“Wat ik niet ga missen? De nachtelijke zittingen van de Kamer. Het is nu 2 uur en ik ben eindelijk op weg naar huis.” Kristof Calvo (Groen) was niet de enige die op sociale media moest ventileren na een plenaire zitting van de Kamer die doorliep in de nacht van donderdag op vrijdag. Ook Egbert Lachaert (Open VLD) viel het zwaar, mede door de bijkomende last van een verkoudheidsvirus. “Die lange zittingen horen erbij in de Kamer,” vertelt Lachaert aan De Standaard, “maar echt veel meerwaarde hebben die nachtelijke debatten niet, vooral wanneer die gewoon een herhaling zijn van de tussenkomsten in de commissies.”

Om 23 uur ’s avonds nog werd de premier bevraagd, onder andere over het recente bezoek aan Marokko. Maar de late uren komen vooral door de sprint naar het einde van de legislatuur, waarin nog snel van alles gestemd wordt. Iets voor 2 uur ’s nachts was het aan een wetsvoorstel van Els Van Hoof en Leen Dierick (CD&V) en Patrick Prévot (PS). Dat werd unaniem aangenomen, met 127 stemmen voor. Het wetsvoorstel bepaalt dat verzekeringsmaatschappijen niet langer ziekenhuiskosten kunnen uitsluiten als het gaat om een poging tot zelfdoding.

Geen verzet

“Dit maakt mijn legislatuur goed”, zegt Van Hoof, die er al bij het begin van de legislatuur mee aan de slag ging, geïnspireerd door een memorandum van het Vlaams Patiëntenplatform (VPP). Wie na een poging tot zelfdoding in het ziekenhuis belandt, riskeerde vooralsnog dat de verzekering de ziekenhuiskosten op hem of haar zou afwentelen. Verzekeraars voerden aan dat er sprake zou zijn van opzet. “Ze hadden mijn ziekenhuiskosten betaald, maar ik moest die bedragen terugstorten”, getuigde iemand eerder dit jaar aan De Standaard. “Want het was mijn schuld, zeiden ze.”

De wetswijziging verplicht verzekeringsmaatschappijen om de ziekenhuiskosten ook na een zelfmoordpoging te dekken. Ze mogen deze patiënten niet langer uitsluiten en ze mogen er evenmin premies voor aanrekenen. Het gaat om alle hospitalisatieverzekeringen, ook de al lopende - maar de wetswijziging werkt niet retroactief. Er kwam zo goed als geen verzet vanuit de sector van verzekeraars, maar Van Hoof betreurt wel dat de sector niet zelf kwam met een voorstel om hier iets aan te doen. De verzekeraars hebben wel bekomen dat ze nog altijd geïnformeerd moeten worden dat het gaat om een poging tot zelfdoding.

Taboe slechten

“Een zelfmoordpoging is geen opzettelijke daad, maar komt voor uit een psychische aandoening”, zegt Van Hoof. “Als je spreekt van opzet, stigmatiseer mensen. En het taboe is al zo groot in ons land. België heeft zeer hoge suïcidecijfers vergeleken met de rest van Europa en dat stigma van ‘eigen schuld, dikke bult’ is daar niet vreemd aan. Bovendien staan mensen met psychische problemen er niet zelden financieel slechter voor. Ziek maakt arm en arm maakt ziek.”

In 2022 waren er naar schatting 8.943 pogingen tot zelfdoding in Vlaanderen, wat neerkomt op zo’n 25 pogingen per dag. Het Belgische suïcidecijfer is 1,5 keer hoger dan het gemiddelde binnen de Europese Unie. Als reden waarom met name Nederland het zoveel beter doet, wordt onder andere gewezen op een hoger taboe in België op het zoeken naar psychologische hulp.

De verzekeringsmaatschappijen in ons land blijven een onderscheid maken tussen psychische en somatische of fysieke aandoeningen. “Dit is een eerste stap om komaf te maken met die discriminatie”, aldus Van Hoof. Ze hoopt het taboe op psychische problemen verder te slechten. Zo rekenen verzekeraars nog altijd hoge bijpremies aan voor wie in het ziekenhuis belandt met depressie of schizofrenie. “Ik hoop dat deze wetswijziging aanleiding geeft om dit verder te bestuderen.” Maar dat zal voor een volgende legislatuur zijn.

Lees ook

 Verzekeraars mogen ziekenhuiskosten na suïcidepoging niet meer uitsluiten: “Ik moest betalen, zei de verzekeraar. Want het was mijn schuld”