waarom.