Syrisch gezin start nieuw leven in Antwerpen: “We bidden elke dag voor onze familie”

Tot nu werd het gezin opgevangen door de christelijke lekengemeenschap Sant’Egidio, binnenkort staan ze echt op eigen benen.

Net deze week is hun elektronische verblijfskaart gearriveerd, en net deze week is het precies twee jaar geleden dat Zahi Soud uit Kfarbour vluchtte, een christelijk dorpje, vijftig kilometer boven Homs.

Het jonge gezin woont intussen een half jaar in de Antwerpse Kammenstraat, in een huisje van Sant’Egidio. Vrijwilligers hebben hen wegwijs gemaakt in de stad en in de rompslomp van de Belgische administratie. Tot hun erkenning in maart heeft Sant’Egidio hen ook financieel gesteund, intussen leven ze van een OCMW-uitkering. Binnenkort trekt het gezin, een maand geleden uitgebreid met Yezan, een wolk van een baby, in een eigen appartementje.

Ontvoerd

Praten over hun vlucht ligt heel gevoelig. Het leven van Zahi stond op het spel, maar ze willen niet in detail treden uit schrik voor hun achtergebleven familie. Christenen worden in Syrië van verschillende kanten bedreigd.

“Sorry, de herinneringen zijn pijnlijk en ik ben bang dat ze revanche zullen nemen als ik jou vertel wat er precies is gebeurd. Ik moest weg, en ik kon niet anders dan Sayeda en Johannes achterlaten.”

Zahi is met een truck naar Homs gereden en vandaaruit te voet naar de grens met Libanon. Een gevaarlijke trip, de gedachte eraan doet hem huiveren. In Beiroet vond hij onderdak bij vrienden van familie. “Mijn vrouw en zoontje zouden meteen komen, maar een neef die haar zou ophalen, is ontvoerd. We hebben niets meer van hem gehoord.”

Na een half jaar slaagt Sayeda erin om met Johannes in Beiroet te geraken. “Er zitten heel veel gevluchte Syriërs in Libanon, en die zijn niet allemaal even oké”, zucht Sayeda. “Het was voor ons gevaarlijk op straat te lopen, want je kon zonder reden worden opgepakt voor verhoor. We wilden er zo snel mogelijk weg, maar hoe? Zahi heeft hier en daar gepolst, maar met de rubberen boot vanuit Turkije zou het ons 13.000 euro kosten, vanuit Teheran in Iran 20.000. Per persoon. En hadden we het dan overleefd? Familie van ons is op zee verdronken…”

Via een neef die via de Humanitaire Corridors (zie kader) in Italië is opgevangen, zijn ze aan het mailadres van een contactpersoon van Sant’Egidio in Libanon geraakt. “Na lang twijfelen hebben we een mail gestuurd, maar eerlijk, zonder enige hoop op succes”, zegt Zahi. “Wie zou er ons antwoorden, we moesten er zelfs om lachen.”

Antwerpse diaken

Na een maand kregen ze antwoord, vijf maanden later was er een eerste ontmoeting. Er volgden er nog, en het gezin kreeg meerdere keren bezoek. Ook van Pieter Wieërs, diaken van de Antwerpse kathedraal en voor de Humanitaire Corridors actief in Beiroet. Hij staat in voor de screening van de vluchtelingen die in aanmerking komen voor een humanitair visum.

Op 22 december was het eindelijk zover, het gezin Soud werd, samen met een ander gezin, in de luchthaven van Zaventem, hartelijk verwelkomd door de afgevaardigden van de verschillende erediensten in België en een team van Sant’Egidio . “Onbeschrijflijk was dat moment”, zegt Sayeda. “Ik kan moeilijk uitleggen hoe het voelt om eindelijk zekerheid te hebben over de veiligheid van je kind. Ook voor Yezan. We zijn blij, maar de herinneringen aan de geboorte van Johannes blijven door ons hoofd spoken. Het was verschrikkelijk, ik krijg die angst niet meer uit mijn hart.”

Johannes werd op 8 augustus 2014 in het ziekenhuis van Hama geboren. Hij woog 1,8 kg en moest in een couveuse in het ziekenhuis blijven. Alleen, zijn ouders werden naar huis gestuurd. “We hebben gesmeekt, maar mochten niet blijven. Overdag hebben we hem wel even kunnen zien, ’s nachts moesten we naar huis. De volgende dag waren er bombardementen en geraakten we niet in het ziekenhuis. Drie dagen heb ik mijn zoon niet kunnen zien, ik wist niet hoe het met hem gesteld was… Het waren de drie langste dagen van mijn leven. We hebben hem mee naar huis genomen en hem verder verzorgd in een kist die Zahi zelf heeft gemaakt. Het was echt verschrikkelijk…”

Wat Zahi en Sayeda in Syrië hebben meegemaakt, schudden ze niet zo maar van zich af. Toch zijn ze oneindig dankbaar voor de kans die Sant’Egidio hen heeft gegeven. En voor de veilige vlucht.

“Ik moet er niet aan denken dat we de overtocht met een bootje hadden moeten maken”, zegt Zahi. “Sayeda wilde het niet, maar wat hadden we moeten doen…? Wij hebben het nu goed, dankzij de hulp van vele lieve mensen. Zonder hen was het ons nooit gelukt om in drie maanden tijd onze erkenning rond te krijgen. We zullen hen nog nodig hebben, maar stilaan vinden we onze weg wel zelf.”

Waarop Sayeda lachend: “Oh ja, Zahi, meen je dat? Als hij nog een keer voorstelt om een eindje in de stad te gaan wandelen, maak ik een picknick klaar. Laatst zijn we uren verloren gelopen, echt telkens hetzelfde blokje om. Ach, het komt wel goed…. We hebben onze eerste cursus Nederlands achter de rug, in september de volgende. Johannes, die sinds januari naar de kleuterschool gaat, doet het beter dan wij. Als hij Nederlands spreekt, voel je dat dat recht uit zijn hart komt. Ik hoop dat we snel een job vinden. Ik ben leerkracht aardrijkskunde, Zahi is expert mobiele telefonie.”

Over Syrië praten of over hun familie blijft ook na een uur heel moeilijk. “Goed vergaat het hen niet, het is daar oorlog….

Humanitaire corridor levenslijn voor Syrische vluchtelingen

België is het derde Europese land dat via humanitaire corridors Syrische vluchtelingen laat overvliegen. In België nemen ze 150 Syrische vluchtelingen op. Hierover heeft de organisatie, samen met de Belgische bisschoppen en alle andere erkende erediensten – ook de joodse en islamitische – in 2017 een akkoord gesloten met staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken. “De helft van de vluchtelingen komt vanuit Turkije, de andere helft uit Libanon”, zegt Katrien Van de Weghe van Sant’Egidio. “De mensen worden ter plaatse gescreend. Wie een humanitair visum krijgt, beslist Theo Francken, op ons voorstel. Dé voorwaarde is kwetsbaarheid, het gaat vooral om jonge gezinnen met kinderen, maar ook om zieke mensen en ouderen, die laatsten met banden in België. Intussen zijn er 72 personen overgevlogen.”

De vluchtelingen die via de Humanitaire Corridors naar België komen, vallen niet ten laste van de staat of Fedasil. Zolang hun erkenningsprocedure loopt, worden ze opgevangen door vrijwilligers van de verschillende gemeenschappen. Voor het overgrote deel gebeurt dat door katholieke parochies in het heel het land en met steun van Caritas. “We zorgen voor een woning en ondersteunen hen ook financieel. Nog veel belangrijker is het netwerk waarop die mensen kunnen terugvallen. Omdat ze op een legale manier naar België zijn gekomen, verloopt hun integratie makkelijker.”

www.santegidio.be