Direct naar artikelinhoud
InterviewDraagmoederschap

Het mooiste kerstcadeau voor het homopaar: ‘We zijn zwanger!’

‘Onwijs bijzonder’, zegt Sjors Veenendaal (31) over de bevalling van zoon Tom door draagmoeder Lianne. Tom werd in augustus geboren. ‘Het is het mooiste dat we ooit hebben meegemaakt. Ik krijg ik er weer kippevel van.’

Sjors Veenhoven en Aart van der Haven met Tom.Beeld Katja Poelwijk

Sjors, werkzaam bij een koffiefabriek, woont al tien jaar samen met opticien Aart van der Haven (34) in Utrecht. Vijf jaar geleden hakten ze de knoop door: we willen een kind. Maar zoiets is geen sinecure, zeker niet voor een homostel.

Ze volgden een adoptiecursus, maar keken ook naar de route via een draagmoeder. In een besloten forum (Zwanger van een Ander) kwamen ze in contact met Els. ‘Haar kinderwens was compleet en ze wilde nog wel een kind voor ons krijgen’, aldus Sjors.

Ze hebben het zeven keer geprobeerd via zelfinseminatie (‘potje sperma, spuitje, kwartiertje benen omhoog’). Maar Els werd niet zwanger. De relatie werd beëindigd. Via hetzelfde forum kwamen ze Nadia uit België tegen. ‘Zij wilde het graag voor ons doen, maar niet met haar eigen eicellen’, vertelt Sjors. ‘Aanvankelijk leek dat haar makkelijker voor de overdracht, als het kind niet genetisch verwant was.’

Sjors en Aart benaderden enkele ivf-klinieken, maar die weigerden hun medewerking. Dus weken ze uit naar een privékliniek in Brussel. Bij een kennis, Sandra, werden de eicellen ‘geoogst’. Die werden bevrucht met de zaadcellen en via ivf in de baarmoeder van Nadia gebracht. ‘Zo hebben we acht ivf-pogingen gedaan’, aldus Sjors. ‘Twee keer was er een zwangerschap, allebei een miskraam na acht weken.’

Ook die relatie werd ‘om medische én financiële redenen’ beëindigd. Ze benaderden bemiddelingsbureaus in Amerika en Canada, om daar eventueel het peperdure draagmoedertraject in te gaan. Tegelijk rondden ze de adoptiecursus af.

Na meerdere pogingen hoorden Sjors en Aart op kerstavond dat hun draagmoeder zwanger was.Beeld Katja Poelwijk

Via Nadia kwamen ze echter in contact met weer een andere draagmoeder, Lianne in Hoogeveen. ‘Ze wilde wel met eigen eicellen, maar dan het liefst via een kliniek. Ze vond het te intiem thuis en werd het liever in een medische setting geïnsemineerd. We hebben enkele gynaecologen benaderd, maar die wilden niet meewerken. Uiteindelijk hebben we het toch maar via zelfinseminatie gedaan.’

Op kerstavond kwam het grote nieuws: Lianne was zwanger. ‘Een mooier kerstcadeau hadden we ons niet kunnen wensen’, aldus Sjors. ‘Kort daarna zouden Aart en ik in verband met de adoptieprocedure een gesprek hebben met de Raad voor de Kinderbescherming. Maar dat ging niet door, want we waren zwanger.’

Dolblij zijn beide vaders met Tom. Na een week in Hoogeveen hebben ze hem meegenomen naar Utrecht. Het moeizame juridische traject om hem ook erkend te krijgen als hun zoon loopt echter nog. Eerst moet Liannes man afstand doen van het kind, daarna Lianne zelf. ‘Het zou mooi zijn als ook dit een keer goed en wettelijk wordt geregeld.’

Sjors is verheugd dat homostellen nu ook in Nederlandse ivf-klinieken terechtkunnen. ‘Dat had ons zoveel tijd, moeite en geld gescheeld’, verzucht hij. ‘Dan had zowel Nadia als Lianne gewoon in een Nederlandse kliniek kunnen worden behandeld. We voelden ons echt gediscrimineerd toen we daar niet welkom waren omdat we twee mannen zijn.’

Homostellen die een kind willen via een draagmoeder, kunnen vanaf 2019 terecht bij enkele Nederlandse ivf-klinieken. Dat kan nu niet vanwege strikte criteria voor draagmoederschap. Vier vragen over homoseksuele wensouders, draagmoeders en ivf.