Permanente grenscontroles en dagelijkse deportaties: Duits parlement keurt strengere migratie-aanbevelingen goed mét steun van AfD
In Duitsland heeft het parlement aanbevelingen voor een strenger asielbeleid nipt goedgekeurd met steun van het radicaalrechtse AfD. Het is voor het eerst dat een voorstel gesteund door AfD wordt goedgekeurd. In de moties staan enkele omstreden plannen, zoals het invoeren van permanente grenscontroles en dagelijkse deportaties. De goedkeuring is vooral een signaal naar de regering, die nu moet beslissen of ze bepaalde zaken omzetten in beleid of niet.
Met de Duitse parlementsverkiezingen in het vooruitzicht flakkert een oude discussie in Duitsland opnieuw op: die over het migratiebeleid. Aanleiding zijn de verschillende dodelijke aanslagen die gepleegd worden door immigranten, zoals recent in Aschaffenburg, waarbij een kind van 2 en een man van 41 omkwamen. Een 28-jarige Afghaan werd toen gearresteerd.
Concreet werd er in het Duitse parlement gestemd over 2 moties die door de Union, een fractie van christendemocraten, ingediend werden. Met de wetsvoorstellen hoopt Union om het migratie- en asielbeleid van Duitsland aan te scherpen, nog vóór de parlementsverkiezingen op 23 februari.
In de eerste motie wordt er gesproken over een 5-puntenplan. Volgens dat plan komen er "permanente grenscontroles" met de buurlanden, en zullen alle pogingen om illegaal het land binnen te komen "zonder uitzondering afgewezen worden". Wie wettelijk verplicht Duitsland moet verlaten, zal "onmiddellijk worden vastgehouden". Er komen dagelijkse deportaties, ook naar 'probleemlanden' als Syrië en Afghanistan.
De motie werd goedgekeurd met 348 stemmen voor en 345 stemmen tegen.
De tweede motie wil een beleidswijziging om de interne veiligheid op te schroeven. Het omvat een uitgebreide lijst van 27 eisen, waarbij onder meer de veiligheidsautoriteiten meer bevoegdheden krijgen en er serieuze beperkingen komen op het recht tot gezinshereniging. Deze motie werd niet goedgekeurd.
Oude wonden
De discussie over migratie rijt alvast oude wonden opnieuw open. Zo valt het woord "Brandmauer" vaak, iets wat in Duitsland zo goed als hetzelfde betekent als bij ons het cordon sanitaire. Het is een soort ongeschreven afspraak dat partijen niet in zee stappen met de radicaalrechtse partijen, in Duitsland de AfD.
Correspondent Chiem Balduk: "Historisch moment"
"Dit is een historisch moment in de Duitse geschiedenis. Er was altijd een duidelijke afspraak van alle zogeheten democratische partijen om niet samen te werken met de AfD. CDU-leider Friedrich Merz zegt dat het cordon wel nog steeds standhoudt, omdat hij onder geen beding plant om samen te werken met de AfD."
"We zijn natuurlijk op zo'n 3 weken van de Duitse verkiezingen. Merz wil heel duidelijk aan het publiek laten zien dat hij de sterke leider is die daadwerkelijk iets kan veranderen in Duitsland. Hij toont dat, als het aan hem ligt, de CDU bereid is om ver te gaan om het migratiebeleid aan te passen."
Wanneer AfD-voorzitter Alice Weidel het woord neemt, verlaten verschillende parlementsleden dan ook de zaal. "De Brandmauer is een manier om miljoenen kiezers uit te sluiten", zegt ze, voorafgaand aan de stemming. "Je doet mij er geen pijn mee. Wel de kiezer en het land." Ze kijkt daarbij in de richting van de Union-fractie.
De toespraak heeft zijn effect niet gemist. De motie geraakte door de gezamenlijke steun van de christendemocratische fractie en de radicale AfD uiteindelijk goedgekeurd. Dat gebeurt voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog.
Toch weigerde de Union, de fractie die de moties heeft ingediend, bijvoorbeeld om de moties te stemmen met handopsteking, de meest gebruikelijke methode. In de plaats kwam er een hoofdelijke stemming, waarbij er gestemd wordt met een stemkaart.
Op die manier circuleren er achteraf geen foto's van Union- en AfD-leden die samen hun hand opsteken (de 2 fracties bevinden zich direct naast elkaar in het parlement).
Weinig impact
Zullen de moties daadwerkelijk impact hebben op de Duitse samenleving? Of spelen vooral de nakende verkiezingen een rol?
De kans dat de goedgekeurde moties iets zullen veranderen in Duitsland, is klein. De moties zijn niet-bindend. Ze roepen de regering op om actie te ondernemen, maar er zijn geen direct juridische of bindende consequenties aan verbonden. Het is dus een formele manier om druk uit te oefenen of een standpunt kenbaar te maken.
Bovendien zijn er ook nog enkele juridische bezwaren, bijvoorbeeld over het intrekken van het Duitse staatsburgerschap en algemene afwijzingen. Zelfs al zou de Duitse regering bepaalde elementen uit de moties omzetten in beleid, dan nog kunnen rechtbanken of het Europese Hof van Justitie een rechtszaak aanspannen tegen de overheid (en die beslissing mogelijk ongedaan maken).
Al betekent dat niet dat er de komende weken niets zal veranderen. Er ligt immers nog een ander document op tafel: een wetsontwerp van de Commissie Binnenlandse Zaken. Ook daarin wordt gesproken over een uitbreiding van de bevoegdheden van de federale politie. De Bondsraad moet daar wel nog mee instemmen, een discussie die vrijdag op de agenda staat.
Beluister: Duitslandkenner Jeroen Reygaert over de omstreden motie (nog voor het goedgekeurd werd) in De wereld vandaag op Radio 1