Direct naar artikelinhoud
De gedachteBart Eeckhout

Dat Rusland het initiatief heeft in Oekraïne vinden PVDA en VB een geschikt moment om ook hier de twijfel en het pessimisme wat op te poken

Bart Eeckhout // PVDA-voorzitter Raoul Hedebouw op een congres van zijn partij.Beeld Eva Beeusaert / Wouter Van Vooren

Bart Eeckhout is hoofdcommentator. Hij vindt de houding van extreemlinks en -rechts tegenover de oorlog in Oekraïne onaanvaardbaar.

“Europa vindt blijkbaar altijd wel geld voor oorlog. Voor koopkracht en sociaal beleid daarentegen...”, schreef Rudi Kennes, mogelijk toekomstig Europarlementslid voor de PVDA op X/ Twitter. Dat was een reactie op het voornemen van de Europese Unie om alsnog Oekraïne te voorzien van betere luchtafweer in de oorlog met Rusland. Kennes en zijn partij vinden dat we dat dus beter niet doen. Woorden hebben waarde. De PVDA meent dat Vladimir Poetin Oekraïne mag vermorzelen en inlijven, want dat zou het snelle en onvermijdelijke gevolg zijn van onze hulpweigering.

“De EU zet onze koopkracht onder druk. De boycot van Russisch gas was lichtzinnig beleid op dat moment, toen onze gasvoorraden nog niet gevuld waren”, zei Tom Vandendriessche, huidig en toekomstig Europarlementslid voor het Vlaams Belang in Terzake. Vandendriessche en zijn partij vinden dus dat de Europese afhankelijkheid van Russische energie niet zo’n probleem is. Woorden hebben waarde. Het VB meent dat Vladimir Poetin zijn oorlogsmachine tegen Oekraïne mag blijven smeren met de winsten die Rusland zou maken op ons gasverbruik.

Helemaal verbaasd over die in menig opzicht radicale stellingnames hoeven we niet te zijn. Wel redelijk nieuw is de openheid waarmee PVDA en VB twijfelen aan de Europese solidariteit met de belegerde Oekraïners. De voorbije jaren beten uiterst rechts en uiterst links zich nog liever de tong af als het ging over de oorlog, nu kan het wel. Dat is geen toeval. De oorlogskansen kantelen, Rusland heeft het initiatief overgenomen. Als de kansen niet gauw keren, met noodzakelijke westerse steun, dan moet Oekraïne de genadeklap vrezen.

Dat vinden PVDA en VB dus een geschikt moment om ook hier de twijfel en het pessimisme wat op te poken. Lafheid is nog een vriendelijke term om die houding te beschrijven. Er bestaan ook andere woorden...

De uitspraken van Kennes en Vandendriessche zijn geen uitschuivers. In haar kiesprogramma pleit de PVDA voor een “rechtvaardige en duurzame vrede in Oekraïne”. Klinkt mooi, maar de vraag welke vrede het wordt, is nu juist de inzet van dit moment in de strijd. Oekraïne steun ontzeggen betekent dat het een vrede en annexatie wordt op Poetins voorwaarden.

VB-kopstukken als Filip Dewinter en Tom Vandendriessche hebben dan wel sinds de oorlog officieel de kar gekeerd, na jarenlange openlijke en intense sympathie voor het regime van Poetin, ze hadden toch niet veel aanmoediging nodig om recent weer grote sier te maken op een pro-Russische tv-zender. Daar verkondigden ze alle door Poetin gewenste anti-Europese praatjes, net als al hun uiterst rechtse geestesgenoten dat op afroep deden.

‘Ga daar mee naar de oorlog’, zo luidt een klassiek Vlaams gezegde. Ook al zijn ze niet zomaar inwisselbaar, met de PVDA en het VB ga je inderdaad beter niet naar de oorlog, letterlijk noch figuurlijk. Ze laten je in de steek, schieten in je rug en verraden je bij je vijand van zodra die zich laat zien.

Misschien is dat toch een overweging waard als straks alle stemtests zijn ingevuld en alle partijprogramma’s uitgelezen.